Türk İHA/SİHA’ları dünya gündeminde giderek parlarken, bu sefer de İsrail İç Güvenlik Sitesi’nin radarına takıldı. İsrail sitesinin yanı sıra bir tahlil de Conn Hallinan’dan geldi.
İsrail İç Güvenlik Sitesi’nin Forbes.com’a dayandırdığı yazısına nazaran Türkiye, büyük, yüksekten uçan, bomba yüklü olanlarından, çok küçük, alçaktan uçanlara kadar çeşitli ölümcül silahlı insansız hava araçları geliştiren, dünyanın önde gelen drone üreticilerinden birisi.
“Bir Türk insansız hava aracı üreticisi olan BAYKAR, ülkenin birinci savaş drone’u olmasını umduğu şeyin, kavramsal tasarım basamağına geçtiğimiz günlerde başladı” diyen yazı şöyle devam ediyor: Özel kesime ilişkin şirket, kavramsal tasarım kademesini 2023 yılına kadar tamamlayacak.
Planlanan drone, 40 bin fit operasyonel yükseklikte uçacak. Yapay zeka takviyeli uçak, beş saat vazife yapabilecek ve bir uydu irtibat bilgi ağına bağlanacak.
Savaş uçağının 0.8 Mach seyir suratına ulaşması ve azamî 1 ton mühimmat taşıması bekleniyor. Yakın hava takviyesi, stratejik hücum, düşman hava savunma sistemi saldırısı ve füze atak misyonlarında kullanılacak.
C4isrnet.com’a nazaran, BAYKAR’ın programı, Türkiye’nin yeni jenerasyon avcı uçağı ihtiyaçları konusunda belirsizliklerle karşı karşıya olduğu bir devirde geliyor. ABD, Türkiye’nin Rus imali S-400 hava savunma sistemini satın almasını münasebet göstererek Türkiye’nin F-35’i üreten Müşterek Taarruz Uçağı programındaki iştirakini askıya aldı.
Türkiye birebir vakitte TF-X isimli yerli bir savaş uçağı programı yürütüyor fakat bu argümanlı proje şu kademede teknolojik manilerin üstesinden gelmekle meşgul.
‘EN SON TEKNOLOJİK ATILIM’
Foreign Policy in Focus’tan Conn Hallinan tahlil yazısında, “Ermenistan ile Azerbaycan ortasında Dağlık Karabağ bölgesi üzerinde çıkan son savaşın akabinde, drone savaşı askeri teknolojideki en son atılımı temsil ediyor.
“Bu teknoloji zırhlı araçları modası geçmiş hale getiren, sofistike uçaksavar sistemlerini bozan bir ‘sihirli mermi’ olarak karşımıza çıkıyor” dedi. Hallinan şunları söyledi:
Drone’ların bir savaş alanını değiştirme gücüne sahip olduğu kesin. Azerbaycan’ın insansız hava araçları – çoğunlukla Türk Bayraktar TB2’ler ve İsrail Harpileri, Orbiter-1K’lar ve Haroplar – Ermeni tankları ve zırhlı araçların yanı sıra, uçaksavar sistemlerini de büyük ölçüde dağıttı.
Türk droneları ayrıyeten, Azeri topçularının Ermenilerin mevzilerini amaç almasına da yardım etti fakat Azerbaycanlılar son savaşı karada kazandılar.
‘RUS SİSTEMLERİNİ DAĞITTI’
Türkiye, Suriye, Irak ve Libya’da insansız hava araçlarını yaygın bir halde kullandı ve yeniden savaş alanında kilit rol oynadı. Dronlar katiyen rastgele bir ordu için sorun yaratır. Birincisi, fark edilmeleri çok güç. Birçok, Kevlar üzere metal olmayan hususlardan oluşur ve küçük motorları pillerle çalıştığı için düşük ısı imzalarına sahiptirler.
İkincisi, Radar ve kızılötesi detektörler tarafından fark edilmezler. Dronlar ayrıyeten Ermenistan’ın Rus üretimi S-300 hava savunma sistemine ve öbür birkaç kısa ve orta menzilli sisteme ziyan verdi.
Görünüşe nazaran insansız hava araçları vurana kadar tespit edilememiş, bu da Ermenistan’ın uçaksavar sistemini ortadan kaldırıyor. Dağlık Karabağ’da Pantsir hava savunma sistemleri yok edildi. Türk insansız hava araçları, Rusya zıddını tez etse de Libya’daki Pantsir’leri de imha etmişti.
NATO’NUN ‘BAYRAKTAR’ RAPORU
NATO’nun bünyesinde JAPCC’nın hazırladığı Offensive Counter-Air Operations raporunda, Bayraktar TB2’nin yeteneklerinden bahsetti. Müşterek Hava Gücü Mükemmeliyet Merkezi (JAPCC), Türk SİHA’larına “İnsansız Hava Araçlarına Karşı Kapsamlı Yaklaşım” raporunda övgüler yağdırdı.
