Kısa çalışma ödeneği, Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz yahut zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma müddetlerinin süreksiz olarak en az üçte bir oranında azaltılması yahut süreklilik şartı aranmaksızın işyerinde faaliyetin büsbütün yahut kısmen en az dört hafta mühletle durdurulması hallerinde verilen bir ödeme çeşididir. Koronavirüs sebebiyle işyerlerinin ekonomik ıstırap çekmemesi için devlet tarafından kısa çalışma ödeneği verilmektedir. Pekala kısa çalışma ödeneği prim gününü azaltır mı? Kısa çalışma ödeneği emekliliği tesirler mi?
Kısa çalışma ödeneği, koronavirüs önlemleri kapsamında işyerinin kapanmasının önüne geçilmesi ya da azalan çalışma müddetleri nedeniyle çalışanların gelirlerinin kesilmesinin engellenmesi için çok değerli bir önlem. Ancak kısa çalışma ödeneği alan emekçilerin emeklilik prim günlerinde eksiklikler kelam konusu oluyor. Emeklilik için gün sayan bireylerin bu noktadaki hesabı dikkatli yapmaları gerekiyor.
Şayet işyeri kısa çalışma ödeneğinden 3 ay yararlanmışsa, 3 ay içinde de çalışanın 60 gün primi yatmaz. Bu durum da çalışanın emeklilik müddetini tesirler ve daha geç emekli olmasına neden olur. Birebir durum nakdi fiyat takviyesi alanlar için de geçerli; emeklilik primleri yatmadığı için emeklilik müddeti uzar.
Kısa çalışmaya gidilen işyerlerinde şayet faaliyet büsbütün durmuşsa kısa çalışma ödeneği alan çalışanlar için emeklilik primi yatmıyor. Genel sıhhat sigortası primi İŞKUR tarafından yatırıldığı için sıhhat hizmetlerine erişim konusunda sorun yok. Lakin emeklilik için prim günü eksik olan bireyler için bu süreçte emeklilik priminin ödenmemesi kıymetli bir sorun.
Emeklilik primi ödenmeyince yaşını tamamlamış lakin prim günü eksiği olan şahıslar için emeklilik tarihi gecikiyor. Tıpkı formda pandemi fiyatsız müsaadesine gönderilen çalışanlar için de patron emeklilik primi yatırmıyor. Bu nedenle fiyatsız müsaadeye çıkartılan bireylerin de emeklilik tarihleri bu nedenle gecikiyor.
Kısa çalışmaya gidilen lakin faaliyetin büsbütün durmadığı işyerlerinde çalışan bireyler çalıştıkları gün kadar emeklilik primine hak kazanıyorlar.
Örneğin haftanın 6 günü çalışılan işyerinde kısa çalışmaya gidilmiş ve haftanın 3 günü çalışılmaya başlanmışsa bu personel için patron 15 gün prim ödüyor. Hasebiyle aylık 30 prim günü yerine 15 prim günü emeklilik için yatırılıyor. Bu formda prim günü hiç yatmayan şahıslar olduğu üzere sırf çalıştıkları mühlete orantılı olarak yatırılan şahıslar de var. İşte bu bireyler için borçlanma hakkının kapsamı genişletilirse emekliliğin gecikmemesi sağlanabilir.
Faaliyetin büsbütün durmuş olduğu işyerlerinde çalışanlar ve fiyatsız müsaadeye çıkarılan bireyler için bugün prestijiyle kısa çalışma ya da nakdi fiyat takviyesi alınan günleri borçlanma imkanı yok.
SGK’nın bu bahiste bir düzenleme yapması ve emeklilik için gün sayan bireylerin aylığa kavuşturulması mümkün olabilir. Bu hususta yapılabilecek düzenleme ile kısa çalışmaya gidildiği ya da fiyatsız müsaadeye çıkartıldığı için emeklilik primi yatmayan personeller, şayet isterlerse bugünlere ait primleri kendileri yatırarak emeklilik için gerekli prim gün sayısını doldurabilirler. Bu sayede yaşı gelmiş lakin primi emekli olmaya yetmeyen bireyler için emekliliğin daha da gecikmemesi sağlanacaktır. Bu bireyler kısa çalışmaya gidilen ya da fiyatsız müsaadeye çıkarıldıkları müddete ait borçlanmalarını yaparak emekli aylığına hak kazanabilirler.
Şayet çalışanın emeklilik için prim gün sayısı sorunu yoksa, prim gün sayısı fazlaysa, emeklilik için yaşı bekliyorsa kısa çalışma ödeneği yahut nakdi fiyat dayanağından ötürü eksik prim yatması sorun olmaz. Lakin çalışanın emeklilik için yaşı tutuyorsa, prim gün sayısı eksikse; işte o vakit kısa çalışma ödeneği ve nakdi fiyat dayanağı mühleti büyük sorun olur, çalışanın emekli olma mühleti uzar. Yalnızca çalışan değil bu durum çalışanın eş, çocuk üzere hak sahiplerini de tesirler.
Haber7
