Pandemi iyi performans gösteren şirketler ve son 12 ayı gelecekleri hakkında endişelenerek geçirenler ortasında derin bir ekonomik ayrım yarattı. İyi performans gösteren şirketler, pandemi sürecinde e-ticaret, lojistik ve dijital irtibat alanında faaliyet gösteren şirketler oldu. Lakin bir daha asla toparlanma gösteremeyecek şirketler de var. İngiltere’de bu durum siyasetlerle ilgili önemli soruları su yüzüne çıkarıyor. Bu sorular ise bu ay ülkenin bütçesini küçük ölçekli teknoloji şirketlerine dayanak olmak için düzenleyen Maliye Bakanı Rishi Sunak’ın eforlarına yansıdı.
Financial Times’ın haberine nazaran, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasının akabinde zahmet yaşayan küçük ölçekli teknoloji şirketleri için İngiltere’ye yetenekli çalışanların gelebilmesi için özel bir vize düzenlemesi ve vergi mevzularında düzenlemeler yapılacak. En ilgi cazibeli tekliflerden biri ise 375 milyon sterlinlik, teknoloji şirketleri yatırımı planı oldu. Gelecek Fonu (Future Fund) ismi verilen büyük ölçekli plan hükümetin 1,000 start up şirketinden fazlası için sağladığı 1 milyar sterlinlik kredilere daha fazlasını da ekliyor.
Fakat devlet dayanaklı olsa da ticari korona virüs kredileri almak zorunda kalan 1,4 milyon teknoloji ve teknoloji dışı alanlarda faaliyet gösteren şirketin geleceği çok daha meçhul. Aylar süren aktivite yokluğunda, bu şirketler artık finansal varlığa dönüştürülemeyen borçların yükü altında. Buradaki risk sadece bu küçük şirketlerin iflas edecek olması değil. Korona virüs sürecinde iflas kısıtlamaları, şimdiye kadar iflas oranının düşün kalmasını sağladı. Lakin asıl risk bu şirketlerin “zombi şirketlere” dönüşecek olması.
Öteki bir deyişle bu şirketler, sadece borçlarını ödeyebilen ve büyüme için yatırım yapamayan şirketlere dönüşecek. İronik bir formda, borç yükü altındaki bu şirketlerin büyük bir çoğunluğu pandemi öncesinde karlı şirketler olabilecekken, hükümetin Gelecek Fonu aracılığıyla desteklemeyi planladığı şirketler uzun bir müddet boyunca kar edemeyecek ve yüksek ihtimalle de iflas edecekler.
Zorluk içindeki birçok şirket pandemi sürecine hazırlıksız yakalandı. Akabinde gelen Brexit süreci ise en güç vakitlerinde, ekstra maliyet yarattı. Bu sıkıntıları hafifletme eforuyla birlikte, İngiltere hükümeti teşebbüs sermayesi fonlarıyla emsal bir pozisyona geldi: Yüksek büyüme gösteren şirketleri arayan lakin orta ve küçük ölçekli şirketleri görmezden gelen bir hükümete dönüştü. Fakat teknoloji start-up’larına milyonlarca sterlin daha yatırım yaparak, hükümet özel dalda halihazırda var olan sermayeyle rekabet içine girme riskiyle karşı karşıya.
İngiltere uzun vakittir, teşebbüs sermayesi fonları için maksat adreslerden biri. Hükümetin bu alana müdahale etmesine gerek yok. Eski bir hür fon yöneticisi olan Rishi Sunak’ın bu mevzuda isteklilik göstermesi ise tam manasıyla gereksiz. Gelecek fonu kendi içinde bir kumar. Zira teşebbüs modeli, başarısız olan teknoloji şirketleri ortasında başarılı olanı bulmak için tasarlandı. Ancak daha büyük kumar, pandemiden en ağır darbeyi alan hizmet bölümü üzere alanlardaki daha iyi şirketleri destekleme konusunda başarısız olmak.
Haber7
