Eski Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, 22 Mart Dünya Su Günü’ne ait açıklamalarda bulundu.
Eroğlu, “Hayati değere haiz bir husus olan su, canlı hayatı için vazgeçilmez bir nimettir. Su; kuraklıktan çatlamış toprağın, susamış ağacın, boynu bükük karanfilin muhtaçlığıdır. Yeni dikilen fidanın, toprağa saçılan tohumun can dostudur.” açıklamasında bulundu.
Veysel Eroğlu’nun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
SU KAYNAKLARIMIZIN HER BİR DAMLASINI GÖZÜMÜZ ÜZERE KORUDUK
Türkiye, yarı kurak iklim bölgesinde olduğu için yağışlar mevsimlere ve bölgelere nazaran farklılık göstermektedir. Artan nüfus ve gelişen sanayi ile birlikte su kaynakları üzerindeki baskı da artmaktadır. Suyun bu derece değerli olması, artan nüfus ile birlikte kişi başı kullanılan su ölçüsünün artması ve iklim değişiminin tesirlerinin daha fazla hissedildiği son yıllarda su kaynaklarımızın değeri daha fazla ortaya çıkmıştır. Bütün bu ögeleri birlikte değerlendirdiğimizde Türkiye’de baraj ve gölet üzere su biriktirme yapılarının yapılması bir zarurettir.
Ülkemizde son yarım asırdır su ile alakalı çalışmalar yapan, son çeyrek asrında da İSKİ ve DSİ Genel Müdürlüğü ile Etraf ve Orman Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı görevlerinde bulunmuş biri olarak ülkemizin son 18 yılda su alanında muazzam çalışmalara imza attığını açıklıkla söyleyebilirim. Son 18 yılda 255 milyar TL’lik 8.697 adet tesisi aziz milletimizin hizmetine sunduk. Türkiye baraj ve gölet inşaatında Dünya’nın birinci üç ülkesinden biri olmuştur.
Hizmete aldığımız tesislerden 600’ü baraj, 590’ı ise hidroelektrik güç santralidir. Bu tesisler ortasında ülkemizin 249 metre yüksekliği ile en yüksek barajı olan Artvin Deriner Barajı, 218 metre yüksekliğinde Karaman Ermenek Barajı, Ege’nin 141 yıllık hayali Çine Adnan Menderes Barajı üzere dev tesisler de bulunmaktadır. Hizmete aldığımız tesislerden biri de Sayın Cumhurbaşkanımızın ismimi verdiği, ülkemizin ve Dünya’nın en büyük barajlarından biri olan Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajıdır.
81 VİLAYETİMİZİN İÇME SUYU PROBLEMİNİ KÖKTEN ÇÖZDÜK
Sağlıklı ve kâfi ölçüde içme suyuna erişim her bir vatandaşımızın en natürel hakkıdır. Zira biz biliyoruz ki salgın hastalıkların birçok susuzluktan kaynaklanmaktadır. İçinde bulunduğumuz salgın devrinde bütün vilayetlerimizde içme ve kullanma suyu bakımından hiçbir zahmet yaşanmamıştır. Lakin biz iktidara geldiğimizde 76 kentimiz içme suyu badiresi yaşıyordu. Bu bahiste her bir vilayetimizin nüfus ve su kaynaklarını ele alarak 81 Vilayet İçme suyu Aksiyon Planı hazırladı. Bu aksiyon planı çerçevesinde 262 adet içme suyu tesisini hizmete alarak kentlerimizin 2040, 2050 ve hatta 2071 yılına kadar içme suyu sorununu kökünden çözdük.
TÜRKİYE BESİN ÜRETİMİNDE MERKEZ HALİNE GELECEK
Bir ziraat ülkesi olan ülkemizde sulamalar çok değerlidir. 2020 yılı başında bütün Dünya’nın gündemine gelen Covid-19 salgını sürecinde, içlerinde ABD, İngiltere, Fransa, İtalya üzere ülkelerde marketlerde yaşanan yağmalamalara bütün Dünya şahit oldu. Allah’a şükür ülkemizde bu türlü bir görünümle karşılaşmadık. Zira ülkemizin sahip olduğu münbit toprakların büyük kısmını son 18 yılda suyla buluşturduk. Ülkemizde toplam ekonomik sulanabilir alanı 8,5 milyon hektar olup, son 18 yılda yaptığımız çalışmalarla sulama yapılan alanı 6,7 milyon hektara yükselttik. Sulamaya açılan bu alanlarda uygun ziraat yapılması halinde yıllık 50 milyar TL zirai gelir artışı sağlamak mümkündür.
