TRT Haber Muhabiri Çağla Gül Tuncer, evrak haber serimizin birinci bölümünde Toplum Bilimleri Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan ile alışveriş merkezlerinde (AVM) “Nerede yanlış yapıyoruz?” sorusuna yanıt aradı:
Denetimli toplumsal hayatın başlaması ile birlikte çok sayıda rehber yayınlandı yerin eksperlerin salgının en başından bu yana olduğu üzere o kuralları tekrar etmeye devam ediyor.
PEKALA O KURALLARA NE KADAR RİAYET EDİYORUZ?
Zira vaka sayılarındaki düşüş azaldı. Kalabalıkların ağır olduğu noktalara bu sefer koronavirüs bilim heyeti üyeleri ile birlikte gideceğiz ve nerede yanlış yapıyoruz yakından bakacağız.
ANKARA’NIN EN AĞIR ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNDEN BİRİNDEYİZ
Ankara’nın en ağır alışveriş merkezlerinden birisi… Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan ile birlikte içeri giriyoruz. Maske, toplumsal ara ve hijyen kurallarına uyulup uyulmadığına bakacağız.
Döner kapıdan toplumsal araya uyarak içeriye giriyoruz. Bizi birinci olarak vücut sıcaklığını ölçen kameralar karşılıyor. Prof. Dr. İlhan, her AVM’nin bu türlü imkanı olmayabileceğini, çalışanların bu üzere durumlarda dikkat etmesi gerektiğini söylüyor.
BIRINCI YANLIŞ: FIZIKÎ ARA
Devam ediyoruz. Ankara’nın en ağır alışveriş merkezlerinden birinde kalabalığın en ağır olduğu saatlerdeyiz.
Prof. Dr. İlhan, birinci yanlışımıza dikkat çekiyor:
“Sosyal aralık konusu burada en çok ihlal edilen husus. Maske herkes takıyor lakin fizikî uzaklık ile ilgili çok peş peşe giden vatandaşlar var.”
ASANSÖRLER BOŞ
AVM’lerde mütemadi olarak kullanılan asansörlerin önüne gidiyoruz. Ama pandemi öncesi yoğunluk gözlenen asansörler artık pek tercih edilmiyor. O denli ki 5 dakikadır çağırdığımız asansörler daima boş olarak geri geliyor. Beşerler daha çok yürüyen merdivenleri tercih ediyor.
Prof. Dr. İlhan:
“Eğer koronavirüs olmasaydı bu asansörlerin önünde ziyadesiyle kalabalık görecektik. Vatandaşları buradan kutlamak gerekiyor. Asansörlerin önünde hiçbir kalabalık yok.”
Daha sonra asansörlerden birinin içine giriyoruz. Prof. Dr. İlhan, 16 kişilik asansörün 4 kişi binilecek formda işaretlenmesinin hakikat olduğuna dikkat çekiyor ancak işaretlerin istikametiyle alakalı meşakkatler var.
“Burada tabi yüz yüze durmak noktasına herkesin gerisini dönmesi daha hakikat. Bulaşı engellemek için birbirimize karşı değil de dışarıya akıllıca durmak gerekiyor.”
YÜRÜYEN MERDİVENLERDE DE TOPLUMSAL ARAYA DİKKAT DİKKAT: EN AZ 3 BASAMAK
Yürüyen merdivenlerin önüne geliyoruz. Gözümüze birinci çarpan yeniden toplumsal araya uyulmaması.
“Fiziksel araya uyulmuyor. Aslında aşağıya inerken en az arada 3 basamak bırakmak gereliyor. Gerideki ve öndeki vatandaşları uyarmak gerekiyor. Aksi halde kendimizi ve sairlerini riske atabiliriz. Bu biçimde risk azalıyor fakat hiçbir devir risk yok deme bahtımız yok. Yeniden mümkünse tırabzana dokunmamak gerekiyor.”
ÇOCUKLARDA RİSK ALTINDA, ONLARIN DA MASKE TAKMASI GEREKİYOR
Alışveriş merkezinde ufak bir gezintiye çıkıyoruz. Yürürken yeniden toplumsal uzaklığa uyulmadığı ve birtakım mahallerde vatandaşların maske takmadığı gözümüze çarpıyor. Gözüme yeniden ailesi ile gezen ancak maske takmayan bir çocuk ilişiyor.
Kesinlikle çocukların da maske takması gerekiyor. Maskesiz bir formda çocukların da riski artıyor. Çocukların enfeksiyonu alması, enfeksiyonu konuta taşımaları manasına geliyor. Şuanda Türkiye’deki vakaların yüzde 5’i 18 yaşın altında. Yani küçükler de hasta olabilir. 18 yaşın altında nasıl tesirler yapıyor bilmiyoruz. Tahminen onlarda kalıcı tesirler de yapabilir.”
YEMEK DEVRANI ANCAK UZAKLIKLI
Alışveriş merkezinin yemek kısmına gerçek yöneliyoruz. Masalar arası mesafe makul pekala ya sonrası…
“Masalar arası uzaklık münâsib görünüyor fakat masalarda çok kalabalık görünüyor vatandaşlar. 7-8 kişi oturan masalar var. Bunlar aslında iki masa oturabilir. Şunu tekrar vurgulamak gerekiyor son devir vakalarda birebir soyadlı insan, tıpkı aileden insan çok fazla. Vatandaşlarımız şöyle düşünüyorlar ‘o benim ailemden ailemden bana bulaşmaz.’
Evet yemek bölgeyken maskemizi çıkaralım ancak yemek bittikten sonra da tekrar takalım. Ancak görüyoruz ki maatteessüf yüzde 50’den daha fazlası yemeği bittikten sonra maske takmaktan imtina ediyor. Tıpkı alışveriş merkezine gelirken maske takıp girdikten sonra burnunun altına indirdikleri üzere…”
Haber7
