Türkiye ve Ukrayna, son yıllarda askeri ve savunma sanayindeki işbirliğini bir üst düzeye çıkardı.
Geçtiğimiz yıl Türkiye’den Bayraktar TB-2 satın alan Ukrayna idaresi, 48 adet SİHA daha alacaklarını açıkladı.
İKİ ÜLKENİN ORTAK PROJELERİ VAR
İki ülkenin projeleri bununa sonlu değil. Ukrayna, geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye S-125 Hava Savunma Füze Sistemi teslim ettiklerini duyurdu.
Ortak kargo uçağı üretilmesi ve hava platformlarında kullanılan motorların ortak geliştirilmesi üzere projeler de masada.
Savunma Sanayii Analisti Fatih Mehmet Küçük, Ukrayna’nın sahip olduğu değerli altyapılar sayesinde Türkiye için iyi bir partner pozisyonunda olduğunu belirtti ve şöyle devam etti:
İŞBİRLİĞİNDE GÖRÜNÜM TOZPEMBE DEĞİL
Türkiye ile Ukrayna ortasındaki işbirliğinde görünümün tozpembe olmadığına dikkat çeken Küçük, “Ukrayna sahip olduğu altyapıya yönelik insan kaynağının kıymetli bir kısmını çeşitli sebeplerden kaybetti. Bu nedenle Ukrayna’nın kâfi know-how paylaşımını yapıp yapamayacağı kıymetli bir soru işareti doğuruyor. Tekrar insan kaynağı kaybı ve sanayisinin ekonomik sıkıntıları nedeniyle Ukrayna; çeşitli ülkelere teklif ettiği sistemleri taahhüt ettiği düzeyde üretemedi. Ayrıyeten Ukrayna’nın paydaşlık teklif ettiği hususlarda kamuoyuna her vakit hakikat bilgiler vermediği biliniyor.” bilgisini paylaştı.
AKINCI’NIN MOTORU ORTAK ÜRETİLEBİLİR
Bayraktar tarafından üretilen AKINCI İHA’nın Ukrayna imali AI-450T turboporp motor kullandığını tabir eden Küçük, “Baykar ve Ivchenko-Progress bu işbirliğinden yola çıkarak ortak motor üretmek hedefiyle Blacksea Shield ortak bir şirket kurdu. Sonuç olarak; bu noktada iki ülke işbirliği için teknik tabanda çok hoş potansiyeller olmakla birlikte aşılması gereken de kritik sorunlar yer alıyor. T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ise bu mevzuda potansiyel işbirliklerini dikkatle takip ediyor.” diye konuştu.
UKRAYNA’NIN S-125 BATARYASI TESLİMATI
“Ukrayna, S-125 bataryası teslim ettiklerini açıkladı. Bu nasıl bir sistem? Türkiye’ye ne üzere avantajlar sağlar?” sorusuna karşılık veren Küçük şu değerlendirmeyi yaptı:
“Öncelikle Ukrayna tarafından gelen açıklamada sözün Türk Silahlı Kuvvetleri olarak belirtilmediği ve Türk müşteri dendiğinin altını çizmemiz gerekiyor. Bu da –böyle bir alım gerçekleşmişse- bizim önümüze birden fazla senaryo çıkarıyor:
Bu sistem deneysel hedefle bir projede aksine mühendislik, deneme yahut test maksatlı.
– Konya’da bulunan Türk Hava Kuvvetleri’nin hasım hava savunma sistemlerine karşı harekat şekli geliştirmesi, pilot eğitimi, tatbikat vs. için kullandığı EHTES (Elektronik Harp Test ve Eğitim Sahası) alanına konuşlandırmak hedefli
– Türk Silahlı Kuvvetleri’nin hudut ötesindeki ögelerine yönelik hava savunma vazifelerinde kullanılmak maksatlı
– Türkiye’nin fiili olarak bulunduğu çeşitli alanlarda farklı dost ögelerin hava savunmasının yapılması hedefli
Bu noktada şahsen Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bilhassa yurt içinde faal olarak kendi ögelerine yönelik hava savunma misyonunda kullanılmak üzere bu sistemi temin ettiğini düşünmüyorum. Bunun esas sebebi; 1960’lı yıllarda tasarlanan S-125 Pechora hava savunma sisteminin modernize edilmiş dahi olsa günümüz harp ortamı için gerekli caydırıcılığı ve aktifliği sağlamaktan uzak olması. Ayrıyeten sistemin mimari olarak güncel TSK hava savunma mimarisi ile uyumlu olmadığı ve eski bir sistemin bu mimariyeentegre edilmek için efor sarf etmenin mantıklı olmadığını da unutmamak gerekiyor.”
GEZGİN FÜZESİNE UKRAYNA MOTORU MU KULLANILACAK?
Ukrayna medyası geçtiğimiz günlerde Gezgin Seyir Füzesi projesinde Ukrayna imali Al-35 turbojet moturunun kullanılacağını öne sürdü. Bu argümanlara ihtiyatlı yaklaşılması gerektiğini söyleyen Küçük, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ukrayna’dan Al-35 temini noktasında kıymetlendirme yapmadan evvel motorun performans kıymetlerine bakmak gerekiyor. Mevzubahis motorun performans datalarına yönelik ise muteber kaynak bulunmuyor. Ayrıyeten daha evvel bu motorun SOM seyir füzesinin yerli motoru geliştirilinceye kadar Fransız TR-40 motoruna alternatif olarak değerlendirildiği de belirtilmişti. Açıkçası Al-35 konusundaki datalar sağlıklı olmadığı için kestirimler de sağlıklı olmayacaktır.
Gezgin son derece saklılık ile yürütülen ve Türkiye’ye stratejik manada çok ileri seviyede caydırıcılık kazandıracak bir proje. Epeyce uzun menzilli olacağı değerlendirilen Gezgin füzesinin kritikliği açısından yabancı bir motordan güç alması çok mümkün olmayacaktır. Bu biçim bir mühimmat için yurtdışından motor alınması halinde politik açıdan da çeşitli düşünceler doğabileceği, tedarikçi ülkeye yönelik baskılar gelebileceği istikametinde varsayımlar çok dayanaksız olmayacaktır. Şahsen şu etapta Gezgin füzesinin yerli bir motor ile ortaya çıkmasını daha mümkün görüyorum.”
Haber7
