Fetullahçı Terör Örgütü’nce düzenlenen 15 Temmuz kanlı darbe teşebbüsü akabinde yürütülen bir soruşturma kapsamında ‘FETÖ’ye üye olmak’ hatasından tutuklanan ve atılı kabahatten mahkumiyet kararı verilen M.T. Anayasa Duruşması’na garip bir müracaatta bulundu.
Örgütün kriptolu haberleşme pratiği kullanıcısı olan M.T. tutuklama önleminin hukuksal olmaması nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğini ileri sürdü.
AYM ise ByLock kullanıcısı olan müracaatçının tutuklamanın hukuksal olmaması nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlali savının kabul edilemez olduğu tabir ederek başvuruyu reddetti.
İŞTE O DERS ÜZERE KARAR
Anayasa Duruşması kararında ise şunları kaydetti: “Başvurucu hakkındaki suçlamanın ve hasebiyle tutuklama önleminin en değerli dayanağı, müracaatçının ByLock isimli programı kullandığının tespit edilmesidir. Bu durumda tutuklamanın hukuksallığı bağlamında yapılan incelemede birinci olarak ByLock programı istikametinden bir kıymetlendirme yapılması gerekmektedir.
ByLock programının kullanılmasının FETÖ/PDY ile ilişkili kabahatler bakımından kuvvetli belirti oluşturup oluşturmadığının değerlendirilmesinde pratiğin niteliği ve özellikleri ile FETÖ/PDY’nin örgütlenme halinin birlikte ele alınması gerekmektedir. Başkaca bu değerlendirmeye esas olmak üzere program üzerinden yapılan haberleşmenin içeriğine dair soruşturma mercileri yahut yargı organlarınca yapılan çözümlemelerin ve programı kullandığı belirtilen kimi bireylerin sözlerinde bölge alan olguların gözardı edilmemesi gerekmektedir. Bu kapsamda şu değerlendirmeler yapılabilir:
“DEŞİFRE OLMAMAK İÇİN KAPALI YÜKLENDİ”
Saklılığı esas alan bir örgüt olan FETÖ/PDY’nin deşifre olmamak için kullandığı programların başında ByLock’un geldiği çok sayıda yargı kararında söz edilmiştir. İnternet üzerinden muhabere sağlamak üzere oluşturulmuş bir program olan ByLock’un FETÖ/PDY ile ilişkili kimseler tarafından bu örgütle bağlantılı kimselerin telefon yahut elektronik/mobil cihazlarına çoğunlukla manuel usullerle yüklenmesi, programın örgütsel faaliyetlere ait kapalı nitelikteki haberleşmenin deşifre olmaması gayesiyle oluşturulduğunu göstermektedir.
ByLock programının saklılığının sağlanması için alınan olağan dışı güvenlik tedbirleri, programın sıradan bir haberleşme hizmetinin sağlanması emeliyle geliştirilmediğine işaret etmektedir. ByLock’un tasarruf formuna ait tespitler de bu tatbikin belli başlı bir küme tarafından sıkı bir denetim ve teftiş altında, büyük bir zımnilik içinde kullanılmak üzere geliştirildiğini ortaya koymaktadır.
ByLock programı oluşturulurken tatbik üzerinden yapılan muhaberenin tespitinin her durumda engellenmesine yönelik alınan önlemler de pratiğin olağan bir haberleşme muhtaçlığına değil hususî ve bilinmeyen bir haberleşme gayesine karşılık geldiğini ortaya koymaktadır. Buradaki heyetim ve tasarruf özellikleri, FETÖ/PDY’nin faaliyetlerinin zımnilik esasıyla bölgesine getirilmesi formundaki davranış prosedürüyle uyuşmaktadır.
“KOD ADI”
ByLock’un tasarruf özellikleri FETÖ/PDY’nin örgütlenme modeli ile birebir entegrasyonlu formda dizayn edilmiştir. ByLock, örgütsel mahiyetteki haberleşmeyi diğer rastgele bir haberleşme aracına muhtaçlık duymadan gerçekleştirmeye imkan sağlayacak biçimde kurgulanmıştır. FETÖ/PDY mensuplarının temel davranış özelliklerinden biri de saklılığın sağlanması hedefiyle mensuplarının kod ismi kullanmalarıdır. ByLock data tabanındaki kimi kullanıcılara ilişkin bulgular da bu pratiğin FETÖ/PDY ile kontağını ortaya koymaktadır.
ByLock üzerinden yapılan muhaberenin çözümlenen içeriğinin değerli bir kısmı FETÖ/PDY mensuplarına ilişkin örgütsel temas ve faaliyetlere ilişkindir. Haklarında FETÖ/PDY ile ilişkili cürümlerden soruşturma/kovuşturma yürütülen çok sayıda kişi tabirlerinde ByLock pratiğine dair açıklamalarda bulunmuştur.