5 farklı kısımdan oluşan raporda Bayraktar TB2, raporun 2’inci kısmının “Offensive Counter-Air Operations” isimli alt başlığında ele alındı. Bu başlıkta İHA’ların ve İHA’lara karşı geliştirilen füze savunma sistemleri değerlendirildi.
PANTSIRLERE FARKLI BAŞLIK AÇILDI
Makalede Rusya’nın Suriye’deki ana karargâhı Hmeymim Hava Üssü’ne yapılan drone akınları da ele alındı. Bu ani baskınlara karşı Moskova’nın “Pantsir”leri geliştirdiği belirtildi. Pantsirlerin birinci başta uçaklara ve helikopterlere karşı nokta muhafazasının yanı sıra, uzun menzilli hava savunma sistemlerinin, bilhassa alçak ve çok alçak irtifalarda uçan araçların “hassas silah” hücumlarına karşı savunulması için geliştirildiği belirtilen raporda, Pantsir-S1’in küçük ve taktik İHA’larla gayret etmede ülkü bir sistem olduğu aktarıldı.
PANTSIRLER BAYRAKTAR TB2’LERİ TESPİT DAHİ EDEMEDİ
Pantsir bataryaları ile ilgili değerlendirmenin devamında Bayraktar TB2’lerden bahsedildi. NATO raporunda Bayraktar TB2’ler taktiksel İHA kullanımında “başarılı bir örnek” olarak gösterilerek, “Türkiye, İdlib’e düzenlenen Bahar Kalkanı Harekâtı’nda birinci kere SİHA’ları birincil öge olarak kullandı.
Türkiye, buradaki çok sayıda maksadı SİHA’larla vurdu. Türk imali bu SİHA’lar, kara birliklerinin güvenliğini sağlamak için tanklar, hava savunma sistemleri, obüsler ve askeri üsler dahil olmak üzere çok çeşitli askeri maksatları vurdu ve imha etti. Bu da İHA’ların Yakın Hava Dayanağı (CAS) konusundaki aktifliğine dair bir ispat oldu” tabirleri kullandı.
Suriye’deki faal Pantsir sisteminin, bu biçim İHA’lar için önemli bir tehlike arz ettiği ve çabucak vurulması gereken bir amaç olduğu vurgulanan raporda, İdlib’deki Rus sisteminin bunu başaramadığı şu cümlelerle açıklandı:
Faal Pantsir S-1 sistemi, İHA’lar için büyük tehlikeydi ve çabucak yok edilmeliydi. Pantsir S-1’in etkin sistemi, ağır elektronik harp tedbirleri nedeniyle Bayraktar TB2’den ateşlenen küçük ve akıllı mühimmatı radar menzilinde olmasına karşın tespit edemedi.
TÜRK İHA’LARININ NATO’YA ENTEGRASYONU MÜMKÜN MÜ?
Raporda, Bayraktar TB2’nin Suriye’de gösterdiği bu muvaffakiyetin, düşman saflarında hem fizikî hem de ruhsal olarak yıkıcı bir tesir bıraktığı belirtilirken, “NATO, düşman sistemlerini etkisiz hale getirmek için taktik İHA’ları kullanmayı değerlendirmeye gereksinim duyabilir. İHASAVAR sistemlerine karşı operasyonel aktifliği artırmak, tehditlere ve silahlı çatışmanın değişen tabiatına ahenk sağlamak için çıkarılacak dersler NATO’ya aktarılabilir” denildi. Bu telaffuzla birlikte, Türk İHA’larının NATO’ya entegrasyonu birinci sefer dillendirilmiş olundu.
“BU YENİLİKÇİ FİKİRLER, NATO TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMELİDİR”
Raporda, Bayraktar TB2 üzere İHA’ların ve onu durdurmaya çalışan silah sistemlerinin çok süratli bir formda büyüdüğü kaydedildi. Bu araçların, alanda önemli bir güç çarpanı olduğu aktarılırken, ülkelerin bunları geliştirmeye devam edeceği bildirildi.
Raporun sonunda savaşların ortamının çok değiştiği, düşmanların yeteneklerinin süratle geliştiği ve bu iki teknolojinin de askeri rolünün görülmemiş oranda büyüdüğüne vurgu yapılarak, NATO’nun üstünlüğünü müdafaası için yenilikçi fikirleri süratle değerlendirmeye alması gerektiği vurgulandı.
“RUS SİSTEMLERİ BİR SAAT DAHİ DURDURAMADI”
TB2’nin oyun değiştirici rolüne, geçtiğimiz günlerde İbrahim Haskoloğlu’nun Twitch yayına katılan Haluk Bayraktar da değinmiş ve “En son Karabağ zaferinde gördük. Orada 50’den fazla hava savunma sistemi, 140 civarı tank ve 100’lerce çok namlulu roketatar SİHA’lar sayesinde imha edildi. SİHA’lar bu açıdan oyun değiştirici sistemler. Bayraktar TB2’yi bir saat dahi durduramadılar. Bayraktar TB2 her vakit havada” sözlerini kullanmıştı.
Haber7