Tüm dünyanın yakından takip ettiği ABD seçimlerine sayılı günler kaldı. Biden önde görünse bile Tramp açığı kapatıyor. Vaatler havada uçuşuyor. “Trump mı, Biden mı?” sorusunun karşılığında ise ‘pandemi, sıhhat sigortası, iktisat, siyah hakları ve kürtaj hakkı’ belirleyici olacak.
240 BİN KİŞİ ÖLDÜ, İŞSİZLER ORDUSU OLUŞTU
Bu yılın başında ABD’de ismi dahi duyulmayan korona virüs, sırf on ay sonra Washington’daki siyasi gündemi belirleyen bahis haline geldi.
Salgın sebebiyle ABD’de şu ana kadar hayatını kaybedenlerin sayısı 240 bine yaklaşıyor. Ekim ayı sonu prestijiyle olay sayıları dokuz milyonu aştı. Hatta ABD Lideri Donald Trump da hastalığa yakalananlardan biri oldu, Kovid-19 nedeniyle iki haftaya yakın bir müddet seçim mitinglerine orta vermek zorunda kaldı. İşsizlik Büyük Buhran’dan bu yana en yüksek düzeyinde. Sıhhat otoritelerinin virüsten korunmak için tavsiye ettiği maske takma uygulaması da siyasi bir gündeme dönüştü.
TRUMP SIHHAT SİGORTASINI KALDIRMAK İSTİYOR
Bir başka kıymetli husus ise sıhhat sigortası. Trump’ın selefi Barack Obama periyodunda getirilen Düşük Maliyetli Sıhhat Sigortası Yasası (ACA) yahut bilinen adıyla Obamacare, Trump başta olmak üzere Cumhuriyetçi Partililer tarafından eleştiriliyordu.
Tüm ABD vatandaşlarının uygun fiyatlı ve erişilebilir bir sıhhat sigortası yaptırabilmelerine imkan tanıyan bu yasa, Cumhuriyetçiler’in reaksiyonunu çekiyordu. Maddeyi kaldırmak için Cumhuriyetçi Partililer teşebbüslerde bulunsa da şimdiye kadar başarılı olamadı.
İKTİSAT BERBATA GİDİYOR
ABD’li seçmenin oy tercihlerinde iktisadın ne kadar tesirli olduğunu DW’ye kıymetlendiren Indianapolis Üniversitesi’nden siyaset bilimci Doçent Wilson şöyle konuştu: “Ekonomi Amerikan seçmeni için belirleyicidir, bilhassa de iyi gitmiyorsa.”
Sahiden de ABD’de iktisat iyi gitmiyor. Pandemiden evvel Trump idaresinin birinci üç yılındaki datalar sağlıklı ve sağlam bir iktisada işaret ediyordu. Lakin mart ayından itibaren küçük işletmeler ülkenin dört bir yanında kapanmaya başladı ve bu yılın nisan ayı ortasında işsiz ABD’lilerin sayısı 23 milyonu geçti. ABD’deki İşgücü İstatistikleri Bürosu’nun datalarına nazaran yalnızca iki ay içinde yüzde 3,5 düzeyinde olan işsizlik oranı yüzde 14,7 düzeyine çıktı.
SİYAHLAR İÇİN DÖNÜM NOKTASI
Minneapolis’te 46 yaşındaki siyah George Floyd’un bir polis tarafından mayıs ayında öldürülmesi, ülke çapında Siyahların Hayatı Değerlidir (Black Lives Matter) hareketinin tekrar canlanmasına yol açtı. Irk tansiyonu ABD’nin tarihinin kıymetli bir kesimi ve ülke tarihinde siyahların hak gayreti değerli bir yere sahip. Lakin Wilson’a nazaran “Bu yaz, muhakkak tarihi bir periyottu.”
Amerikalılar, siyah yahut beyaz farketmeksizin, sırf polis şiddetini değil, ABD’de sistematik ırkçılık olarak gördükleri kuralları protesto etti. Büyük ölçekli bir ıslahat talep eden yurttaşlar ortasında, polisin kaynaklarının kesilmesi talebinde bulunanlar bile oldu.
KÜRTAJ HAKKI KRİTİK DEĞER TAŞIYOR
Kürtaj konusu bilhassa Cumhuriyetçi Parti içindeki Evanjelistler için en değerli mevzulardan biri. ABD nüfusunun yüzde 15’ini oluşturduğu kestirim edilen bu çok muhafazakar Protestan Hristiyanların dünya görüşü, birden fazla kere evlenip boşanan Lider Trump’ın özel hayatındaki seçimler ile de tam bir tezat oluşturuyor. Buna rağmen, Trump’ın açık kürtaj aksisi tavrı sebebiyle, oy tercihlerini Demokrat Parti yerine Cumhuriyetçi Parti istikametinde kullanma eğilimleri var. Demokrat Parti tabanındaki liberaller ise kürtaj haklarının kısıtlanmasından yana değil. Şu anda ABD’de birtakım eyaletlerde kürtaj büsbütün yasakken birtakım eyaletlerde kürtaj yaptırmanın önünde önemli mahzurlar bulunuyor. Indianapolis Üniversitesi’nden Wilson, kürtaj hakkının bilhassa Demokrat Parti içindeki “bir küme liberal seçmen için de kıymetli bir mesele” olduğunu söylüyor. Bu sebeple 2020 başkanlık yarışında kürtajın “kritik önem” taşıdığı kanaatinde.
Haber7
