Türkiye’nin kalkınmasının önündeki en büyük mahzurlardan biri olan petrol ve doğal gaz yokluğu, her yıl on milyarlarca dolarlık kaynağın dışarıya akıtmamıza neden oluyor. Türkiye ekonomisi için bir dönemin başlangıcı sayılacak tarihi müjde dün açıklandı.Sakarya Gaz Sahası’nda keşfettiği 320 milyar metreküp doğal gaz rezerviyle Türkiye’nin güç ithal faturasını önemli ölçüde azaltacak.
ENDÜSTRILEŞMEYLE BİRLİKTE GÜÇ MUHTAÇLIĞI ARTIYOR
Türkiye iktisadının en büyük masraflarından olan ve 2012 civarı 60 milyar doları geçen şu anda ise 45-50 milyar doları bulan ve güç faturası dış ticaret açığının yüklü kısmını oluşturuyor. İhracatta her geçen yıl pazar hissesini arttırarak alternatif pazarlara yönelen ve rekorları art geriye kıran Türkiye’nin dış ticaret açığındaki en büyük sebep olarak güç alanındaki ithalat gösteriliyor. Yaklaşık 50 milyar dolarlık güç ithalatının yaklaşık 12-13 milyar dolarını ise doğal gaz oluşturuyor. Yıllık 45-50 milyar metreküp ortasındaki tüketimin tamamına yakınını dışarıdan alan Türkiye’nin ithalatı da her geçen yıl artış gösteriyor. Geçen yıl 50 milyar metreküp civarında doğal gaz ithal eden Türkiye, bunun 44,9 milyar metreküplük kısmını iç piyasada tüketirken, geri kalanını ise ihraç etti.
DIŞARI GİDEN DÖVİZ ÜLKEMİZDE KALACAK
Karadeniz’deki Sakarya Gaz Sahası’nda gerçekleştirilen 320 milyar metreküplük keşifle birlikte Türkiye iktisadı de direnç kazanmış olacak. Enflasyon ve faize karşı uzun vadede dengelenme yaşanması öngörülüyor. Güç ithalatındaki düşüşle birlikte ülkemizde kalacak olan kaynaklar yatırıma dönüşecek. Bunun yanı sıra oluşturulacak istihdam imkanları piyasalardaki iş imkanlarını artıracak. Doğu Akdeniz’de devam eden çalışmaların da sonuçlarının kısa müddette alınması öngörülüyor. Gerçekleşecek yeni keşiflerle birlikte güç kaynaklarında sürekliliğin sağlanması bekleniyor.
İTHALATTA RUSYA HAKİMİYETİ AZALDI
Türkiye’nin doğal gaz ithalatında 2017 yılında yaklaşık yüzde 52’lik hisse sahibi olan Rusya’nı hissesi 2020 yılı ocak ayı bilgilerine nazaran yüzde 36,90’a kadar geriledi. Bu ülkeden alınan gaz ölçüsü ise yüzde 47 azaldı. Azerbaycan’ın ithalattaki hissesi yüzde 15,78 olurken, sıvılaştırılmış doğal gaz(LNG) yüklü ithalatın sağlandığı Cezayir’in oranı yüzde 13,51 olarak gerçekleşti. İthalatın geri kalan kısmında ise İran yüzde 11,76, Nijerya yüzde 7,03, Katar yüzde 5,85, ABD yüzde 3,21, Trinidad Tobago yüzde 3,16, Ekvator Ginesi yüzde 1,41, İspanya yüzde 1,38 hisse sahibi oldu. Ülkemizde gerçekleştirilen çalışmalarla birlikte 81 ile doğal gaz ulaştırılırken, hizmet kullanan hane sayısı ise 16 milyon 484 bini aştı.
YENİ KEŞİFLERİN HABERCİSİ
Karadeniz’de yapılan 320 milyar metreküplük gaz rezervinin keşfi Türkiye’nin bugüne kadar ürettiği toplam doğal gaz ölçüsünün da neredeyse 20 katı düzeyinde bulunuyor. Sakarya Gaz Sahası’ndan yılda 10 milyar metreküp doğal gaz üretimi gerçekleştirilmesi durumunda, Türkiye’nin 32 yıllık doğal gaz muhtaçlığının 5’te biri yalnızca bu noktadan sağlanabilir. Öbür yandan, bu keşif bölgede yeni rezervlerin habercisi olurken, bu ölçünün yeni sondajlarla artması bekleniyor. Öte yandan, Karadeniz açıklarında Romanya, Bulgaristan ve Ukrayna da arama ve sondaj faaliyetleri yürütüyor. Romanya’nın 170 kilometre açığındaki Neptün bloğundaki 42 ila 84 milyar metreküp potansiyel üretilebilir rezerv ise Karadeniz’de bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük keşif olarak kayıtlarda yer alıyor.
