Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet’in moderatörlüğünde ekrana gelen Başşehir Kulisi bu haftaki konuğu Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez oldu. Gündeme ait soruları yanıtlayan Bakan Dönmez, “Libya ile iş birliğimizi nasıl artırabiliriz diye görüşmeler sürüyor. Birinci olarak Ulusal Mutabakat Hükümeti’yle devlette güvenliğin sağlanmasına yönelik görüşüyoruz. Libya’ya da iki değerli petrol alanı var. Bu ortamlar için birtakım arama faaliyetleri yapılmış. 2011’de savaşın başlamasıyla faaliyetlerimize ara vermişiz. Biz bu araştırmaları Libya’nın petrol şirketiyle yapıyoruz. Oradaki kaynaklar Libya halkının refahı için var. Biz sömürgeci değiliz. Biz bu alanlarda paydaşlık yapacağız. Herkes için kazan kazan esası ön planda” dedi. Türkiye’nin Akdeniz ve Karadeniz’de yaptığı sondaj çalışmaları hakkında da haber veren Dönmez, “Fatih Sondaj Gemisi’nin Trabzon Limanı’nda kule dikim süreçleri yapılıyor. Temmuz ayının birinci haftasında birinci operasyon başlayacak” sözlerini kullandı.
Bakan Fatih Dönmez’in açıklamalarından satır başları:
7. SONDAJ İÇİN GERİ SAYIM BAŞLADI
Güçte dışa bağımlı bir devletiz. Bizim stratejik gayelerimizden biri de yerli güç kaynaklarına yönelerek dışa bağımlılığı azaltmak. Bizim doğumuzdaki devletlere baktığımızda güç bakımından varlıklı devletler olduğunu görüyoruz. Biz de hem karada hem de denizde petrol doğalgaz aramalarımızı hızlandırdık. Birinci olarak Barbaros Hayrettin Paşa gemisiyle başladık. Fatih Sondaj Gemisi’nden sonra Yavuz Sondaj Gemisi’ni aldık. Son olarak da Kanuni Sondaj Gemisi’yle filomuzu genişlettik. Birtakım engellemelerle karşılaşınca bu aramaları millileştirerek yapmaya karar verdik. Bugüne kadar 6 sondaj yaptık, 7’incisini yapacağız. KKTC’nin batısında devam ediyor.
Öncelikle sismik araştırmalar yapılıyor yani deniz altının bir fotoğrafını çekiyoruz ve sonrada biyopsi diyebileceğimiz sondajları gerçekleştiriyoruz. Elde ettiğimiz dataları değerlendirmeye başlıyoruz. Bu araştırmalar yıllara yayılıyoruz tabiki. Şuanda 2. aşamadayız. Sondaj yapıyoruz. Üretim maksatlı platformlar yapılacak ve daha sonra karaya nakli yapılacak. Bunun için biraz sabır gerekiyor. Şuan arama kısmındayız ve bulacağımız konusunda çok iyimseriz. Şark Akdeniz’in kuzeyinde araştırmalarımızı ağırlaştırıyoruz.
LİBYA İLE İŞBİRLİĞİ KONUSU
Geçtiğimiz yıl kasım ayında Libya ile kıymetli iş birliği itilafları yapıldı. Biri güvenlik gayrısı ise deniz arama yerleriyle alakalıydı. Libya temsilcileriyle görüşmeler yapıldı. Daha sonra Dışişleri Bakanlığı, Kaynak ve Maliye Bakanlığı başta olmak üzere Libya’ya bir ziyaret yapıldı. Daha sonra Libya Başbakanı Saraç Türkiye’ye geldi. İş birliğimizi nasıl artırabiliriz diye görüşmeler sürüyor. Birinci olarak Ulusal Mutabakat Hükümeti’yle memlekette güvenliğin sağlanmasına yönelik görüşüyoruz. Libya’ya da iki değerli petrol alanı var. Bu kesimler için kimi arama faaliyetleri yapılmış. 2011’de savaşın başlamasıyla faaliyetlerimize ara vermişiz. Biz bu araştırmaları Libya’nın petrol şirketiyle yapıyoruz. Oradaki kaynaklar Libya halkının refahı için var. Biz sömürgeci değiliz. Biz bu alanlarda iştirak yapacağız. Herkes için kazan kazan esası ön planda. Çok fazla gündeme gelmedi fakat bizim devlette elektrik üzerine üstlendiğimiz girişimlerde mevcut. Bugünlerde güvenlik tekrar sağlandığı için iki büyük santral faaliyete geçirilecek. Bu girişimleri bizim kişisel iki firmamız üstlenmiş durumda.
