Bugünkü duruşmada davayı açan “Sürekli Vakıflar Tarihi Yapıtlara ve Etrafa Hizmet Derneği”nin savları dinlenecek. Danıştay, Bakanlar Heyeti Kararı’nı iptal ederse Ayasofya 89 yıl sonra tekrar cami olacak.
Ayasofya’nın statüsü için karar günü geldi. Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Şurası kararının iptali istemiyle açılan davanın karar duruşması bugün görülüyor. Danıştay 10. Dairesi’nde görülecek tarihi duruşmada, davacı Mütemadi Vakıflar Tarihi Ürünlere ve Etrafa Hizmet Derneği’nin tezleri dinlenecek. Daire, kelam konusu argümanları ve belgeyi kıymetlendirerek bir karara varacak. Daire, yasa uyarınca kararı tıpkı gün açıklayabileceği üzere takip eden 15 gün içerisinde de açıklayabilecek.
İPTAL EDERSE TEKRAR CAMİ OLACAK
Danıştay savcısı, görüşünde, Ayasofya’nın müze olarak kullanılmasının yönetimin takdir yetkisinde kapsamında olduğunu ve hukuka terslik bulunmadığını kaydetmişti. Fakat savcı görüşünün karar üzerinde bir bağlayıcılığı bulunmuyor. Daire, Ayasofya’yı müzeye dönüştüren Bakanlar Heyeti kararını hukuka münafi bulur ve kelam konusu kararı iptal ederse, Ayasofya’nın 89 yıl sonra tekrar cami yapılmasının önü açılmış olacak. Yönetim Yargılama Yöntemi Kanunu uyarınca, Danıştay 10. Daire, Bakanlar Konseyi kararının iptaline hükmeder ve bu karar katılaşırsa, kararın 30 gün içerisinde bölgesine getirilmesi gerekecek. İdari Yargılama Yolu Kanunu’nun “Kararların sonuçları” başlıklı 28. hususunda, “Danıştay, kesim yönetim duruşmaları, yönetim ve vergi duruşmalarının esasa ve yürütmenin durdurulmasına ait kararlarının icaplarına nazaran yönetim, gecikmeksizin süreç tesis etmeye yahut aksiyonda bulunmaya mecburdur. Bu müddet hiçbir halde kararın yönetime bildiriminden başlayarak otuz günü geçemez” deniliyor.
HUKUK SAVAŞINI 2005’TE BAŞLATTI
Mütemadi Vakıflar Tarihi Yapıtlara ve Etrafa Hizmet Derneği, Ayasofya’nın yine ibadete açılması için hukuk uğraşını 2005’te başlattı. Davayı inceleyen Danıştay 10. Dairesi, 31 Mart 2008’de Ayasofya’nın müze olarak kullanılmasında hukuka terslik bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verdi. Bu karara yapılan itirazı pahalandıran Danıştay İdari Dava Daireleri Şurası da 10 Aralık 2012’de dairenin kararını onadı. Davacının karar düzeltme talebi de Heyet tarafından 6 Nisan 2015’de reddedildi. Böylelikle Ayasofya’nın müze olarak kullanılmasına devam edildi. Gelgelelim hukuk uğraşını bırakmayan dernek 2016’da, Danıştay 10. Dairesi’ne yeni bir dava açtı. Laf konusu dava kapsamında Daire, Ayasofya’nın statüsüne ait son kararını verecek.
AYM DE REDDETMİŞTİ
Dernek 2015’te de Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) kişisel müracaatta bulundu. Müracaat dilekçesinde, Ayasofya’nın ibadete açılması cephesindeki talebin reddedilmesinin diyanet ve vicdan hürriyetini ihlal ettiği belirtildi. 13 Eylül 2018’de kararını açıklayan AYM, başvuruyu, “incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik” nedeniyle kabul edilemez buldu.
Haber7
