Vezirköprü ilçesindeki 4 dekar toprakta yetiştirilecek keten tohumu, çiftçilere dağıtılacak.
Karadeniz Ziraî Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Kibar Ak, AA muhabirine, liflik kenevir ve keten tohumu üretimi konusunda çalıştıklarını söyledi.
Kenevir ekiminin yaz, ketenin ise kışın olmasının lif üretimi konusunda üretimde devamlılık sağlamaya imkan vereceğinin altını çizen Ak, “Enstitümüz liflik ketenle ilgili sertifikalı çeşit ve üretimindeki mekanizasyon sıkıntısını ortadan kaldırmıştır. Ülkemizde yakın vakitte liflik ketenin ekim alanı ve üretimi yaygınlaşacak, bu sayede ithalat önlenecektir. Liflik keten üretimi Türkiye iktisadına güç katacaktır.” dedi.
Ak, Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğü ile özel bir firmanın, saplarından lif elde edilen keten, kenevir ve ısırganın üretim ve süreç maliyetinin düşürülmesi için yerli ve ulusal makine ürettiğini anlatarak, bu sayede büyük sorun olan havuzlama ve lif soyma süreçlerinin ortadan kaldırıldığını, üreticilerin iş gücü gereksinimi ile maliyetlerinin kıymetli oranda düşürüldüğünü kaydetti.
18 YILLIK ÇALIŞMA SONUCUNDA YERLİ VE ULUSAL KETEN TOHUMU ÜRETİLDİ
Karadeniz Ziraî Araştırma Enstitüsünde vazifeli keten ıslahı araştırmaları proje yürütücüsü Serkan Yılmaz da ketenin, lif ve yağ elde edilmesi gayesiyle yetiştirilen, buğday ve arpa üzere tarımı yapılan en eski kültür bitkilerinden olduğunu söyledi.
Keten bitkisinin gen kaynaklarından birinin Karadeniz Bölgesi olduğuna işaret eden Yılmaz, “Dünyada ve ülkemizde sağlıklı olması bakımından doğal liflere talep artmış durumda. Keten işleyen tesislerimiz olmasına karşın üretim gerçekleştirilmemekte ve muhtaçlık duyulan hammaddenin tamamı ithalatla karşılanmaktadır. 67,5 milyon dolar pahaya sahip 36 bin 385 ton ithal edilmiş.” diye konuştu.
Enstitü olarak Rize’den Zonguldak’a kadar 15 kentte keten üretimiyle ilgili çalışma yapıldığını belirten Yılmaz, 2002 yılında başlayan çalışmaların 2019 yılı prestijiyle sürat kazandığını lisana getirdi.
Yılmaz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla geçen yıl endüstriyel kenevir seferberliği ilan edildiğini hatırlatarak, şöyle devam etti:
“Lif gayeli üretilen keten bitkisinin kullanım alanları ve üretim sürecinin endüstriyel kenevirle benzeri olması, kenevirin yazlık, liflik ketenin ise kışlık ekiliyor olması, üretimini kısıtlayıcı yasal mevzuatın bulunmayışı üzere nedenler liflik keten üretimini cazip hale getirmiştir. 18 yıllık çalışmalarımız sonucunda ülkemizin birinci yerli ve ulusal liflik keten tohumu ‘Yılmaz’ ismiyle tescile sunulmuş ve üretim müsaadesi alınmıştır. Yılmaz liflik keten çeşidimizin bölgelere nazaran değişmekle birlikte dekara sap randımanı 600-800 kilogram, lif randımanı 150-200 kilogram, tohum randımanı ise 200-250 kilogramdır. Tohumundaki yağ oranı ise yüzde 40 seviyesindedir.”
Ekimi yapılan keten tohumunun özellikleri hakkında bilgi veren Yılmaz, “En bariz özelliği lif gayeli hasadının, yani teknik sap uzunluğunun 60 santimetre olduğu periyotta tohumlarının da olgunlaşmasıdır. Birebir anda hem lif hem de yağlık üretiminin yapılabileceğine dair umut vermektedir. Bu da dünyada keten ıslahına dair çalışılan en değerli bahislerden biridir.” sözlerini kullandı.
Haber7
