Pakdemirli, TMO Genel Müdürlüğü uyumunda düzenlenen Lisanslı Depoculuk Kıymetlendirme Toplantısı’na görüntü konferans tekniğiyle katıldı.
Lisanslı depoculuk sisteminin, birinci lisanslı deponun kuruluşunun üzerinden geçen yaklaşık 10 yılda sağlanan dayanak ve teşviklerle giderek büyüdüğünü ve geliştiğini tabir eden Pakdemirli, bilhassa Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sağladığı imkanlar sayesinde son 3 yılda hem lisanslı depo şirketi sayısında hem de kapasitede büyük artışlar olduğunu, lisanslı depo şirketi sayısının 38’den 3,3 kat artarak 126’ya ulaştığını, lisanslı depo kapasitesinin ise 1,8 milyon tondan 4 kat artışla 177 noktada toplam 7 milyon tona ulaştığını lisana getirdi.
Pakdemirli, toplam kuruluş müsaadesi alan firma sayısının ise 232’ye yükseldiğini, kuruluş müsaadesi verilen kapasitenin 15,7 milyon tonun üzerine çıktığını aktararak, “Lisanslı depoculukta eser bazında hububat ile başlayan bu süreç, baklagiller ve yağlı tohumlar, pamuk, fındık, zeytin-zeytinyağı, kuru kayısı ve Antep fıstığının dahil olmasıyla giderek genişledi. Toplam lisanslı depoların bugün prestijiyle yüzde 99’unu hububat oluşturmaktadır. Başka eserlerde ise 13 bin 250 tonu fındık, 36 bin tonu pamuk, 5 bin tonu kuru kayısı, 2 bin tonu Antep fıstığı ve 13 bin 500 tonu zeytin yahut zeytinyağı lisanslı deposu faaliyet göstermektedir. İnşallah bu kapasiteleri gereksinimler doğrultusunda daha da artırmayı planlıyoruz.” diye konuştu.
“Çiftçi fiyat düşüşlerinden daha az etkileniyor”
Türk çiftçisinin bıkmadan, usanmadan, yorulmadan, ekmeye, biçmeye ve hasadını yapmaya devam ettiğini vurgulayan Pakdemirli, şu değerlendirmede bulundu:
“Çiftçilerimizin bu uğraşlarının sonucunda, 2020 yılında toplam bitkisel üretimimiz, bir evvelki yıla nazaran 7 milyon ton artışla 124 milyon tona ulaşarak Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdı. Buradan bütün çiftçilerimize teşekkür ediyor, ‘Ellerine, emeklerine sağlık’ diyorum. Lisanslı depoculuk sistemi sayesinde çiftçimiz depo masraflarından kurtularak, eserleri inançlı, sigortalı ve sağlıklı biçimde çağdaş depolarda koruma ederek saklıyor. Böylelikle, hasat devrinde arz yığılması nedeniyle oluşan fiyat düşüşlerinden daha az etkilenen çiftçimiz, lisanslı depolardaki eserini sonraki aylarda daha yüksek fiyattan satma imkanına kavuşuyor. Hırsızlık, yangın, sel üzere doğal afetlere karşı mahsulünü muhafaza altına alarak hiç tasa duymadan üretmeye devam ediyor.”
Pakdemirli, bu sistemle artık eserlerin, kamyonlar değil, kağıtların el değiştirmesiyle pazarlandığına dikkati çekerek, “Yani çiftçimiz lisanslı depoya teslim ettiği eser karşılığında aldığı eser senediyle eser borsasında elektronik ortamda mahsulünü daha geniş bir yelpazede çok sayıda alıcıya ulaştırabiliyor, lisanslı depoya koyduğu eserlerini teminat göstererek uygun şartlarda kredi kullanabiliyor.” dedi.
“Sistem, sanayiciye de katkı sunuyor”
Lisanslı depoculuk sisteminin üretici yanında sanayiciye de değerli katkıları bulunduğunu söz eden Pakdemirli, endüstricinin gereksinim duyduğu ölçü, çeşit ve kalitede ham maddeyi sağlam formda lisanslı depolardan kısa müddette temin edebildiğini ve böylece depo ve nakliye masraflarını azalttığını anlattı.
