Türkiye’nin Karadeniz’deki doğal gaz alanında kanıtlanmış rezerv ölçüsünün anlaşılabilmesi için birinci olarak test kuyularının açılması gerekirken, keşifle birlikte Türkiye’nin global anlamda doğal gaz üreticileri sınıfına gireceği ve milletlerarası gaz müzakerelerinde Türkiye’nin elinin güçleneceği belirtiliyor.
Yazıcı Avukatlık Iştiraki tarafından Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği (PETFORM) ile Karadeniz’deki doğal gaz keşfine ait gerçekleştirilen online toplantının moderatörlüğünü Yazıcı Avukatlık Paydaşlığı Kurucu Ortağı Murat Yazıcı yaptı.
Toplantıda konuşan Emekli Büyükelçi Mithat Rende, Sakarya Gaz Alanı’ndaki 320 milyar metreküplük doğal gaz keşfinin Türkiye’ye yeni bir boyut kazandıracağını tabir etti. Bu keşifle Türkiye’nin global manada doğal gaz üreticileri sınıfına gireceğine dikkati çeken Rende, “Sahada daha alt katmanlara inildiğinde bu sayının artacağını umuyorum. Bunu anlamak için de test kuyularının açılması gerekecek. Muhakkak bir vakit alacak bu süreç sonrasında alandaki kanıtlanmış rezerve ulaşacağız. Kanıtlanmış rezervin bir güç şirketiyle paydaşlık kurularak mı değerlendirileceği yoksa Türkiye’nin tek başına mı devam edeceğine ait soruların yanıtını vakit gösterecek. Lakin, gaz keşfi ihtilaflı bir bölgede olmadığı için kısa vakitte Türkiye iktisadına katkı sağlayacağını düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Karadeniz’deki doğal gaz keşfinin milletlerarası gaz kontratları açısından kritik değerde olduğunu kaydeden Rende, 2021’de mühleti dolan kelam konusu kontratların müzakerelerinde keşfin Türkiye’nin masadaki pozisyonunu güçlendireceğini lisana getirdi.
Rende, Karadeniz’deki gaz keşfinin yanı sıra Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de de faaliyetlerine devam ettiğini anımsatarak şöyle konuştu:
“Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de de deniz sondajlarını sürdürmesi ve mümkünse keşif yapması çok kıymetli. Bizim Doğu Akdeniz’de de üretici bir ülke pozisyonuna gelmemiz gerekir. O vakit şartlar değişebilir. Bu yüzden, Doğu Akdeniz’deki bugünkü gergin durumun diyalog yoluyla giderilmesini umuyorum ancak Türkiye’nin buradaki yaşamsal çıkarlarını kararlılıkla müdafaası da çok değerli.”
“FİNANSMANINDA SORUN YAŞANMAZ”
PETFORM Idare Heyeti Lideri Murat Kalay, Karadeniz’deki gaz alanında üretim etabına geçerken 3 ana süreçten bahsedilebileceğini söyledi. Bu süreçleri sahanın geliştirilmesi, sistemli üretim düzeyine geçilmesi ve gerileme periyotları olarak açıklayan Kalay, bilhassa geliştirme devrinin maliyet odaklı olduğunu söz etti.
Alanda 2023’te üretime başlanmasının hedeflendiğini anımsatan Kalay, şöyle konuştu:
“Bu maksadın ulaşılabilir olduğu kanısındayım. Bu çeşit bir projenin finansmanında ise sorun yaşanacağını düşünmüyorum zira Türkiye’nin yıllık 45-50 milyar metreküp gaz tüketimi var. Bu açıdan, Karadeniz’deki gazın tüketilmesi ve pazara ulaşması konusunda önemli bir sorun yaşanmayacağını düşünüyorum. Bu formda riskin minimize edildiği ve pazara ulaşabildiği durumda, finansmanda sorun olmayacağını düşünüyorum. Milletlerarası kurumlardan da bu projeye finansman sağlamak kolay olabilir. Ayrıyeten, Karadeniz’de Romanya ve Bulgaristan’ın da yatırımlarını dikkate aldığımızda, burada ortak akılla, memleketler arası oyuncuların katıldığı ortak bir sinerji de yaratılabileceğini düşünüyorum. Bu da projenin finansmanını olumlu halde tesirler.”
ADG Anadolu Doğalgaz Danışmanlık Ortak ve Şirket Müdürü Gökhan Yardım ise alandaki üretim maliyetinin ithal edilen gaz maliyetinden düşük olması gerektiğini belirtti. Türkiye’nin uzun periyotlu gaz ithalat kontratlarının 2021’den başlayarak sona ereceğini aktaran Yardım, “Uzun vadeli kontratlarla boru çizgileri ve sıvılaştırılmış gaz (LNG) olarak ithal edilen doğal gazın yerine yerli üretim doğal gazın kullanılması çok mantıklı olacaktır. Bu açıdan, yerli üretim doğal gazın spot LNG ithalatını etkilemeyeceğini düşünüyorum.” dedi.
Haber7
