Güçlü bir bağışıklık sisteminin temeli, sağlıklı ve istikrarlı beslenmekten geçiyor. Bu nedenle pandemi periyodunda, beslenme durumunun kıymetlendirilmesi her zamankinden daha çok ehemmiyet kazandı. Yetersiz beslenen bireylerin enfeksiyonlara karşı savunmasız kaldığını ve bilhassa korona virüse karşı risk altında olduklarına dikkat çeken Uzman Diyetisyen Elif Melek Avcı Dursun, “Kronik ve şiddetli enfeksiyonlar, beslenme bozukluklarına neden olabilir. Bu durum hastaların beslenme durumunu da kötüleştirebilir ve sonuç olarak öteki enfeksiyonlara karşı da hassas hale getirir. Bilhassa hipertansiyon, diyabet, kanser üzere komorbiditeleri olan bireyler ve yaşlılar, Covid-19’a karşı yüksek risk altındadır. Bu nedenle mikro besinler tüketerek, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi gerekir” biçiminde konuştu.
“Mikro besin eksikliği bağışıklık sistemi baskılar”
Sağlıklı beslenmenin kâfi sayıda bağışıklık hücresi ve antikor üreten gerekli vitamin ve mineralleri sağladığını anlatan Diyetisyen Dursun, “Sağlıklı beslenme, bağışıklık sistemini güçlendirerek, bedeni enfeksiyonlarla savaşmaya hazırlar. Mikro besin eksiklikleri, immün sistemi baskılamaktadır. İstikrarlı bir diyet planı zerzevat, meyve, kuruyemiş, baklagiller, tam tahıllar ve orta seviyede süt eserleri, balık ve kümes hayvanlarını içerir. Şeker, rafine karbonhidrat, işlenmiş besinler ve kırmızı et alımının sonlandırılması önerilir. Pişirme usullerinde tekli doymamış yağ asitlerinden güçlü omega 9 kaynağı zeytinyağının kullanılması önerilir. Bu form bir beslenme tertibi ile gerekli ölçüde makro besinler, temel vitamin ve mineraller sağlanır, metabolik durum düzenlenir, sağlıklı beden yükü korunmuş olur” diye konuştu.
“Çinko, selenyum ve demir”
Balık, kabak çekirdeği, yumurta sarısı, hindi eti, sarımsak, ıspanak üzere besinlerde bulunan çinkonun doğuştan gelen bağışıklık sisteminin fonksiyonunu düzenlemede anahtar rol oynadığını belirten Diyetisyen Dursun, “Yapılan çalışmalar, teneffüs yolu hastalıklarının önlenmesinde çinko takviyesinin aktifliğini doğrulamaktadır. Toprakta bulunan selenyum ölçüsüne bağlı olarak besin eserlerinde bulunan selenyum içeriği değişiklik göstermektedir. Selenyumun birincil kaynaklar et, süt eserleri, balık, deniz eserleri ve kuruyemişlerdir. Selenyum eksikliği olan bir diyet, bedende oksidatif gerilimin artmasına yol açarak viral genomun mutasyona uğramasına ve daha bulaşıcı bir patojene dönüştürmesine neden olabilir. Demir, hücre farklılaşması, büyümesi ve işleyişinde değerli bir bileşen olarak görünür. T-lenfosit immün hücre proliferasyonunu ve olgunlaşmasını sağlar. Ayrıyeten sitokin üretimini düzenleyerek, enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur. Kırmızı et, yumurta, kuruyemişler, pekmez, kuru meyveler üzere besinler demir tarafından zengindir” sözlerini kullandı.
“Vitaminler enfeksiyonlara karşı korur”
Mikro besinler içinde vitamin tüketiminin çok değerli olduğuna değinen Diyetisyen Dursun, hususla ilgili şu bilgileri verdi: “Özellikle protein ve et alımının düşük olduğu ülkelerde en çok görülen mikro besin eksikliklerinden biri A vitaminidir. A vitamini, müsin salgılanması ve antijene spesifik olmayan bağışıklık işlevlerinin güçlendirilmesi için gerekli olan teneffüs yolu ve bağırsak üzere sağlıklı mukus katmanlarının oluşumunda rol oynar. Karaciğer, balık yağı, süt, tereyağı, yumurta, böbrek, peynir, yoğurt, ıspanak, havuç, patates, kırmızı biber üzere besinler A vitamini tarafından zengindir.
C vitamini yeşil sebzeler ve meyvelerde bulunurken E vitamini ise tekrar yeşil sebzelere ek olarak fındık, badem ceviz üzere yağlı tohumlarda bulunur.
“Diyetle birlikte artan askorbik asit (C vitamini) alımı, düşük konsantrasyonlarda C-reaktif protein ve doku plazminojen aktivatörü ile ilişkilendirilmiştir. Yapılan çalışmalar, 4 hafta mühletle 200 mg/ gün, askorbik asit teneffüs durumunu iyileştirmiştir. Portakal, mandalina, kuşburnu, greyfurt, kivi, ananas, çilek ve daha birçok taze meyve, kırmızı ve yeşil biber, domates, roka, maydanoz, marul üzere yeşillikler, brokoli, lahana, ıspanak üzere sebzeler, C vitamininin değerli kaynakları ortasında yer alır. E vitamini yağda çözünen, güçlü bir antioksidandır. Oksidatif gerilimi azaltmak ve bağışıklık sistemini korumak için gerekli olan en değerli vitaminlerden biridir. Hücre zarını korur. Akciğer hastalıklarına ve teneffüs yolu enfeksiyonlarına karşı güçlü tesirleri bulunur. Fındık, badem, ceviz, ay çekirdeği üzere yağlı tohumlar, ıspanak, tere, maydanoz, marul, kereviz, lahana, brokoli, balkabağı üzere zerzevat ve yeşillikler, yumurta, balık, avokado, muz üzere besinlerde yer alır.
Kovid-19 olaylarının birçoklarını yetersiz D vitamini düzeyine sahip orta yaşlı ve yaşlı bireyler oluşturuyor
Uzman diyetisyen Dursun konuşmasına şöyle devam etti: “D vitamini enfeksiyonlara karşı koruyan fizikî bariyeri iyileştirir. COVID-19 hadiselerinin birçoklarını yetersiz D vitamini düzeyine sahip orta yaşlı ve yaşlı bireyler oluşturur. Son araştırmalar, D vitamininin influenza ve COVID-19 ile gayrette güçlü bir vitamin olduğunu göstermiştir. Oral dozda D vitamini ve bir hafta mühletle öbür mikro besin desteklerinin kullanılmasının COVID-19’a karşı bağışıklık sistemini güçlendirebileceği belirtilmektedir. Yapılan çalışmalarda D vitamininin bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olduğu bulunmuştur. D vitamini balık, yumurta, süt eserleri ile besinler yoluyla alınabilir ve UV ışığı varlığında deri altında sentezlenebilir. D vitamini eksikliğinin sistemli olarak takibi yapılmalıdır.”
Haber7