Suriye ile tüm diplomatik münasebetlerini 2011’deki Arap Baharı sonrasında kesen BAE, bir periyot Suriye’deki muhalefete destek verse de, Rusya’nın Esed yanlısı müdahalesinin bu memlekete yönelik siyasetini revize etti.
Abu Dabi idaresi, yüz binlerce sivilin vefatına sebebiyet veren Esed rejiminin önünde durmak noktasına devirle kanlı rejime destek verenlerin cephesine geçti.
İşte, Abu Dabi ve Esed rejimi arasında bilhassa son 2 yıl içinde diplomatik, ticari ve askeri bağların gelişimi..
RUS MÜDAHALESİYLE DEĞİŞEN TAVIR
Abu Dabi’nin Esed rejimine yönelik tavrının değişmesinin birinci emaresi, BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş’ın Kasım 2015’te Moskova’nın Şam idaresi lehine gerçekleştirdiği askeri müdahaleye ihtiyatlı desteğiyle geldi.
Gargaş, Nisan 2018’de yaptığı bir açıklamada, Suriye’deki iç savaşın Esed ve radikal İslami kümeler arasında olduğunu tez etti.
BAE’li Bakan, Haziran 2018’de Suriye’nin Arap Birliği’nin dışında tutulmasından yakınan bir açıklama yaparak, Esed rejimine yönelik yumuşaya tavırlarını lisana getirdi.
7 YIL SONRA AÇTILAR
Abu Dabi idaresi, 27 Aralık 2018’de yaklaşık 7 yıldır örtük olan Şam Büyükelçiliğini Esed rejimi ile bağların sıradanlaşması maksadı altında faal hale getirdi.
O periyot BAE’nin resmi ajansı WAM’da bölge alan haberde Dışişleri Bakanlığının Büyükelçiliği tekrar açma kararıyla 2 devlet bağlantılarının olağanlaşması, Arap dünyası ile Suriye arasındaki sorunlarda bölgesel müdahale risklerinin ortadan kaldırılmasının amaçlandığı söz edildi.
Gargaş, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Büyükelçiliği tekrar açma kararının Suriye probleminde Arap varlığı ve muhaberesinin olması gerekliliğine inanılması üzerine verildiğini belirtti.
ESED ÖVGÜSÜ
BAE’nin Şam Büyükelçiliğindeki Maslahatgüzarı Abdulhakim en-Naimi, 2 Aralık 2019’da devletinin bağımsızlığının kazanılmasının 48’inci yıldönümü binaenaleyh Şam’da düzenlenen resepsiyonda yaptığı konuşmada Beşşar Esed rejimini açık bir halde övdü.
Devletinin Esed rejimine yönelik siyasetindeki değişime işaret eden Naimi, BAE ve Suriye arasında güçlü, sağlam ve ayrıcalıklı ilgilerin olduğunu belirterek, Esed rejiminin akıllı bir idareye sahip olduğunu belirtti.
ABD IKAZLARINA KARŞIN GİTTİLER
Silah ithalatının yaklaşık yüzde 60’ını ABD’den temin eden BAE, nahiyede Washington idaresinin değerli müttefiklerinden birisi kabul ediliyor. Ama BAE, ABD’nin tüm ikazlarına karşın Ağustos 2019’da 40 kişilik bir iş kişisi heyetini Şam’daki bir fuara göndermekten çekinmedi.
Fuar öncesi ABD’nin Suriye Büyükelçiliği, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, yerdeki birtakım iş kişileri ve ticaret odalarının fuara iştirak göstereceğine dair ellerine raporların ulaştığını, Esed rejimi ile iş yapan tüm tarafların ABD’nin yaptırım listesine gireceği ikazında bulundu.
Şam’a giden BAE’li heyete yönelik ABD’den şimdi bir yaptırımın uygulanmadığı biliniyor.
BAE, Şam’a gönderdiği iş kişileri yoluyla hem ticari münasebetlerini güçlü, hem de 2011 öncesi turizm ve emlak yatırımlarının tekrar elinde tutmak istediği belirtiliyor.
3 MİLYAR DOLARLIK TEKLİF
Londra merkezli Middle East Eye (MEE), 8 Nisan’da yayınladığı bir haberinde, Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed Al Nahyan’ın, Esed rejimine, Türkiye ve Rusya’nın İdlib’de 6 Mart’ta yaptığı ateşkesi bozması için 3 milyar dolarlık teklifte bulunduğunu tabir etti.
MEE’nin haberdeki kaynaklarına nazaran teklifin Beşşar Esed ile masaya yatırılması için Abu Dabi’den Şam’a üst seviye yetkililerin gitti ve ön ödeme olarak 250 milyon doların verildi.
Fakat Moskova Ankara’nın ateşkes konusundaki kararlı duruşu nedeniyle BAE’nin planının başarısız olduğu tabir ediliyor.