FATİH SONDAJ GEMİSİ
Karadeniz’de deniz salahiyet meydanına sahip devlet Türkiye. Neredeyse yarısı en uzun kıyı bizde. Burada Akdeniz üzere bir sorun yok. TPOA, burada birtakım sondajlar yapmıştı. Akçakoca’da bir rezerv yakalanmıştı ve üretim neredeyse bitmek üzere. Bu nedenle Karadeniz’den biraz daha ümitliyiz. TUNA-1 isminizi verdik bu lokasyona. Şuanda Trabzon Limanı’nda kule dikim süreçleri yapılıyor. Temmuz ayının birinci haftasında birinci operasyon başlıyor.
KARADA YAPILAN SONDAJ ÇALIŞMALARI
Yalnızca denizde değil karada da sondaj çalışmalarımız devam ediyor. Geçen sene 120 kuyu açmış durumdayız. Bu bir rekor. Şuana kadar 44 kuyu açtık. Sayı yıl sonuna gerçek daha da artacak. Türkiye Petrollerinin üretim kapasitesi 53 bin varile ulaşmış durumda. Bu Türkiye gereksiniminin yüzde 5’i manasında geliyor. Kişisel bölümün üretimlerini de eklersek 60-65 bin veril üretim kapasitesine ulaşmış durumdayız. Güneydoğu’daki kentlerimizde petrol var lakin buralar daha sıkışık ortamlar ve maliyetleri çok fazla. Bu nahiyelerde yeni teknolojileri kullanmaya başladık. Bunlardan biri de ‘çatlatma’ modeli. Bunun yanı sıra dikey sondajdan sonra bir de yatay sondaj yapıyoruz. Buna ‘kanatma’ modeli ismi veriliyor. Bu modeli Trakya’da deneyeceğiz. Tüm ilmî doneleri ve formülleri kullanarak ya nasip diyeceğiz. Yalnızca Türkiye’de değil dünyada her kuyuda doğal gaz ve petrol bulunacak değil. Her 10 kuyudan birinde rezerv bulunuyor.
YENİLENEBİLİR GÜÇ HAMLELERİ
Yalnızca doğal kaynaklarla değil elektrik tarafında da daha çok yerli imkanları kullanmak istiyoruz. Yıllık ortalama 40 milyar dolarlık bir ithalatımız var. Biz bunun için kaynaklarımızın tasarrufunu artırmayı hedefliyoruz. Güçlü Türkiye olmanın en büyük ögelerinden biri güçte bağımsızlık olduğuna inanıyoruz. Yenilenebilir güçte son 18 yılda kişisel kesim Türkiye’ye geldi ve yatırım yaptı. Bu yatırımların fiyatı 100 milyar dolara ulaşmış durumda. Biz her gün konseyi gücümüzü artırmaya devam ediyoruz. Geçtiğimiz yıl yenilenebilir güç kapasitemiz yüzde 66 civarındaydı. Jeotermal güçte Avrupa’da 1. sıradayız, dünyada ise 3-4. sıradayız. Lisansız üretimde ise 6 bin megawatlara ulaşmış durumdayız. Kendi elektriğinizi kendiniz üretmiş oluyorsunuz. Bunu da teşvik ediyoruz. Bu yatırımı yaptıktan sonra 6-7 yılda yatırım maliyeti amorti edilmiş oluyor. Biz her yıl yüzde 5 civarlarında büyüdüğümüz için güç tasarrufu da buna orantıyla artıyor. Biz de planlarımızı buna nazaran yapmak durumundayız.