Tüm olgular birlikte değerlendirildiğinde ByLock muhabere sisteminin küresel bir tatbik manzarası altında FETÖ/PDY mensuplarının kendi aralarındaki örgütsel muhaberesi sağlamak gayesiyle oluşturulan bir program olduğu ve örgütsel muhaberenin bu program üzerinden büyük bir saklılık içinde sağlandığı tarafında yargı organlarınca yapılan değerlendirmelerin çok güçlü olgusal temellere ve maddi/teknik donelere dayalı olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda ByLock tasarrufun örgütsel bir faaliyet olarak kabulünün temelsiz yahut keyfî bir yaklaşım olarak kıymetlendirilmesi mümkün görünmemektedir.
Buna nazaran ByLock tatbikinin oluşturulması, tasarruf biçimi ve formülü, içindeki şifreleme teknikleri, program içindeki kullanıcı ve küme isimlerinin niteliği, bu tatbik vasıtasıyla yapılan muhaberenin içeriği üzere hususlarla ilgili olarak kolluk üniteleri ve kamu makamları tarafından yapılan -ve yargı organlarınca da kabul edilen- tespitler, bu bağlamda ByLock’a ait ulaşılan haber ve dokümanlar ile programın özelliklerinin FETÖ/PDY’nin örgütlenme biçimiyle neredeyse tümüyle örtüşmesi, bir kısım ByLock kullanıcının sözleri, kelam konusu programı kullandığı tespit edilen kimselerin kıymetli bir kısmının FETÖ/PDY ile kontaklarının bulunduğuna işaret eden öteki olgu ve delillerin bulunması birlikte dikkate alındığında şahısların bu uygulamayı kullanmalarının yahut telefonlarına ya da mobil cihazlarına yükleyip tasarrufa hazır hale getirmelerinin FETÖ/PDY ile temaslı kabahatler bakımından kuvvetli hata belirtisi olarak kabulünün mümkün olduğu değerlendirilmiştir.
Anayasa Duruşması açıklanan münasebetlerle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine ait argümanın açıkça dayanaktan mahrum olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar vermiştir”
DELİL KABUL EDİLEMEZ
Bilindiği üzere FETÖ üyeliğinden 7 yıl 6 ay mahpusa mahkûm olan F.Kara’da “ByLock datalarının hukuka münafi biçimde elde edilmesi, mahkûmiyet kararında tek yahut belirleyici delil olarak bu datalara dayanılmasının adil yargılanma hakkının ihlali olduğu” savıyla 20 Nisan 2018’de Anayasa Duruşması’na başvurmuştu.
AYM başvuruyu oy birliğiyle hak ihlali görmemiş ve 4 Haziran’da reddetmişti. Karar dün Resmi Gazete’de yayınlanmıştı. MİT’in ByLock donelerini isimli mercilere iletmesinin, dataları hukuka uymaz kılmayacağı vurgulanan AYM kararında özetle şöyle denilmişti:
“Sonuç olarak anayasal nizamı ortadan kaldırmayı amaçlayan bir terör örgütüyle ilgili istihbarat çalışmaları sırasında rastlanan ByLock pratiğine ait dataların, bu örgütle ilgili yürütülen soruşturma ve yargılamalarda maddi gerçeğe ulaşılmasına ek sunması hedefiyle Cumhuriyet Başsavcılığı’na iletilmesinde hukuka karşıtlık bulunmamaktadır.
Yargı kararlarına nazaran, örgütsel gayeyle kullanılması için tasarlanmış bu programı örgütle irtibatı olmayan bir kişinin pratik mağazaları ile internet sitelerinde rastlayarak indirmesi durumunda bile, örgüt mensubunun yardımı olmaksızın kullanması ve farklı kimseleri arkadaş ekleyip muhabere kurması imkânı bulunmamaktadır.
Somut vukuatta duruşma, ByLock sunucusuna bağlanıp bir user-ID alarak bu sisteme dâhil olmasını ve programı örgütsel haberleşmenin kapalılığını sağlamak emeliyle kullanmasını örgütle ilişkisini gösteren bir delil olarak değerlendirmiştir. Özellikleri itibarıyla yalnızca FETÖ/PDY mensuplarınca -örgütsel muhaberede kapalılığı sağlama amacıyla- kullanılan kriptolu muhabere ağının müracaatçı tarafından kullanılmasının terör örgütüne üye olma cürmü açısından mahkûmiyete dayanak alınması, adil yargılanma hakkı kapsamındaki adap garantilerini külliyen etkisiz hâle getiren ve açıkça keyfî bir tatbik olarak bedellendirilemez.”
Haber7