Suyumuzu faal kullanmak için 2003 yılında itibaren açık yahut klasik sistem olarak bilinen iptidai sulama sistemlerinden kapalı sistem, damlama ve yağmurlama sistemlerine geçtik. Kelam konusu bu çağdaş sulama sistemleri az su ile çok alanı sulamak ve daha fazla eser almak mümkün olmaktadır.
HİDROELEKTRİK GÜÇ ÜRETİMİNDE BÜYÜK BİR ATILIM YAPTIK
2002 sonunda AK Parti iktidara geldiğinde, Türkiye güç kaynakları bakımından dışa bağımlı bir ülkeydi. Münasebetiyle cari açığımızın en temel sebebini de güç ithalatı oluşturmaktaydı.
AK Partinin iktidarından evvel 30 büyük baraj ve HES Projesi ile 14 sulama tesisi için, Hazine garantili olarak Hükümetler Ortası İkili İşbirliği Mutabakatı imzalanmıştı. Bu mutabakatlar için Hazine Müsteşarlığı, Libor + %2,5 kredi faizini kabul ediyor, ayrıyeten yabancı kredi kuruluşları müteahhitlerden %15’e kadar varan ek faiz oranları talep ediyordu. Bu sebeple barajların maliyetleri 5-6 kat artarken, inşaat mühletleri de uzuyordu.
Hazinemize çok fazla yük getiren bu durumun önüne geçmek için çok değerli bir düzenlemeyi hayata geçirdik. O devir inşaatları başlamış olan Artvin Deriner Barajı ile Karaman Ermenek Barajı haricindeki öbür büyük baraj ve HES projelerinde Hükümetler Ortası İkili İşbirliği Mutabakatlarını yasal düzenlemeyle iptal ettik. Akabinde 2003 yılında “Su Kullanım Hakkı Muahedesi Yönetmeliğini” hazırlayarak güç üretimini özel kesime açtık.
Yapmış olduğumuz bu ıslahat sayesinde devletimizin üzerinden 65 milyar $ borçlanma yükünü kaldırdık. Uygulamaya koyduğumuz Su Kullanım Hakkı Muahedesi Yönetmeliği ile kelam konusu bu baraj ve HES’leri özel kesime açtık. Özel kesim bu barajları Yap-İşlet-Devret adabı ile inşa ederek güç üretip belirli bir müddet sonra bedelsiz olarak Devlete devredecektir. Ayrıyeten kimi HES’ler üretilen her bir kWh güç için Devlete katkı hissesi bedeli ödemektedir.
Yaptığımız bu büyük ıslahatla 2003 yılında 26 milyar kWh olan hidroelektrik güç üretimimiz, DSİ ve özel dalın çabaları ile 108 milyar kWh’a yükselmiştir. Devletimizin üzerinden 65 milyar $ borçlanma yükü kalkmış ve ayrıyeten üretilen hidroelektrik güç sayesinde her yıl 15 milyar TL doğalgaz ithalatından tasarruf edilmektedir. Ülkemizin sahip olduğu 96.000 MW olan toplam şurası gücümüzün %33’ü olan 32.000 MW’ı hidroelektriğe aittir.
Can ve mal kaybına sebebiyet veren taşkınları önlemek için 5.091 adet dere ıslahını gerçekleştirdik. Bilhassa kent içlerinden geçen dereleri estetik bir halde ıslah ederek, etraf düzenlemesini de yaparak kentlerimizin gerdanlığı haline getirdik.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, ülkemizin en büyük yatırımcı kurumlarından biridir. Ben de uzun yıllar Genel Müdürü olarak ve Bakanı olarak DSİ aracılığı ile Aziz Milletimize hizmet etmenin gururunu yaşıyorum. DSİ’nin yeşil iş makinası bir yere vardığı vakit orada bayram havası olur. Zira DSİ’nin yeşil iş makinası yatırımın, rahmetin, refahın müjdecisidir.
Bu çalışmalarda emeği geçen başta Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü olmak üzere Su İdaresi Genel Müdürlüğü ve Türkiye Su Enstitüsünün fedakâr çalışanlarına teşekkür ediyor, bütün vatandaşlarımızın 22 Mart Dünya Su Gününü tekrar tebrik ediyorum” dedi.
Haber7