ALTIN ÜRETİMİNDE REKOR
2002’den evvel altın üretimi derhal hemen yok üzereydi. Altın arama ruhsatlarını hem kamu hem de hususî kesime açtık. 2013 yılında 33 tona ulaştık. 2019’da 38 ton üretim yapmışız. Bu bir rekor. Yani 2 milyar dolarlık bir altın çıkarmış durumdayız. Önümüzdeki yıl 45 ton üretimi hedefliyoruz. Türkiye’nin bugün 150 ton ithalatımız mevcut. Bizim birinci amacımız çıkardığımız altın nispetini üçlü rakamlara çıkarmak. Yatırım meblağları yüksek bir alan en küçük yatırım maliyeti 100 milyon dolar. Bu rakam 1 milyar dolara kadar ulaşıyor. Bugün Kanada, Amerika, İsveç’te hangi teknoloji kullanılıyorsa Türkiye’de de bu teknolojiler kullanılıyor.
13 MİLYON MADEN SAHASI BULUNUYOR
Yalnızca altın için değil madencilik yapılan yanlarda çeşitli muhalefetler oluyor. Korunan yerlerimizde ne biz ne de kurumlar madencilik yapamaz. Şayet maden faaliyeti ormanlık ortama denk geldiği vakit bu meydanda tahrip edilen alan kadar diğer bir sahaya ağaç dikme mecburiliği var. Başkaca ortamdaki faaliyet bittiğinde o bölgenini rehabilite edilmesi laf konusu. Eski fotoğraflarına bakılarak eski haline dönüştürülüyor. Madencilik günlük hayatımızda kullanılan birçok meydana tesir eder durumda. Vatandaşlarımızın bunu gözden kaçırmamaları gerekiyor. İnşaat demirinden konutlarımızda kullanılan sandalyeye kadar…Vatandaşlarımız özensiz bir çalışma gördüklerinde direk bizlere ulaşmalarını istiyoruz. Bu hususta çok hassasız. Türkiye umumunda 13 bin maden ruhsatı verilmiş durumda. Hepsi yakından takip ediliyor.
‘NADİR TOPRAK OKSİTLERİ ÜRETİMİNE BAŞLIYORUZ’
Nadir Toprak Oksitleri mahal kürede nadir bulunan, elde edilmesi çetin fakat kritik meydanlarda kullanılan elementlerdir. Bunları sanayicimiz ithal eder durumda. Çin’e burada bir bağımlılık kelam konusu. Bundan ABD Lideri da şikayetçi. İki yıl evvel nadir toprak eserleri için bir ünite kurduk. İçlerinden uranyumdan toryuma kadar 10’nun üzerinde element var. Bu toprakların kilosu 2 dolardan başlıyor. Şuanda gramlar seviyesinde üretiliyor. Bunu kilo ve tonlar seviyesine çıkarmak istiyoruz. Seri üretime başlamayı hedefliyoruz.
BOREL ESERLERININ SAYISI ARTIYOR
Pandemi sürecinde süratli bir formda BOREL en dezenfektanı seri üretime başladık. Çok tesirli bir eser. 4,5 milyona yakın satışı yapıldı. Yurt dışından çok talep var. Yakın devirde ihracatına da başlayacağız. ÖSYM’den gelen talep üzerine bir de ıslak mendil hazırladık. Şuanda ortam dezenfeksiyonu için çalışmalar yapılıyor. El spreyi üzerine çalışılıyor. Bu eserler doğal olduğu için vatandaşımız da tercih ediyor.
AKKUYU NÜKLEER GÜÇ SANTRALİ
İki yıl evvel Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin temeli atıldı. Pandemi periyodunda kimi aksaklıklar oldu lakin şuanda tüm çalışmalar tam kapasite devam ediyor. 4 ünite olarak yapılacak. 2. ünitenin temeli önümüzdeki devirde atılacak. 2023’de birinci ünite devreye alınmış olacak.
Haber7