BÜYÜMENİN ÖNÜNDEKİ MAHZURLAR KALKTI
Güç faturasındaki yaşanacak azalmanın Türkiye iktisadı için hayati ehemmiyette olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Erdal Tanas Karagöl, şu ana dek süregelen ekonomik problemlerin temelinde yüksek güç faturasının olduğunu belirtti. Türkiye’nin ekonomik olarak yükselişte olduğu 2011-2012 yıllarında güç faturasının 60 milyar dolara dayandığını aktaran Karagöl, “Enerji maliyetleri daima olarak Türkiye’nin ekonomik olarak büyümesinin önünde pürüz teşkil ediyordu” dedi.
MASADA ELİMİZ GÜÇLENECEK
Bir kıssa yazılacaksa bu keşfin yeni bir devrin habercisi olacağının altını da çizen Karagöl, “Türkiye artık transfer ülkesi olmaktan çıkarak, üretici ülkeler sınıfına geçecek. Gaz ithal ettiğimiz ülkelere şu anda bağlıyız. Lakin artık keşifle birlikte bu ülkelerin de Türkiye’ye karşı tavrı değişecek. Masada elimiz güçlenecek” diye konuştu. Karadeniz’de gerçekleşen keşfin akabinde Doğu Akdeniz’de devamı gelecek olan keşiflerle Türkiye’nin süreklilik sağlayabileceğini kaydeden Karagöl, “Her yıl 15-20 milyar dolar civarı bir para cebimizde kalmış olacak” dedi.
CARİ AÇIKTA EN KIYMETLI ETKEN
Ülkemizin, yüzde 99 civarında dışa bağımlı olduğu doğal gaz enerji kaynağına, tarihte hiç olmadığı kadar yakın olduğunu belirten Doç. Dr. Serhat Karyeyen, “Doğal gaz rezervinin Türkiye iktisadına olumlu manada çok önemli katkı sağlayacağı açıktır. Bulunan rezervin çıkarılması, kıyıya iletilmesi ve kullanımını sağlamak için değerli bir yatırım yapılacak olması kısa vadede, elbette sarfiyat üzere görünüyor olsa da 5-10 yıl aralığında ve sonrasında Türkiye, ithal ettiği doğal gazın büyük bir kısmını kendi öz kaynağı ile karşılayacak ve günümüz cari açığının en değerli nedeni olan dışa bağımlılığını büyük ölçüde azaltmış olacaktır” dedi.
TÜRK ÇAĞININ İŞARET FİŞEĞİ
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekib Avdagiç, Karadeniz’deki tarihin en büyük doğalgaz keşfine ait olarak, “Bu tarihi adım, Türkiye’nin varlıklı kaynaklarını kullanma konusunda yıllardır estirilen spekülasyonlara son noktayı koymuştur. İş dünyası olarak inanıyoruz ki bulunan doğalgaz rezervi, ‘mavi vatan’ımızın yeni zenginliğinin birinci keşfidir” tabirini kullandı. Rezerv keşfinin 21. yüzyılın Türk çağı olmasının işaret fişeği olarak niteleyerek “heyecan verici” diye tanımlayan Avdagiç, şunları söyledi: “Türkiye artık bir güç koridoru değil, güç üreten ülkeler liginde hak ettiği yerdedir. Tespit edilen doğalgaz rezervi Türkiye’nin dünya güç sisteminde durumunu güçlendirecek.”
TÜRK IKTISADINI GÜÇLÜ HALE GETİRECEK
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Idare Heyeti Lideri Erdal Bahçıvan, “Açıklanan doğalgaz rezervini, ülkemiz iktisadının güçlü hale gelmesi ve toplumumuzun gelecekteki refahı açısından büyük bir umut ve sevinçle karşılıyoruz” sözlerini kullandı. Bahçıvan, “Cari açığımızın da en temel nedeninin büyük ölçüde dışa bağımlı olduğumuz güçte ödenilen faturalar göz önüne alındığında, duyurusu yapılan doğalgaz rezervinin bu sıkıntımıza tahlil olacağı açıktır” dedi.
EKONOMİK YANSIMALARI GÖRECEĞİZ
Keşifin 2017 yılında başlatılan stratejinin aslında ne kadar gerçek bir plan olduğunun da göstergesi olduğunu lisana getiren Müstakil Endüstrici İş Adamları Derneği(MÜSİAD) “Bizim 2023-2025 kontratlarımızda elimizde büyük bir koz olarak bu rezerv artık masadadır ve biz bunun ekonomik yansımalarını yarından itibaren bile göreceğiz. Buradan elde edilecek avantaj yeniden ve ısrarla hem Doğu Akdeniz’de hem de öteki sondaj çalışmalarında kullanılmalı diye düşünmekteyim” diye konuştu.
Haber7
