Etiyopya’nın ulusal gurur kaynağı olarak gördüğü Etiyopya Büyük Rönesans Barajı (GERD), 110 milyonluk ülkeyi askeri çatışmanın eşiğine getirdi. Addis Ababa idaresi, Nil Irmağı’nın en değerli kolu olan Mavi Nil üzerine inşa ettiği barajda günler içinde ikinci tıp su tutma sürecini başlatacağını ilan ederken, Kahire açık açık savaş tehdidinde bulundu. Pekala uyuşmazlığın sebebi ne, toplam nüfusları 255 milyonu bulan üç ülke nitekim savaşabilir mi?
KARŞILIKLI İKAZLAR
GERD, temelinin atıldığı 2011’den beri tansiyon kaynağı. 74 milyar m3’lük baraj gölünde geçen yıl 4.9 m3’lük su tutuldu. Bu yıl gaye, buna 13.5 milyar m3 daha eklemek. Etiyopya, yağış dönemi olan haziran-ağustos devrini pahalandırmak istiyor, bu da su tutma sürecine ay içinde başlanacağı manasına geliyor. İşte bu süreçte Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Etiyopya’ya yönelik iletilerinin tonunu arttırdı. Sisi, “Bir damla suyumuzu almayı deneyin de görelim” minvalindeki açıklamasıyla savaş tehdidinde bulundu, “tüm seçeneklerin masada olduğunu” söyledi. Su açısından neredeyse büsbütün Nil’e bağımlı Kahire ve Hartum, Etiyopya’nın su tutma sürecinin yavaş ilerletilmesini istiyor.
ASKERLER ALANDA
Etiyopya’yı caydırmak için bir dizi adım atan Mısır, evvel ırmağın öbür mesken sahipleri Uganda ve Burundi ile askeri mutabakatlar imzaladı, akabinde Sudan ile “Nil’in Bekçileri” isimli 6 günlük savaş oyunu organize etti. Yani bir müddettir Sudan’a komşu ayrılıkçı Tigray bölgesindeki çatışmalarla zayıflayan Etiyopya, artık de kıtada yalnızlaşıyor. Etiyopya Su Bakanı Seleshi Bekele’den “Lüzumsuz bir savaşa girmeye gerek yok” açıklaması gelse de hafta başında Etiyopya ordusu, baraj etrafındaki kuvvetlerin sayısının arttırıldığını bildirdi. Etiyopya Hava Kuvvetleri Kumandanı, “Hava Kuvvetleri GERD’i yakından izliyor ve tüm hücumlara karşı koruyacağını taahhüt ediyor” dedi. Bölgeye müsaadesiz yaklaşan uçakların gaye olarak algılanacağı belirtilirken, mahallî basın ve toplumsal medyada “barajın havaya uçurulması” tartışılıyor.
Mısır ve Sudan, Etiyopya’nın ne süratle su tutacağının belirlenmesi için milletlerarası mutabakat yapılmasını istiyor. Taraflar, sonuncusu nisan ayında biten müzakerelerde bir muahedeye varamadı.
AFRİKA’NIN EN BÜYÜĞÜ
Halihazırda yüzde 80’i biten barajın 2023’te tam kapasite hizmet vermesi hedefleniyor. Baraj, Sudan hududuna yaklaşık 20 km aralıkta yer alıyor. 4.6 milyar dolara mal olan yapıyı, Astaldi’nin çatı şirketi İtalyan Webuild inşa etti.
Haber7
