Ticaret Bakanlığınca AVM’ler ile besin perakende bölümünde faaliyet gösteren zincir marketlerin açılış ve faaliyete geçişinde gözetilecek kriterlerin belirlenmesine yönelik düzenleme yapılması muhtaçlığı doğrultusunda 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Taslağı ile Alışveriş Merkezleri ve Zincir Marketlerin Açılış ve Faaliyete Geçiş Kriterlerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik Taslağı görüşe açıldı.
Mevzuya ait değerlendirmelerde bulunan TESK Genel Lideri Bendevi Palandöken, esnaf ve sanatkarların pazar hissesini kaybetmesine, büyük mağduriyet yaşamasına neden olan AVM’ler, büyük mağazalar ve zincir mağazaların, kent merkezlerinde, mahalle ve sokak ortalarında açılmasına karşı olduklarını ve bunun için yıllardır uğraş verdiklerini söyledi.
Palandöken, 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 2015’te kabul edildiğine dikkati çekerek, maddede besin perakende bölümünde faaliyet gösteren zincir mağazaların pazar günleri açılış saati ve zincir mağazalarda satılacak eserlerin sonlandırılmasına ait düzenlemelerin esnaf ve sanatkarların mağduriyetini gidermek bakımından son derece yetersiz görüldüğünü tabir etti.
AVM’lerin ve zincir mağazaların çalışma saatlerinin 10.00-20.00 olarak belirlenmesinin, resmi tatiller ile pazar günleri kapalı olmasının sağlanmasının, zincir mağazaların sattıkları eserlere esnaf ve sanatkarların sattığı eserler tarafından sınırlama getirilmesinin esnaf ve sanatkarların mağduriyetini giderebileceğini lisana getiren Palandöken, “Dolayısıyla kanunda bu istikamette düzenleme yapılması esnaf ve sanatkarlarımız açısından olumlu bir gelişme olacaktır.” dedi.
Palandöken, açılacak olan zincir mağazaların faaliyetlerinden en çok bölgedeki esnaf ve sanatkarların etkilendiğini belirterek, zincir mağazalar açılmadan evvel kelam konusu olumsuz tesirleri azaltmak için vilayetteki en üst meslek kuruluşu olan esnaf ve sanatkarlar odaları birlikleri ile ticaret odasından görüş alınmasının ortaya çıkabilecek sıkıntıları önlemek bakımından yerinde olacağına işaret etti.
“Zincir mağazaların satacakları eserlere sınırlama getirilmeli”
Büyük ve zincir mağazalar ile bayi işletme ve özel yetkili işletmelerin alım gücünü kullanmak suretiyle prim yahut bedel talep edebildiklerini anlatan Palandöken, şunları kaydetti:
“Dolayısıyla bu bahiste düzenleme yapılması gerekli bulunmaktadır. Lakin esnaf ve sanatkar işletmelerinin değişiklik yapılarak kapsama alınması, hasebiyle prim yahut bedel talep edemeyeceğinin belirtilmesi esnaf ve sanatkar işletmelerinin unsurda sayılan başka işletmeler üzere kıymetlendirilmesine neden olabilecek ve onların mağduriyetine yol açabilecektir. Zincir mağazaların eser yelpazesi çok geniş olduğundan her türlü eseri satmakta ve açıldıkları yerde yaklaşık olarak 60 meslek kısmında faaliyet gösteren esnaf ve sanatkarın ticari faaliyetlerini olumsuz etkilemektedir. Esasen besin perakende dalında faaliyet gösteren zincir mağazaların bu gayeye uygun olarak faaliyetlerini sürdürmelerini teminen yapılan düzenleme ile satacakları eserlere sınırlama getirilmesi esnaf ve sanatkar işletmeleri açısından faydalı olacaktır.”
Palandöken, kanun taslağındaki zincir mağazalardaki eser sonlandırmalarının genişletilmesi gerektiğini belirterek, “Elektronik ticaret yoluyla yapılan satışlar ile satış alanı 1500 metrekareden büyük zincir mağazaların satışları hariç olmak üzere, besin perakende dalında faaliyet gösteren zincir mağazalarda tütün mamulü, alkollü içki, mobilya, cep telefonu, elektronik eşya ve beyaz eşya, kırtasiye eserleri, züccaciye, hırdavat, oyuncak, dokuma, konfeksiyon ve hazır giyim (kıyafet, ayakkabı, terlik vb.), ikramlık eşya, oto yedek kesim ve aksesuar, kesme çiçek, işlenmemiş et eserleri, deniz eserleri, unlu mamul ve pastane eserleri satışı yapılmamalı.” diye konuştu.
“Zincir marketler sırf nüfusu 10 binden fazla olan belediye sonları içinde açılabilmeli”
Alışveriş Merkezleri ve Zincir Marketlerin Açılış ve Faaliyete Geçiş Kriterlerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik Taslağı’na yönelik de görüşlerini paylaşan Palandöken, zincir marketlerin sırf nüfusu 10 binden fazla olan belediye sonları içinde açılabilmesi gerektiğini bildirdi.
Nüfusu 10-20 bin olan belediye sonları içinde en fazla 2 zincir market olması ve bu marketlerin tıpkı gerçek yahut hukukî bireye ilişkin olmamasının kıymetine değinen Palandöken, 20 bin şahıstan sonraki her 10 bin kişi başına en fazla bir zincir market açılışına müsaade verilmesi teklifinde bulundu.
Palandöken, zincir market açılışı kriterlerini şöyle sıraladı:
“Bakkal, büfe, market, şarküteri, manav ve kuruyemişçi üzere besin bölümünde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkar işletmeleri ile ortasında kapıdan kapıya en az 500 metre ara bulunmalı, besin perakende bölümünde faaliyet gösteren zincir marketler sokaklarda açılmamalı, 2 zincir market ortasında kapıdan kapıya 2 bin metre uzaklık bulunmalı.”
Haber7