İstanbul Kent Üniversitesi Milletlerarası Ticaret ve Lojistik Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Rahmi İncekara, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’den müjde beklerken Karadeniz’den edindiğini belirterek, bulunan doğalgaz rezervi ile ilgili olarak şunları söyledi:
“Karadeniz’de 320 milyar metreküplük bir doğalgaz keşfi gerçekleşti. Doğalgaz keşfi açısından bakıldığında daha da devamı olabilecek bir potansiyel mevcut. Doğalgaz’da Türkiye yüzde 98 oranında dışa bağımlı. Doğalgaz keşfinin, doğalgaz fiyatları açısından da olumlu yansımasını bekliyoruz. Türkiye açısından bakıldığında 2019 yılında 41 milyar dolarlık bir güç ithalatı kelam konusu.
Bu güç ithalatı içinde doğal gazın hissesi 13 milyar dolar olarak göze çarpıyor. Türkiye’de, 2019 yılındaki doğal gaz tüketiminin 46 milyar metreküpe tekabül ettiği ve bunun da 3’te 1’inin konutlarda olduğunu unutmamamız gerekiyor. Kalan kısmın da bilhassa sanayi ve elektrik başta olmak üzere güç alanlarında kullanıldığını söylemekte yarar var. Doğal gaz ile ilgili fiyat değişimleri, hem konutlarda vatandaşların cebine yansıyacak seviyede oluyor hem de işletmeler açısından bakıldığında kıymetli derecede bir maliyet kalemini oluşturuyor.”
“6 AY İÇİNDE FATURALARA YANSIYABİLİR”
Doğal gazdaki olumlu fiyat değişimlerinin yaklaşık 6 ay içinde faturalara yansımasının görüleceğini belirten Dr. İncekara sözlerine şöyle devam etti:
“Doğal gazdaki fiyat değişimleri 6 ayda, petrol fiyatları 1 haftada piyasaya yansıyor. Elektrik fiyatları ise 7 ay içinde yansıyor. Münasebetiyle doğal gazdaki fiyat değişimlerinin tesirini biz en iyi ihtimalle 6 ayda görüyoruz. Buradaki güç için 2023 yılına kadar piyasaya kazandırılması konusunda çalışmalar olacak. Birinci olarak 5 milyar dolar üzere bir sayı söylem ediliyor lakin bunun daha da aza indirgenebileceğine dair açıklamalar da kelam konusu. Doğal gaz fiyatları açısından İstanbul’daki 1 metreküp doğal gazın fiyatı 1,5 Türk Lirası. Güç keşfini bu sayı ile çarptığımızda 480 milyara Türk Lirasına tekabül ediyor. Bunu da dolara çevirdiğimizde yaklaşık 68 milyar dolarlık bir sayıdır. Yatırımı da bu sayıdan çıkardığımızda aslında Türkiye’nin uzun devirli karının yaklaşık 60 milyar dolara tekabül ettiğini unutmamamız gerekiyor.”
“TÜRKİYE’NİN ÖNÜNDE DOĞALGAZ MUKAVELELERI VAR”
Türkiye’nin bu güç keşfi ile cari fazla verecek hale gelebileceğini tabir eden Dr. İncekara, “Bu biçimde döviz çıkışı engellenecek ve cari fazla veren bir Türkiye haline gelinecek. Öbür yandan enflasyona da tesiri var. Firmaların maliyetlerini arttıran bir etken olduğu için firmaların katlanması gereken bir enflasyon maliyetini de beraberinde getiriyor. Vatandaş açısından kullanılan doğal gazın 3’te 1’inin konutlarda olması birebir vakitte faturaların yüksekliğini beraberinde getiriyor. Bu da bizim için kış periyodunda daha ucuz faturalar manasına gelecek. Vatandaşlar faturalara ne vakit yansıyacağını düşünüyorlar. Baktığınızda çabucak yansıyabilir zira Türkiye’nin önünde değerli doğalgaz kontratları var. Rusya, İran ve Azerbaycan üzere ülkelerle doğalgaz kontratlarımız bulunmaktadır. Hasebiyle bunlar yenilenecek ve Türkiye 2023 yılındaki bu keşfi ile masaya daha kuvvetli bir formda oturacak ve doğal gaz fiyatlarında yavaş yavaş düşüş izleyeceğiz. Ancak Brent Petrol fiyatı, dolar kuru, depolama, transfer, üretim maliyetleri, sevkiyat ve lojistik doğalgaz fiyatlarını belirleyen değerli parametreler” dedi.
“TÜRKİYE’Yİ GÜÇ KONUSUNDA İHRACATÇI POZISYONUNA GETİRECEK”
Çıkarılacak doğal gazın Türkiye’nin yaklaşık 7- 8 yıllık muhtaçlığını karşılayacağını belirten Dr. Rahmi İncekara, “Bulunan keşif Türkiye’nin 7- 8 yıllık muhtaçlığını karşılayacak. Yıllık itibariyle 46 milyar metreküplük bir kullanım var. Karadeniz’de yapılan bir keşfin Doğu Akdeniz’de de perçinlenmesi bilhassa Türkiye’nin güç konusunda dışa bağımlılığından kurtaracak ve Türkiye’yi güç konusunda ihracatçı pozisyonuna da getirecek” dedi.
Haber7