Ticaret Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, ABD, Uygur Türkleri teşebbüsleriyle Çin’in işlerine karışmakla suçlandı.
Açıklamada, ABD’nin Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlallerine yönelik adımlarının, global tedarik zincirine zarar verdiği argümanında bulunuldu.
ABD’ye laf konusu hareketlerine son vermesi daveti yapılan açıklamada, Washington idaresinin Çinli şirketleri pres altına almak için insan haklarıyla ilgili şikayetleri berbata kullandığı kaydedildi.
Açıklamada, ABD’nin Uygur Türkleri tenkitlerinin Çin’e olduğu kadar ABD ve tüm dünya için olumsuz sonuçlar doğuracağı tabir edildi.
Ayrıyeten, açıklamada, Çinli işletmelerin yasal haklarını ve çıkarlarını kararlı bir formda korumak için gerekli tedbirlerin alınacağı vurgulandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Walmart Inc, Apple Inc ve Amazon.com Inc dahil olmak üzere çok sayıda Amerikan şirketini Sincan Uygur Özerk Ortamı’nda Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlalleri yapıldığı konusunda uyarmış, bu ihlaller tedarik zincirlerinin korunmasından kaynaklanan riskler oluşabileceğini belirtmişti.
Avustralya Stratejik Siyaset Enstitüsü (ASPI) tarafından yayımlanan raporda da, 2017-2019 yıllarında, bir kısmı direkt yekuna kamplarından alınan Sincan Uygur Özerk Ortamı’ndan 80 binden fazla Uygur Türkü’nün, aralarında Nike, Apple, BMW, Gap, Huawei ve Dell’in bulunduğu 83 tanınmış markanın tedarik zinciri olduğu ileri sürülen fabrikalara çetinle gönderildiğini ortaya konmuştu.
“DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ TARTIŞMALI KAMPLAR”
Çin’de son yıllarda Uygur Türklerinin yaşadığı Sincan Uygur Özerk Ortamı’nda “eğitim merkezi” ismi altında faaliyet gösteren kamplar ile Uygurların kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller, milletlerarası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.
Pekin’in “mesleki eğitim merkezleri” olarak isimlendirdiği lakin memleketler arası kamuoyunun “yeniden eğitim kampları” halinde tanımladığı noktalarda, Birleşmiş Milletler (BM) datalarına nazaran en az 1 milyon Uygur’un kendi isteği dışında tutulduğu varsayım ediliyor.
Pekin idaresi, Sincan Uygur Özerk Nahiyesi’nde kaç kamp bulunduğuna, bu kamplarda kaç kişinin olduğuna ve bu kamplardaki şahıslardan ne kadarının toplumsal hayata döndüğüne ait haber vermiyor.
Çin’in, kesimde yaşayan Müslüman Uygurlara, Çince lisan eğitimi ile mesleksel ve kültürel kurslar verdiğini öne sürdüğü kampların durumu hakkında net doneleri paylaşmaması, memleketler arası kamuoyunda derin korkulara yol açıyor.
BM İnsan Hakları Kuruluna üye 22 memleket, Temmuz 2019’da Çin’in Sincan Uygur Özerk Yeri’ndeki Uygurlar ve gayri azınlıklara yönelik muamelesini eleştiren ve kitlesel gözaltıların durdurulması davetinde bulunan mektubu imzalamıştı.
BM ve gayrı memleketler arası örgütler, kampların incelemeye açılması davetlerini yinelerken, Çin şimdiye kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine müsaade verdi.
Çin makamları, BM yetkililerinin direkt haber almak hedefiyle yerde serbestçe inceleme yapma talebini geri çeviriyor.
Haber7