Son periyotta Türkiye’nin hem iktisat içinde, hem de ihracat içinde hakkı yükseliş eğiliminde olan savunma sanayiinde, salgın nedeniyle global çapta zahmetler ortaya çıktı. Türkiye savunma ve havacılık ihracatı da bundan önemli olarak etkilenecek.
Türkiye’nin yerli üretim ve teknolojisi, TSK’nın modernizasyonu kararıyla süratle artan ve iç pazara dayalı yerli savunma sanayii bölümü cirosu 2020’de hudutlu olsa da gerileme gösterecek. Savunma Sanayii Başkanlığı, kesim cirosunu önemli etkileyecek girişim ya da sipariş iptali olmadığını açıkladı. Türkiye’de hala 700’ün üzerinde savunma ve havacılık girişimi yürüyor.
BIRINCI DALGA ATLATILDI
Bölümde istihdam daralması da beklenmiyor. İhracatta ise TİM tarifli olgularda 2020’nin birinci 6 ayında yüzde 20-30 bandında bir daralma gözlendi. Yüzde olarak yüksek bir orantı olsa da 2.4 milyar dolarlık yıllık ihracat fiyatının bulunduğu bölümde, merkezi ciroya tesiri sonlu olacak. İhracat gerilemesinin büyük kısmı sivil uçaklar için de üretim yapılan havacılık sanayii ihracatından geldi. Yazılı basına yönelik birinci kere bir kıymetlendirme yapan Savunma ve Havacılık İhracatçıları Birliği Lideri Naki Polat, dalın salgının birinci dalgasını muvaffakiyetle geçtiğini, gelecek yıllarda sıradanlaşma ile devletlerin acil durum planlarını güncellemesinin yeni fırsatlar açabileceğini vurguladı.
6 AYDA YÜZDE 27 GERİLEME
DÜNYA’ya açıklamalarda bulunan Savunma ve Havacılık İhracatçıları Birliği (SSİ) Lideri Naki Polat, TİM donelerine nazaran yılın birinci altı ayında ihracatın yüzde 27 gerilediğine işaret ederek, ihracat düşüşündeki ana nedenin ekonomik faaliyetteki yavaşlama, devletlerin savunma harcamalarını kısma ve yeni sipariş vermemenin tesirli olduğunu, ana bölümün de salgında külliyen duran havacılık olduğunu bildirdi. Polat, havacılık yanında, global duruş nedeniyle Türk firmaların gereç ve ara malına erişiminde zahmetler yaşadığını kaydetti.
OLAĞANLAŞMA BEKLENTİLERİ
Yılın 2. yarısının ihracat için olumlu bir görünüm sergilediğini belirten Polat, “Haziran ayı ahir tüm dünyada olağanlaşma sürecine geçilmesi ile önümüzdeki devirde ticari faaliyetlerin ivme kazanacağı ve bu gelişmenin bölümümüze de olumlu yansımalarının olacağı bekleniyor. Salgının çalışma hayatına olumsuz tesirlerin azaltılmasında devlet desteklerinin çok kıymetli bir yanı var. Bölüm olarak alınan bir seri tedbir ve teşvik paketleri ile bu süreci çok ağır kayıplar vermeden geçirebildik” sözünü kullandı.
YERLİ KAYNAK TASARRUFU
İhracatın global iktisadın iyileşmesiyle mümkün olabileceğini belirten Polat, “Yeni sıradan denilen bu devir farklı tatbikleri da beraberinde getirecek. Firmalar global işbirliklerini ve tedarik zinciri yapılanmalarını gözden geçirecek ve yeni acil durum planları oluşturacak. Devletlerin daha fazla yerli kaynak tasarrufu tercih etmesine yol açabilecek bu durum ihracatı zorlaştıran bir öge olarak önümüze çıkabilecek” diye konuştu.
DÜŞÜŞ SEYRİ SÜRECEK
Savunma sanayiinin “dual use” olarak isimlendirilen, ürün-teknolojilerin sivil hizmetlerde de kullanılmasında sıhhat koluna yönelik üretimlerin iyi bir örnek olduğunu kaydeden Polat, şunları söyledi: “Yılın 2. yarısında daha iyimser bir tablo beklenmekle birlikte, memleketler arası ticaretin olağanlaşması salgın sonrası global ekonomik durgunluğa bağlı olarak vakit alacağından dal ihracat faaliyetlerimizin buna nazaran gelişim sağlaması beklenmektedir. Dolayısı ile 2019 yılında tepe yapan ihracat seviyemize bu yıl ulaşmamız mümkün görünmemektedir. Yaklaşık yüzde 30 düşük seyreden ihracat seviyesinin yılsonuna kadar devam edeceğini kestirim etmekteyiz” dedi.
“PROJELER SÜRÜYOR, KIYMETLI BİR İPTAL YOK”
Savunma Sanayii Yöneticisi İsmail Demir, STM-ThinkTech oturumunda, dalın yılsonu cirosuna yönelik şu değerlendirmeyi yaptı: “Projeler sürüyor, kıymetli sayılabilecek bir iptal olmadı. Kimi kilometre taşlarına erişmekte öteleme olabilir fakat bunun yılsonu ciro gayelerine çok büyük orantıda yansımasını beklemiyoruz. Tahminen şirketler bazında küçük yüzdeler olabilir. Ciro konusunda zahmetimiz olmayacak. Bu süreçte Türkiye’nin aldığı konum ve verdiği destekler devletin imajı açısından olumlu ek yapacağından, ihracat faaliyetlerinin uzun devirde müspet etkilenmesini bekliyoruz.”
Haber7
