Türkiye Ulusal Güç ve Maden Siyaseti ile yerli güç kaynaklarını her yerde ortaya çıkarmaya devam ediyor. Son periyotta Nadir Toprak Elementlerine (NTE) yönelik kıymetli adımlar atılırken bu elementlerin uç eser noktasında değerlendirilebilmesi için çalışmalar sürüyor.
Maden Tetkik ve Arama Umum Müdüriyeti (MTA) laboratuvarlarında yürütülen çalışmalara ait değerlendirmelerde bulunan Güç ve Saf Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez “Cevher zenginleştirme, metalürji, kimya ve tahlil bahislerinde bilirkişi işçilerden oluşan ekiple yalnızca iki yılda yapılan bir çalışma ile devletimizde bir birinci gerçekleşti. Çalışma ile laboratuvar ölçeğinde, yüzde 99’un da üzerinde saflıkta seryum, lantanyum, neodimyum, paraseodmiyum, uranyum, toryum ve Ağır Nadir Toprak Oksitler (ANTO) kazanıldı” dedi.
ENDÜSTRİYEL TESİS KURACAĞIZ
Laboratuvarda elde edilen muvaffakiyetin değerine vurgu yapan Bakan Dönmez “Artık ulusal know-how ortaya koyan bu çalışmadan sonra Bakanlığımız uyumunda pilot yahut endüstriyel çapta tesis kurmayı hedefliyoruz. Bu tesiste üretilecek NTE’yle artık uç eser üretim yolculuğuna başlamayı planlıyoruz” sözlerini kullandı.
YERLİ OTODA DA KULLANILACAK
NTE’yi ayrıştırmadan evvel elde edilen gelirin düşük olduğunu söz eden Dönmez, şöyle konuştu: Lakin bunu ayrıştırdığınızda pahası çok daha büyük. Örneğin yüzde 99’un üzerinde saflaştırdığınızda, tonunu 200 bin dolara satabiliyorsunuz. Lakin bunu ayrıştırmadan satarsanız 1 dolar üzere düşük bir fiyata satıyorsunuz. NTE içerisinde günlük hayatımızda kullanılan birçok gereç mevcut. Savunma sanayiinde füze rampalarında, MR cihazlarında, otomotiv bölümünde, dijital kameralarda, cep telefonlarında ve gece görüş kameralarında tekrar NTE kullanılıyor. Velev yerli arabamızda de NTE kullanılacak. Biz Türkiye olarak artık uç eser üretiyoruz. Artık tonda 200 bin dolara kadar gelir elde edeceğiz.
TÜRKİYE’DE 13 FARKLI NADİR ELEMENT VAR
Türkiye’de NTE yataklarının MTA tarafından ortaya konulduğuna dikkat çeken Bakan Dönmez “Özellikle Eskişehir Sivrihisar kesiminde bulunan florit, barit, NTE, uranyum ve toryum içeren kompleks yatak hâlihazırda MTA datalarına nazaran 30 milyon ton ile en değerli NTE kaynağı olarak biliniyor. Son yıllarda yapılan aramacılık faaliyetleri ile de Malatya Kuluncak yöresinde yeni bir yatak ortaya çıkarıldı. 13 farklı NTE’nin devletimizde var olduğunu tespit ettik” dedi. Bakan Dönmez ‘teknoloji ve nadir madenler’ başlıklı ticaret savaşlarının, robotik teknolojiler, denizcilik, demir yolu ulaşımı, elektrikli araçlar, havacılık ve uzay teknolojileri, bilişim ve internet teknolojileri, tıp teknolojisi ve ilaç sanayi, tarım ve güç ortamlarını kapsadığını belirtti.
ÇİN ÜRETİMDE BAŞI ÇEKİYOR
Çin’in bu elementleri kıymetlendirme noktasında dünyada birinci sırada bulunduğunu söyleyen Bakan Dönmez “Yılda ortalama 125 bin ton olan NTE üretim ölçüsünün yüzde 80’i Çin tarafından gerçekleştiriliyor. Çin ile birlikte üretimde Brezilya, Japonya, ABD, Malezya ve Hindistan da dünyada kelam sahibi devletler durumunda” tabirlerini kullandı
KIZ KARDEŞ ELEMENTLER
Elementlerin ‘nadir’ olarak nitelendirilmesinin nedenini de açıklayan Fatih Dönmez “Bu ismi almasındaki en kıymetli etken, bu elementlerin fizikî ve kimyasal özelliklerinin benzerliklerinden ötürü ‘kız kardeş elementler’ formunda anılmaları ve başka munfasıl kazanımlarının epeyce sıkıntı olmasından kaynaklanıyor” diye konuştu.
Haber7
