oronavirüs salgınından en çok etkilenen ülkelerin başında ABD geliyor. Gerekli tedbirleri almadığı için 150 bine yakın insanın hayatını haybettiği ülkede salgının birinci periyodunda en büyük ziyanı gören eyaletlerden olan New York’ta çalışan Türk hekim Sine Aras Akten, bu süreçte yaşadıklarını kitap haline getirdi.
Dr. Akten, Brooklyn’de 500 yataklı Woodhull HHC/ New York Üniversitesi’nde nefroloji uzmanı olarak çalışıyor. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olan ve 2006 yılında ABD’ye giden Dr. Akten’in (40) “Bir Türk Tabibin Korona Güncesi” isimli kitabı Türkiye’de de yayınlandı. Kitapta dokuz hastanın kıssasını anlatan Dr. Akten, Milliyet’e konuştu:
“BAZI İNSANLARIN VEFATINA KARAR VERDİK”
“Anlattığım kıssalar gerçek, yalnızca anlatımda biraz kurgu yapıldı. Salgının birinci vakitlerinde Mart ayında diyaliz aygıtları ve ventilatör, sıhhat çalışanlarını koruyacak maske üzere tüm ekipmanlarda 15 gün kadar gecikme oldu. Hastalarda büyük bir yığılma olunca çok zorlandık. Hayatımda bu kadar zorlanmamıştım. Bir hastaya diyaliz yapıyorum, öbür hastaya yapamıyorum. Artık hasta seçmek zorunda kalıyordum. İyileşmeyeceğine kanaat getirilen hastalara diyaliz değil, teneffüs aygıtı bile önermedik. Kimi insanların vefatına karar verdik. O yüzden bizim sıhhat çalışanlarının içten içe en büyük kaygısı oldu.”
“EN ÇOK ETKİLENDİĞİM HİKAYE”
“Salgında ben de Kovid-19’a yakalandım. Hafif ateş ve burun akıntısı oldu. Koku duyumu kaybettim. Vazifeme maske ve her türlü önlemi alarak devam ettim. Dinlenme sürecim olmadı.Yazdığım kıssalar ortasında en çok etkilendiğim kıssa Bayan Cook Carolyn isimli hastam oldu. Hastanemizde misyon yapan bir hemşirenin annesiydi. Kendisini kaybettik. Kitabı yazışımın sebebi de bu öykü oldu. Bu süreçte çok fazla hasta ve tabip arkadaşımızı kaybettik. Lakin bir bayan hekim arkadaşımın intiharı da beni çok etkiledi. Hiçbir psikiyatr hadisesi olmayan, başarılı acil servis şef hekimi bu kadar aciz kayıplar karşısında kederini kaldıramayıp kendini makûs hissetmiş. ‘Hastalara hiçbir şey yapamıyoruz, elimizden kayıp gidiyorlar’ kasvetiyle kendi canına kıydı.”
“DAHA DÜZGÜN YÖNETTİNİZ”
“Türkiye’deki gelişmeleri aile tabibi kardeşim ve eşi aracılığıyla takip ediyorum. Türkiye bu koronavirüs sürecini ABD’den çok daha denetimli ve iyi yönetti. Burada durum hala devam ediyor. New York eyaletinde denetimde. Hadiseler azaldı. Hastane yatışları çok fazla artmadı. Fakat Güney, Batı ve Orta Amerika’da yeni New York’u onlar yaşıyor. Pandeminin merkezi onlar. Uygulamalarda gecikmeler oldu. Beşerler maske ve toplumsal aralığa riayet etmediler.”
Mrs. Cook’un yarım bıraktığı su
Dr. Akten’in kitabında yer alan dokuz kıssadan en etkilendiği ise şu formda:
“Hastalarımdan biri 60’lı yaşlarında bir bayan Mrs. Cook Carolyn. Hastaneye yatmadan evvel bir çeşit kan hastalığı, Multipl Miyelom teşhisi almış ve tedavi görürken son periyodun süratli katili koronavirüsüne yakalanıp, servisime verilmişti. Odasına girdiğimde birinci dikkatimi çeken mavi nergis çiçekleri ve kokusu. Dışarıdan hiçbir şey alınmıyordu. Odasındaki çiçeği sorduğumda kızının bu hastanede hemşire olduğunu öğrendim. Nefes almakta zorlandığı için artık göğüs kaslarının kasılmasından yorulmuştu.
Her iki şahıstan biri teneffüs aygıtına gereksinim duyuyordu ve sonraki 3-5 gün içinde ölüyordu. Kızı Jennifer’ı (hemşire) en berbatına alıştırmasını söylememe bile gerek yoktu. Jennifer’a o meşhur soruyu sormam gerekiyordu. Annesi için ne yapılsın istiyordu? Mrs. Cook bana zati söylemişti, o denli odasında sakince Allah’ına ulaşmak. Jennifer, iki çocuğu için konuta daha erken gitmesi gerektiğini söyledi. Mrs. Cook’a ortada bakacağımı ve durumundan onu haberdar edeceğimi söyledim. Günün sonuna yanlışsız Mrs. Cook’un odasından gelen bir acil yardıma koştum. Ellerini tuttum. ‘Bir isteğiniz var mı?’ dedim. Zorla gözlerini sehpaya götürerek; ‘Bana su ver’ dedi. Şaşkınlıkla sehpada duran yarısı su dolu bardağa uzandım, içirmeye çalıştım. İçti içmedi. Ellerime sıkıca sarıldı ve bıraktı. Mrs Cook ellerimde ölmüştü. Kızı da yoktu yanında.”
Haber7
