Pompeo, yaptığı açıklamada, “Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Hareket Planı” başlıklı yasanın devreye girmesiyle İran’ın nükleer zenginleştirme oranını tehlikeli bir noktaya getireceğini söz etti.
Pompeo, “İran, rastgele bir barışçıl gaye için neden çabukla uranyumu bu düzeye getirmesi gerektiğine dair emniyetli bir teknik münasebet sunmadı. Yasa, İran hükümetini, Memleketler arası Atom Gücü Ajansı (UAEA) ile esasen kabul edilemez düzeyde olan iş birliğinin düzeyini düşürmeye zorlayacak.” sözlerini kullandı.
İran’ın, yaklaşık iki yıldır UAEA’nın İran’da beyan edilmemiş nükleer unsurlar ve faaliyetler hakkındaki sıkıntıları çözme gayretlerini engellediğini belirten Pompeo, “Uluslararası Atom Gücü Kurumu (UAEK) ile iş birliğinde bir azalma yahut yüzde 20 seviyesinde uranyum zenginleştirme, İran’ı nükleer silah elde etme kabiliyetine yaklaştıran önemli bir tırmanma oluşturacaktır. Memleketler arası toplum, rejimin tehlikeli oyun adamlığını ekonomik yatıştırmayla ödüllendirmemelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Pompeo, İran rejiminin yaptırımlardan kurtulmasının ise “nükleer programını durdurma, balistik füzeler geliştirmeyi sonlandırma ve terörizme dayanağını kesme, haksız tutuklamaları çözmek için kapsamlı bir muahedeyi müzakere etme” kaidesine bağlı olduğunu lisana getirdi.
– “YAPTIRIMLARIN KALDIRILMASI VE İRAN ULUSUNUN ÇIKARLARININ KORUNMASI İÇİN STRATEJİK AKSİYON PLANI”
İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade’ye yönelik suikastın akabinde Mecliste kabul edilen ve çarşamba günü de sonuncu onay makamı AKK’de onaylanan yasa, İran Atom Gücü Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük seviyeli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını mecburî kılıyor.
İran ile global güçler ortasında 2015’te imzalanan nükleer mutabakat ise Tahran’a uranyumu en fazla yüzde 3,67 zenginleştirebilme müsaadesi veriyordu.
İran, yasa kapsamında ayrıyeten, nükleer mutabakatın taraflarının iki ay içinde Tahran’ın bankacılık ilgilerini ve petrol ihracatını olağana döndürecek adımlar atmaması halinde, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Muahedesi (NPT) kapsamında 2016’dan bu yana istekli olarak uygulanan Ek Protokol’den ayrılacak.
Tahran idaresi, Ek Protokol uyarınca, Memleketler arası Atom Gücü Ajansı (UAEA) müfettişlerinin İran’ın nükleer tesislerini istedikleri anda birdenbire denetlemelerine müsaade vermişti. İran’ın Ek Protokol’den ayrılması, UAEA müfettişlerinin kontrollerinin sonlandırılacağı manasına geliyor.
İran Cumhurbaşkanı Manevî başta olmak üzere üst seviye hükümet yetkilileri, yasanın onaylanmaması için Meclise davette bulunmuştu.
Manevî, çarşamba günkü Bakanlar Konseyi toplantısında yaptığı açıklamada, “Meclisin kabul ettiği maddeyi diplomatik faaliyetler süreci için ziyanlı görüyoruz. Hükümet bu maddeyi olumlu görmüyor.” tabirlerini kullanmıştı.
Meclis Lideri Muhammed Bakır Kalibaf da devlet televizyonunda yaptığı açıklamada, kanunla nükleer mutabakattan ayrılmayı değil, karşı tarafı mutabakattaki taahhütlerini yerine getirmeye zorlamayı hedeflediklerini belirtmişti.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Şık, maddeyi gerçek bulmadıklarını lakin uygulamak zorunda olduklarını açıklamıştı.
Haber7