Sumak, Antep fıstığı familyasından olan yüzyıllardır mutfaklardan eksik olmayan bir baharattır. Rhus Coriaria isimli küçük bir ağaçta yetişmektedir. Ekşimsi tadından ötürü halk ortasında ‘limonlu baharat’ olarak anılmaktadır. Limonun yaygın olarak tüketilmediği devirlerde limonun verdiği ekşiliği yemeklere vermek için uzun mühlet sumak kullanılmıştır. Bilhassa Orta Doğu ve Akdeniz mutfaklarında kullanılan sumak Anadolu’nun farklı bölgelerinde yetiştiği üzere Hindistan, Güney Avrupa ve Arabistan’da yetiştirilmektedir. Sumak yaz aylarında yetişir ve sonbahara yakın vakitlerde hasat edilir. Güneşte kurutulduktan sonra taşlarda dövülerek öğütülür.
Yemeklere verdiği aroma sayesinde sumak, dünya mutfağında yaygın olarak tüketilen bir baharattır. Bunun yanında sumak sıhhate da çok yararlıdır. Bilhassa klâsik tıpta sıklıkla kullanılmaktadır. Nizamlı olarak çayını yapıp içmek ise hazımsızlıktan cildin korunmasına kadar birçok yararı görülmektedir.
SUMAĞIN YARARLARI
Sumak, yemeklere verdiği lezzetin yanında birçok sıhhat meselesine da doğal tahlil olmaktadır. Farklı biçimlerde tüketildiğinde hastalıkların iyileşmesini sağlayan sumağın yararları şöyledir:
– Mikrop kırıcı özelliği sayesinde yara ve iltihaplanmalara pansuman yapılabilir. Yaranın mikrop kapmasını engelleyerek acilen iyileşmesini sağlar.
– Antioksidan özelliği sayesinde bedenin toksinlerden arınmasına yardımcı olarak zehirlenmelerin önüne geçer. Ayrıyeten kanser hücreleriyle savaşarak kanser hücrelerinin bedende yayılmasına pürüz olur.
– Sumak çayı yapıldıktan sonra soğuması beklenip gargara yapılırsa boğaz ve diş etlerine iyi gelir. Bu usul ayrıyeten diş ağrısına da iyi gelir.
– Kan şekerinin düşmesine yardımcı olarak şeker hastalarının kullanması tavsiye edilir.
– Yüksek ateşi düşürür.
– Sindirim sisteminin nizamlı çalışmasını sağlar.
– Mide sorunlarına karşı sumak tüketimi tavsiye edilir. Mide bulantısı, kusma, gastrit, hazımsızlık üzere birçok sorunun geçmesine yardımcı olur.
– Özgür radikallerin etkisiz hale getirerek birçok hastalığın oluşmasına mahzur olur.
– Sumak suyu hazırlanıp tonik olarak kullanıldığında sivilcelerin süratle kurumasını ve iz bırakmadan geçmesini sağlar. Cildi meyyit hücrelerden arındırarak daha canlı bir görünüm kazandırır.
SUMAK KULLANIMI
Daha çok baharat olarak kullanılan sumak, salata ve yemeklere ekşimsi ve farklı bir tat vermesinden ötürü yaygın olarak tüketilir. En çok soğanın acısını ve kokusunu aldığı için soğan salatasında kullanılmaktadır.
Lübnan ve Ürdün mutfağında kullanılan zahter isimli baharat karışımı, sumak, tuz, kekik, susam karışımı ile elde edilir. Zeytinyağı ile karıştırılan zahter atıştırmalık öğün olarak ekmek banarak tüketilebilir. Ayrıyeten zahter salata ve çeşitli yemeklere eklendiğinde değişik bir aroma kattığı için tercih edilebilir.
Yoğurt, sumak, çeşitli baharatlarla ve sarımsakla elde edilen karışım, et yemeklerinin yanında sos olarak tüketilebilir.
Sumak, soğuk su ile karıştırılıp direkt olarak içildiği üzere yemeklere de katılabilir.
Sumak Çayı: 1 litre suya 100 gr sumak eklenerek demlenen çay, günde 3 bardak içildiğinde bedenin toksinlerden arınmasına yardımcı olurken birçok hastalığa karşı korumaktadır.
Sumak Ekşisi: Üretimi zahmetli olan sumak ekşisi elde edildikten sonra sos olarak yemeklerde kullanılabilir.
SUMAK ZAYIFLATIR MI?
Öğünlerde tüketilen yemeklere sumak eklenirse ve ayrıyeten günde 3 bardak çayı içilirse metabolizmayı hızlandırdığında daha çabuk kilo vermeye yardımcı olur. Sumak kürü olarak bilinen bir kase yoğurt ve bir tatlı kaşığı sumak sistemli olarak tüketildiğinde yağ yakımını hızlandırarak daha çabuk zayıflamaya yardımcı olur.
SUMAK KULLANIMININ ZIYANLARI
Her besin da olduğu üzere sumağın da çok tüketilmesi yarardan fazla sıhhate ziyanlı olabilir. Bundan ötürü tüketimine dikkat etmek gerekir. Bilhassa tansiyon hastaları hekimlerine istişareden tüketmesi tavsiye edilmez.
100 GR SUMAK BESİN BEDELLERI
Karbonhidrat 36.7
Protein 12.3
Yağ 12.9
Lif 0
Kolesterol 0
Sodyum 33
Haber7
