TOBB’dan yapılan açıklamaya nazaran, “VISA ve TOBB Harcamalar Araştırması” ile salgının arttığı mart-mayıs aylarında daralan Türkiye’deki kartlı harcamaların, normalleşmeyle birlikte süratli bir toparlanma sürecine girdiği tespit edildi.
Mart-Ağustos 2020 periyoduna odaklanan araştırmada, kartlı harcamalarda farklı bölümler için Kovid-19 sürecine bağlı olarak gerçekleşen değişimler, temassız süreçler ve e-ticaret süreçlerinin değişimi tahlil edildi. Salgın nedeniyle Türkiye’de sokağa çıkma kısıtlamalarının uygulandığı 12 haftalık devirde (mart-mayıs) toplam kartlı harcamalar geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 10 daraldı. Haziranda ise olağanlaşmanın başlamasıyla harcamalar süratli bir toparlanma sürecine girdi ve ağustosun son haftasında 2019 düzeyinin yüzde 18 üzerine çıktı.
Araştırmada, Türkiye bilgileri, salgın periyodunda farklı yaklaşım izleyen iki ülkeyle kıyaslandı. Avrupa’da sokağa çıkma kısıtlamalarını birinci hayata geçiren İtalya ve kısıtlama uygulamayan İsveç’teki harcamalar ile Türkiye’deki bilgiler karşılaştırıldı.
Mart-mayıs periyodunda kartlı harcamalar bakımından İtalya en keskin düşüşleri yaşarken, Türkiye ve İsveç birbirine paralel ve yakın dalgalanmalarla karşı karşıya kaldı. 6 ana harcama dalının bir sene öncesiyle kıyaslandığı tablolar karşılaştırıldığında, İsveç ve İtalya’nın haziranda yüzde 13 küçülmeye devam ederken, Türkiye’nin tıpkı ayda normalleşmeyle birlikte yüzde 10 büyüyerek, süratli biçimde toparlandığı görüldü.
TEMASSIZ SÜREÇ BÜYÜMESİNDE TÜRKİYE AVRUPA’DA BİRİNCİ SIRADA
Türkiye, salgın sürecinde Avrupa’da temassız harcama limitini yükselten birinci ülke oldu. Tüketiciler de sıhhat önceliği nedeniyle temassız ödemelere artan bir talep gösterdi.
Bankalararası Kart Merkezi sayılarına nazaran, sadece martta 2,5 milyon kart birinci sefer temassız ödeme yapmak için kullanıldı. Böylece Türkiye’de, yılın birinci 6 ayında gerçekleşen temassız süreç sayıları, geçen yılın birebir periyoduna kıyasla 3 kat arttı. Temassız ödemelerdeki büyüme oranıyla Türkiye, Avrupa’da en yüksek artışı gösteren ülke olarak öne çıktı.
Bununla birlikte, yüz yüze ödemelerin yüzde 75’inin temassız olarak gerçekleştiği Avrupa ortalamasına kıyasla Türkiye’de temassız süreç oranı daha düşük kalırken, temassız ödeme kabulünü daha da yaygınlaştırmak üzere, salgın periyodunda de çalışmalarını sürdüren Visa, perakende markalarıyla gerçekleştirdiği iş birliğiyle 7 bine yakın temassız ödeme noktasını hayata geçirdi.
E-TİCARET REKOR DÜZEYLERE ULAŞTI
Araştırmanın kapsadığı periyotta, tüketici alışkanlıklarının değişmesiyle Türkiye’de e-ticaret süreç adetleri, yalnızca Nisan 2020’de yüzde 30 arttı. 14 Avrupa ülkesinde bu sayı yüzde 25’in üzerinde artış gösterdi. Türkiye’de mart-mayıs periyodunda 7 milyon kart birinci kere e-ticaret alışverişi için kullanıldı. Bunun sonucunda, Türkiye’de e-ticaret, mayıs sonu prestijiyle kartlı harcamaların yüzde 33’üne ulaşarak rekor düzeylere yükseldi.
Giyim, seyahat, elektrik-elektronik üzere “isteğe bağlı tüketim” harcamaları, salgın öncesinde market ve besin üzere “temel ihtiyaç” harcamalarının üzerinde seyrederken, Türkiye’deki birinci Kovid-19 olayının görüldüğü martta bu kesimlerdeki harcamalar yüzde 58 düşüş gösterdi. Normalleşmeyle toparlanmaya başlayan “isteğe bağlı tüketim” harcamaları, bilhassa elektrik-elektronik ve yapı-dekorasyon harcamalarındaki artış ve öbür dallarda yaşanan iyileşmeyle “temel ihtiyaç” harcamaları düzeyine tekrar yaklaştı.
KONUTTAN ÇALIŞMA VE UZAKTAN EĞİTİM ELEKTRİK-ELEKTRONİĞE TALEBİ ARTIRDI
Sokağa çıkma kısıtlamalarının olduğu periyotta (mart-mayıs), geçen yıla kıyasla talep artışı yaşayan bölümler elektrik-elektronik eşya-bilgisayar, market ve besin oldu. Bu periyotta seyahat, yemek, giyim ve akaryakıt kategorilerinde ise düşüşler yaşandı.