BIRINCI TELEFON GÖRÜŞMESİ
Al Nahyan, 27 Mart’ta Twitter hesabı üzerinden uzun yıllardan sonra birinci kere yeni tip koronavirüs (COVİD-19) bahanesiyle Beşşar Esed ile telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini kamuoyu ile paylaştı.
Nahyan, paylaşımında, “Beşşar Esed ile telefonda, yeni tip koronavirüs salgınının tesirlerini ele aldık. Bu fevkalâde koşullarda BAE’nin kardeş Suriye halkına desteği ve yardımını yineledim. Dert devirlerinde insan dayanışması her şeyden öncedir. Kardeş Suriye de bu kritik koşullarda yalnız kalmayacaktır.” tabirlerini kullandı.
BAE’DEN SURİYE MÜHENDİS VE İSTİHBARATLARINA EĞİTİM
Fransız merkezli Orient XXI haber ve araştırma portalı, 23 Haziran’da “Abu Dabi Şam’a nasıl yardım veriyor?” ismi altında kendi kaynaklarına dayandırdığı bir araştırma yazısı yayınladı.
Buna nazaran BAE, Esed rejimiyle diplomatik bağlantılarına yine başlamasıyla Şam’a askeri destek de veriyor.
Metinde, BAE’nin rejime ilişkin istihbarat memurlarına 15 Ocak’tan itibaren 2-12 ay arasında değişen bir eğitim verdiği söz ediliyor.
BAE’nin istihbarat memurlarının yanı sıra 31 er, 8 sivil enformasyon ve muhabere sistemi mühendisine teknik ve lojistik üzerinde eğitimler verdiğine değinilen metinde, 2018’den itibaren BAE’nin Esed rejimine ilişkin hastanelere tıbbi destek ve azık yardımında bulunduğu, 2017’nin sonbaharında Abu Dabi’den bir heyetin Suriye’de rejimin denetimindeki nahiyeleri ziyaret ettiği, yine imar konusunda yardımlar sunduğu mekan alıyor.
Metinde ayrıyeten, BAE’nin başşehir Şam’daki devlet dairelerinin yine imarı ile başta su olmak üzere birçok altyapısının inşasını üstlendiği belirtiliyor.
BAE’DEN ESAD’A SİLAH
ABD Kaynak Bakanlığı, Temmuz 2016’da BAE’li bir şirket ve onun sahibini, Esed rejimine uygulanan silah ambargosunu deldikleri için kara listeye alındıklarını duyurdu.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, Dubai ve Şam’da ofisleri bulunan Yona Star ismindeki bir şirketin Esed rejimine ilişkin hava kuvvetlerinin yanı sıra Ilmî Araştırmalar ve Araştırma Merkezi, Suriye Hava Kuvvetleri İstihbaratı ve Ordu Tedarik Bürosu için bir nakliyat ajansı olarak faaliyet gösterdiği belirtildi.
BAE’li şirketin Esed rejimine ilişkin uçaklara teker lastikleri de temin etmeye çalıştığı söz ediliyor.
Yona Star’ın sahibinin Salah Habib’den de kelam edilen açıklamada, şahsın BAE merkezli bir lojistik firması üzere gösterildiği, ambargoyu delerek Esed rejimine hassas askeri ekipmanlar tedarik ettiği mekan alıyor.
ABD’den BAE’ye Suriye konusunda yaptırım uyarısı
ABD’nin Suriye Kişisel Temsilcisi Büyükelçi James Jeffrey, 18 Haziran’da yaptığı açıklamada BAE’nin Beşşar Esed rejimi ile ilgilerini olağanlaştırma eforlarına devam etmesi durumunda ABD Kongresi’nde yeni kabul edilen “Sezar Yasası” kapsamında yaptırımlara maruz kalabileceği ikazında bulundu.
Jeffrey, BAE’nin, ABD’nin Esed rejimi ile alakalarını sıradanlaştırıp, Şam’da tekrar büyükelçilik açma teşebbüslerine şiddetle karşı çıktığını bildiğini söz etti.
Bu bahisteki bir soruya Jeffrey, “Bağımsız bir ülkedirler. Bu kararları alabilirler. Lakin biz onlara bunun çok berbat bir fikir olduğunu açıkça belirttik. Bu adımlar BM Güvenlik Kurulu’nun kararlarını pratiğe yahut tüm yer için sorun olan bu çatışmayı bitirmeye yardımcı olmayacaktır.” diye konuştu.
BAE vatandaşları yahut şirketlerinin Esed rejimi ile iş yapmasına ait ise Jeffrey, “Ekonomik faaliyetlere ait olarak gerek BAE vatandaşı olsun gerek diğer bir devletin vatandaşı olsun koşulları taşıdıkları anda yaptırımların hedefindedirler.” değerlendirmesinde bulundu.
Haber7
