Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac ve Hafter’in siyasi müttefiki Tobruk Temsilciler Meclisi (TM) Lideri Akile Salih, 21 Ağustos’ta ateşkes kararı aldıklarını duyurdu. Serrac, “milli ve siyasi sorumluluğunun, ülke ve bölgenin içinde bulunduğu durumun ve salgın koşullarının gereği olarak ülkedeki tüm askeri güçlere derhal ateşkes yapılması ve askeri operasyonların durdurulması talimatı” verdi.
Serrac, fiili bir ateşkes için Sirte ve Cufra’nın silahtan arındırılmış bölgeler olması, yabancı ve paralı askerlerin ülkeden çıkması gerektiğine dikkati çekerken tüm Libyalıların üzerinde anlaşacağı Anayasa kararlarına uygun olarak, Başkanlık Kurulu ve genel seçimlerin gelecek mart ayında yapılması davetini yineledi.
Hafter’in siyasi müttefiki Akile Salih de Serrac’ın yaptığı ateşkes açıklamasıyla eş vakitli halde “acil bir ateşkes ve Sirte’nin yeni kurulacak Başkanlık Kurulu’na süreksiz olarak mesken sahipliği yapması” davetinde bulundu.
Ateşkes kararı kapsamında, Sirte ve Cufra’nın silahtan arındırılmış bölgeler olması, ülkede petrol üretimi ve ihracının tekrar başlatılması, yabancı ve paralı askerlerin ülkeden çıkması, Başkanlık Kurulu ve genel seçimlerin gelecek mart ayında yapılması öngörülüyor.
HAFTER SUSKUNLUĞUNU KORUYOR
Kelam konusu ateşkes kararları hakkında suskunluğunu koruyan Hafter’in bu bahisteki hali da merak ediliyor.
Hafter milislerinin sözcüsü Ahmed el-Mismari, ateşkes kararlarından 2 gün sonra 23 Ağustos’ta bu teşebbüse reaksiyon gösteren bir açıklama yaptı.
Mismari, düzenlediği basın toplantısında, Libya hükümet güçleri tarafından düzenlenen toplantılarda stratejik Sirte kentine taarruz kararı alındığını ileri sürdü.
Serrac’ın duyurduğu ateşkes teşebbüsünü “medya pazarlaması ve göz boyama” olarak nitelendiren Mismari, milislerinin şu anda savaş pozisyonunda olduğunu ve Sirte kentine yönelik rastgele bir hücuma hazırlıklı olduklarını belirtti.
Mismari, Salih’in ateşkes davetine ait yorum yapmaktan kaçındı. Mismari’nin Salih’ten bahsetmemesi, Salih’i hiçbir biçimde yetki ve nüfuz sahibi olarak görmemesinden dolayı pozisyonunu küçümsemek olarak değerlendirildi.
Akile Salih’in, Hafter’in milisleri üzerinde fiili olarak yetki sahibi olmaması nedeniyle suskunluğunu koruyan Hafter’in açıklamaları bekleniyor.
HAFTER ATEŞKESTEN YANA ÜZERE DURMUYOR
Hafter’in, 2015’te imzalanan Suheyrat Mutabakatı üzere daha evvel yapılan ateşkes ve mutabakatlara uymadığı göz önüne alındığında bu yeni ateşkes teşebbüsünü de kabul edeceği düşünülmüyor. Bilhassa de atılan bu adımda kendisinin dışarıda tutulması ardından Hafter ateşkesten yana olacak üzere durmuyor.
Darbeci Hafter, memleketler arası mahfillerde dışlanmaya karşı çaba veriyor. Akile Salih’in teşebbüsünü “kâle almaması” milletlerarası topluma “görüşmeler ve müzakereler ,yalnızca benimle yapılır, başkaları hükümsüzdür” iletisi verme eforu olarak yorumlanıyor.
Hafter’in Libya’daki krizin tahlili için sarf edilen gayretleri suya düşürmesi birinci değil. Fakat bu sefer Hafter destekçisi ülkelerin ateşkesten şad görünmesiyle durum biraz değişebilir.
Şayet Hafter destekçisi ülkeler ateşkes kararından duydukları memnuniyette samimiyse Hafter, ABD’nin baskıları sonucu en büyük destekçilerini kaybedebilir. Dahası 2016’da Avrupa Birliği (AB) tarafından Akile Salih’e yapıldığı üzere Hafter’e yaptırım yolu da görünebilir.
BAŞKENTLERDEN ATEŞKESE TAKVIYE
Serrac ve Salih’in ateşkes kararı Avrupa Birliği (AB) ve Libya’yla ilgilenen birçok ülke tarafından memnuniyetle karşılandı. Hafter’in destekçisi Fransa, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan ve Ürdün bile bundan şad olurken, Rusya “kısmen” şad göründü.
Öteki ülkelerin tersine Rusya, ateşkesle ilgili resmi tavrını duyuru etmekten kaçındı ve Rus Dışişlerinden ismi verilmeyen bir diplomatik kaynağın “Moskova’nın ateşkesten mutlu olduğu” istikametindeki açıklamasıyla yetinildi.
Moskova’nın resmi olarak Dışişleri ya da en azından Büyükelçilik ağzından değil de isimsiz bir kaynakla memnuniyetini duyurması, bu bahiste çekinceleri olduğu ya da pek de şad olmadığı halinde değerlendirildi.
RUSYA’NIN ATEŞKESİ BOZMASI DA İMKAN DAHİLİNDE
Rusya resmi tavırlarında ateşkesten yana olduğu imajını verse de Hafter milislerine takviye veren Rus güvenlik şirketi Wagner’e bağlı paralı askerlerin Sirte ve Cufra’da bulunması bu tavırla çelişiyor.
Moskova, Libya’da güçleri olduğunu yalanlasa da Wagner’e bağlı paralı askerlerin, bu kentlerden “karşılıksız” çekilmesi mümkün görülmüyor. Bu nedenle Rusya, çıkarlarıyla uyuşmadığı takdirde pek de şad görünmediği bu ateşkesi bozma imkanına sahip.
Hafter’in, Rusya, Mısır ya da BAE’nin takviyesi olmadan savaşması teorik olarak mümkün olsa bile pratikte değil.
Haber7