Pakdemirli, eser ihtisas borsalarının da lisanslı depoculuk sisteminin işlerliğini artıran, eserlerin kayıt altına alındığı, alım satımının yapıldığı, hareketlerinin takip ve denetim edildiği bir yapı olduğunu söyledi. Eserini lisanslı depoya teslim eden üreticiye elektronik eser senedi (ELÜS) verildiğini hatırlatan Pakdemirli, üreticinin bu evrakla eserlerini istediği vakit satabildiğini lisana getirdi. Pakdemirli, üreticinin ELÜS sayesinde Ziraat Bankasından 5 milyon liraya kadar sıfır faizli kredi kullanarak, finansman gereksinimini karşıladığını belirterek, “Ürünleri temsil eden ISIN kodu sayısının azaltılmasıyla ELÜS süreçleri derinlik kazanacak, eser ihtisas borsası fiyat oluşumunda daha etkin rol alacak ve piyasa fiyatlarının daha şeffaf ortamda oluşması sağlanacaktır. Böylelikle, ziraî eserlerin fiyatlarında vakit ve yer üzere faktörlerden kaynaklı farklılıklar telafi edilecek, tüketiciler bu eserlere daha uygun ve gerçek sayılarla ulaşabilecektir.” diye konuştu.
Lisanslı depoların besin güvenliği açısından da değer taşıdığına işaret eden Pakdemirli, bu depoların, tarım eserlerini inançlı ve sağlıklı ortamlarda kalitesini koruyarak uzun müddet koruma ettiğini, besin kaybını azalttığını ve güvenliğini daha sağlam hale getirdiğini bildirdi. Pakdemirli, sistemin, arz-talep sistemini dengeleyerek, arzın yıl uzunluğuna yayılmasına, gereksinimin sistemli ve kâfi formda karşılanmasına da büyük katkı sağladığını vurguladı.
Bakan Pakdemirli, salgın sürecinde yaşanan ihracat kısıtlamaları, besin temin ve tedarik sistemindeki problemlerin da lisanslı depoculuğun ehemmiyetini bir kat daha artırdığını söz etti.
“Birçok takviye ve muafiyet uygulanıyor”
Lisanslı depoculuk sistemine yönelik birçok dayanak ve muafiyet uyguladıklarına dikkati çeken Pakdemirli, üreticilere depo kira, nakliye ve tahlil takviyesi verdiklerini söyledi. Pakdemirli, “2015 yılında başlayan lisanslı depoculuk dayanakları kapsamında bugüne kadar 5 yılda toplam 323 milyon lira takviye sağladık. Bu dayanağın yüzde 78’ini yani 252 milyon lirasını ise son 2 yılda ödedik.” sözlerini kullandı.
Bakan Pakdemirli, TMO üzerinden de lisanslı depoculuk sistemini teşvik ettiklerini belirterek, şöyle konuştu:
“TMO, 2016’da 12 noktada alım yaparken, 2020 yılında 108 lisanslı depodan alım yaptı. 2016 yılında TMO toplam alımının yalnızca yüzde 5’i ELÜS kapsamında iken, bu oran 2020 yılında yüzde 80’lere ulaşmıştır. Maksadımız, lisanslı depoculuk sisteminin ülke genelinde yaygınlaşmasıyla birlikte, TMO’nun üreticiden yaptığı alımların tamamını, lisanslı depolar üzerinden ELÜS yoluyla gerçekleştirmek.”
ELÜS yoluyla eserini TMO’ya yahut piyasaya satan üreticinin daha fazla gelir elde ettiğini vurgulayan Pakdemirli, “Buradan tüm üreticilerimize sesleniyorum, eserlerinizi ELÜS olarak satın, daha fazla kazanın.” dedi.
Pakdemirli, 3’üncü Tarım Orman Şurası Sonuç Bildirgesi’nde de lisanslı depoculuk ve ELÜS uygulamasının yaygınlaştırılması amacına yer verdiklerini anımsatarak, şunları kaydetti:
“Eylem planındaki 2020 yılı lisanslı depo gayemiz 5,7 milyon tondu. 2020 yılında 1,7 milyon ton kapasiteli lisanslı deponun faaliyete geçmesiyle toplam kapasite 7 milyon tona ulaştı. Böylelikle maksadımızın 1,3 milyon ton üzerine çıkmış olduk. 2022 maksadımız ise 8 milyon ton. İnanıyorum ki bu kapasiteye, sizlerin dayanağıyla 2022’yi beklemeden bu yılın sonunda ulaşmış olacağız. Önümüzdeki devirde, artan kapasiteyle birlikte, lisanlı depoculuk kapsamında yeni eser kümeleriyle ilgili çalışmalar yaparak eser yelpazesini de genişletmeyi planlıyoruz.”
Haber7
