AA muhabirine konuşan Filistinli uzmanlar, Dışişleri Bakanları seviyesinde yapılan toplantıda İsrail ile olağanlaşmayı kınamayı reddeden Arap Birliğinin, bu tavrıyla Arap ülkelerine İsrail’le olağanlaşma için yeşil ışık yaktığı yorumunu yaptı.
Filistinli siyasi analist ve muharrir Ömer el-Gul, Arap ülkelerinin Filistin davasından vazgeçtiğini, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile İsrail ortasındaki olağanlaşma kararının egemenlik problemi olduğunu öne sürerek, birinci kere İsrail’le olağanlaşmayı kınayan açıklama yapmadıklarını belirtti.
Gul, “Mısır, 1979’da İsrail ile bir mutabakat imzalamaya karar verdiğinde tüm Araplar buna karşı çıktı. O vakit Filistin davasının merkezi olduğu ve onu olumsuz etkileyen her şeyin tüm Arap ulusal çıkarlarını etkilediği konusunda açık ve kararlı bir duruşa sahiptiler. Bugünse Arap ülkeleri, sefil bir tavır sergiledi ve Birlik hezimete uğradı.” dedi.
Filistinli uzman, gelinen noktayı, “Arap Birliği, İsrail’le olağanlaşmaya yeşil ışık yakarak kademeli olarak çökmeye ve enkaza dönüşmeye başladı.” diye özetledi.
Gul, Arap Birliğinin Filistin davasına ilgisinin gerilemesine karşın Filistin idaresinin makul hareket ederek, Arap ülkelerinin mümkün olduğunca Filistin’e yönelik birlik içerisinde tavır sergilemesi için çalıştığını söyledi.
“BAZI ARAP ÜLKELERİNİN BAE’YE KATILMAYA HAZIRLANDIĞI AÇIK”
Filistinli siyasi analist Talal Avkel de tıpkı görüşü paylaşarak, “Son Arap Birliği toplantısı, Birliğin çöküşüne delalet ediyor. Evvelce Arap devletleri kıymetli problemlerde ortak bir duruş sergilerdi. Filistin davası hepsinin ortak tavır sergilediği bir sıkıntıydı. Lakin artık Filistin konusunda büyük bir bölünme yaşanıyor.” dedi.
Yakında başka ülkelerin de BAE’nin yolundan gideceğini söyleyen Avkel, “Suudi Arabistan ve Bahreyn’in İsrail’e hava alanını açması bunun bir işareti. Resmi olarak duyurusu gecikse de bu bir normalleşmedir. Birtakım Arap ülkelerinin BAE’ye katılmaya hazırlandığı açık.” tabirlerini kullandı.
İşgal altındaki Batı Şeria’daki El-Halil Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Bilal eş-Şevbeki, Arap Birliğinde olağanlaşmayı destekleyen ittifakın, reddedenlerden daha güçlü olduğunu söz ederek, “Toplantının sonucu, İsrail’le olağanlaşmak isteyen Arap ülkelerinin iştahını kabarttı.” değerlendirmesinde bulundu.
Şevbeki, “BAE-Bahreyn-Mısır koalisyonunun güçlü olduğu açık. Lakin toplantıda kınama ya da ihtar yerine İsrail’le olağanlaşmaya yeşil ışık yakılacağı beklenmiyordu.” tabirlerini kullandı.
Filistin diplomatik kaynaklarından alınan bilgiye nazaran, 9 Eylül’de Dışişleri Bakanları seviyesindeki Arap Birliği toplantısı öncesi Filistin, İsrail-BAE muahedesini kınayan bir karar taslağı hazırlamış, fakat birtakım ülkeler bu taslağı reddetmişti.
Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, telekonferans formülüyle yapılan toplantıda, “Biz İsrail ile BAE ortasındaki muahedeyi reddediyoruz ve sizin de kabul etmemenizi istiyoruz.” tabirlerini kullanmıştı.
ABD Lideri Donald Trump’ın 13 Ağustos’ta duyurduğu İsrail ile BAE ortasındaki ilgileri büsbütün olağanlaştırma mutabakatının 15 Eylül’de Beyaz Saray’da imzalanması bekleniyor.
BAE, 1979’da Mısır’ın ve 1994’te Ürdün’ün akabinde İsrail ile olağanlaşma muahedesine varan üçüncü Arap ülkesi oldu.
Haber7