Mart ayında meskenden çalışma ve uzaktan eğitimin başlamasıyla birlikte elektrik-elektronik ve yapı-dekorasyon harcamalarındaki kayda paha artış dikkati çekti. Bilhassa elektrik-elektronik harcamalarının haziran-ağustos aylarında da artmaya devam ederek, 2019’un yüzde 95 üzerinde gerçekleşmesi bu talebin kalıcılığına işaret etti.
“TÜRKİYE’NİN PROAKTİF YAKLAŞIMI PANDEMİNİN TESİRLERİNİ SINIRLANDIRDI”
Açıklamada görüşlerine yer verilen TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, “İçinden geçtiğimiz pandemi sürecinde tüm dünya hiç alışık olmadığı bir ortamla karşı karşıya kaldı. Bu yeni ortama ahenk sağlamak üzere hazırlıklı olan ve proaktif davranan ülkeler, öteki ülkelerden müspet olarak ayrıştı. Türkiye, pandemi sürecinde süratli kararlar alarak ve bilhassa sıhhat alanında gerçekleştirmiş olduğu atılımlarla bu yeni ortama ahenk sağlama konusunda dünyada öne çıkan ülkelerden biri oldu. Bunun yansımasını da hem e-ticaretin bu süreçte öne çıkmasıyla hem de temassız ödemelerdeki artışla somut olarak görmüş olduk.” sözlerini kullandı.
Salgın sürecinde odalar-borsalar, kesim meclisleri, bayan ve genç teşebbüsler, organize sanayi bölgeleri (OSB) ile daima bağlantı halinde olduklarını belirten Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:
“Pandemi sürecinde kurduğumuz istişare düzenekleriyle alandan anlık bilgileri aldık ve üyelerimizin problemlerini yakından takip ettik. Problemlere tahlil teklifleri geliştirip, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ileterek bunların tahlilinin takipçisi olduk. Bu devirde bu usulle üyelerimizden gelen pek çok külfetin çözüldüğünü söyleyebilirim. Yeniden bu periyotta atılan proaktif adımların olağanlaşma sürecini hızlandırdığına şahit olduk. Pandemi süreci bize e-ticaretin kıymetini ve geleceğini bir sefer daha gösterdi. Bu devirde kredi kartı harcamalarının 3’te 1’inin e-ticaret üzerinden yapıldığını gördük. Biz de üyelerimizi e-ticarete hazırlamak için birçok online bilgilendirme toplantısı düzenledik. Bunun yanında sertifikalı e-ticaret ve e-ihracat eğitim programları yaptık. Üyelerimizin e-ticarette yer alması için birçok şirketle e-ticarete özel kampanyalar hazırlayarak, üyelerimizin kullanımına sunduk.”
“TEMASSIZ KART KULLANIMI BİRİNCİ 6 AYDA 3 KAT BÜYÜDÜ”
Visa Türkiye Genel Müdürü Merve Tezel de “VISA ve TOBB Harcamalar Araştırması”nın, Türkiye ismine olumlu bir tablo ortaya koyduğunu vurguladı.
“Türkiye’de olağanlaşma sürecinin başlamasıyla bütün kesimlerde Avrupa’ya kıyasla daha süratli bir toparlanma olduğunu gördüklerine” işaret eden Tezel, ülkede ödeme sistemlerinin yaygınlığı, tüketicilerin kart kullanım alışkanlıkları ve e-ticaret altyapılarının güçlü olmasının yaşanan iyileşmede kıymetli rol oynadığına dikkati çekti.
Tezel, salgın sürecinin hem tüketici davranışlarında hem işletmelerin yapılanmasında değerli değişikliklere yol açtığını belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Tüketiciler bu periyotta sanal ortamlarda online ödemelere, fizikî dünyada ise temassız ödemelere yöneldi. Ülkemizde temassız kart kullanımı olağanda her yıl ortalama 2 kat büyürken, bu yılın yalnızca birinci 6 ayında 3 kat büyüdü. Temassız ödeme kabulünün birtakım iş yerlerinde ciro artışlarıyla sonuçlanabildiğini de gözlemledik. Türkiye’de temassız kart kullanım oranlarının Avrupa seviyesine ulaşmasını bekliyoruz. Nakitten kartlı ödemeye gerçekleşen dönüşüm kayıtlı iktisada de katkıda bulundu. İşletmeler tarafında ise pandemi devrinde elektronik ödeme metotlarını kabul eden, işini dijital ortama taşımış küçük ve orta ölçekli şirketler için bu sürecin daha kolay geçtiğini gördük. Bu devirde Visa olarak, iktisadın bel kemiğini oluşturan KOBİ’lere takviyemizi ‘İşimi Yönetebiliyorum’ projemiz kapsamında, gerek sunduğumuz sanal eğitimler gerekse verdiğimiz dijitalleşme ve dijital pazarlama takviyesiyle sürdürüyoruz.”
Haber7
