Birden fazla temel metale emsal halde, nikel de Koronavirüs pandemesinin şekillendirdiği değişik bir 2020 geçirdi. Pandeminin iktisat üzerindeki olumsuz tesirine rağmen yılın ikinci yarısında elektrikli araba (EV) bölümünde artan talep ve Çin’de hızlanan paslanmaz çelik talebinin tesiriyle fiyatlar toparlandı. Bilhassa Tesla’nın işvereni Elon Musk’ın, geçtiğimiz aylarda nikel madencilerine büyük kontratlar yapma teklifinin akabinde nikelin yıldızı parladı. KONUT bataryalarında kullanılan nikelin tedarikini garanti altına almak isteyen kimi şirketlerin yaptığı mutabakatlar da yatırımcının nikele ilgisini uyandırdı. 2021 yılına güçlü bir giriş yapan nikelin, COVID-19 aşısının iktisada olumlu tesiri ve batarya bölümünden gelen taleple 2021 yılında üst istikametli hareketini sürdürmesi bekleniyor.
YILBAŞINDAN BU YANA YÜZDE 22 YÜKSELDİ
Nikel fiyatları yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 22 civarında artış gösterdi. Yıla 14 bin dolar/ton civarında başlayan nikel fiyatları, pandemi nedeniyle mart ayında 11.050 dolara geriledikten sonra bu ay 17.650 dolara kadar tırmandı. Şu sıralar 17 bin dolar düzeylerinde süreç gören nikel, yılbaşından bu yana yüzde 22 yükseliş gösterdi. Analistler ve nikel üreticileri, 2021 yılında fiyatların güçlenmeye devam edeceği görüşünde. CPM Group, bu yıl ortalama 13.500 dolar olan fiyatların yeni yılda yüzde 15 artmasını beklerken, Commerzbank gelecek yıl fiyatların 17.100 dolara ulaşacağını öngörüyor.
ELON MUSK, NİKELİN YILDIZINI PARLATTI
Bu beklentilerin kaynağı paslanmaz çelik üretimindeki artışın yanında batarya kesiminden gelen talebin artması. Musk, yaz aylarında etraf dostu nikel üretimi yapan şirketlerle çok büyük muahedeler imzalayabileceklerini belirtti. Musk bu kelamlarıyla piyasayı hareketlendirdi. Tesla, kobalt içermeyen ve yüksek nikel içerikli katotlar geliştiriyor. Tesla firmasının yeni aracı Model 3’ün bataryasında yaklaşık 30 kilo nikel bulunuyor. Nikelin pilde güç depolanmasına katkısı çok büyük. Bu yüzden başta Tesla olmak üzere birçok elektrikli araç üreticisi nikele büyük ehemmiyet vermeye başladı. Araba üreticileri MESKEN bataryaları için daha yüksek nikel içerikli katotlara geçtikçe, arzı garantiye almaya yönelik ataklar de artıyor. Son aylarda, Çinli batarya üreticisi GEM’in de bulunduğu birçok şirket nikel üreticileriyle işbirliği muahedesi yaptı.
BATARYA ÜRETİCİLERİNİN NİKEL TALEBİ ARTIYOR
Analistler yüksek nikel içerikli katotlara geçişin vakit alacağını lakin buna ait haberlerin 2020’de fiyatlara olumlu yansıdığını hatırlatıyor. Roskill yeni yılda tüm dallarda talep artışı beklenmekle birlikte en fazla talep artışının paslanmaz çelik ve batarya kesimlerinden geleceğini belirtiyor. Blackstone Minerals üst seviye yöneticisi Tesse Kutscher, Güneydoğu Asya’daki batarya üreticilerinin talebindeki artış nedeniyle nikel pazarının büyümesini beklediğini söylüyor. Kutscher, Tesla’nın teşebbüsünün nikel madenin kıymetini gündeme getirdiğini tabir ederken, Tartisan Nickel’in CEO’su Mark Appleby de batarya metallerinin giderek daha fazla ilgi gördüğüne dikkat çekiyor. Benchmark Mineral Intelligence’dan Greg Miller, toplam nikel talebini şimdi küçük bir kısmını oluşturmakla birlikte, uzun vadeli talep görünümünde batarya üretiminin kıymetli bir rol oynadığını söz ediyor. MilleR7a nazaran Avrupa’daki kapsamlı yeşil güç projeleri kapasımda EV’lere odaklanılması, Çin MESKEN pazarındaki talep artışı ve ABD’deki siyasi değişim nikel için müspet. Araştırma ve danışmanlık şirketi Wood Mackenzie’ye nazaran 2021’de batarya preküsörlerinde nikel kullanımının yüzde 11 üzere güçlü bir artış göstermesi bekleniyor.
FİTCH: ÜRETİM 2021’DE YÜZDE 8.3 ARTACAK
Bu yıl pandeminin yarattığı talep daralmasıyla yüzde 23.3 azaldığı varsayım edilen nikel üretimi gelecek yıl Filipinler ve Endonezya’da üretimin olağana dönmeye başlamasıyla canlanacak. Lakin uzun vadede global nikel üretiminin 2010-2019 devrinin altında kalacağı belirtiliyor. Kuruluş, nikel madeni üretiminin 2021 yılında yıllık yüzde 8.3 artarak, 2010- 2019 devrinde yaşanan ortalama yüzde 5,9’luk büyümenin üzerinde gerçekleşeceğini, lakin 2020’de beklenen yüzde 23.3’lük daralmanın yerini doldurmakta yetersiz kalacağını belirtti. Fitch, yakın vadede büyümenin Filipinler ve Endonezya’da üretimdeki toparlanmadan kaynaklanacağını söyledi. Filipinler’de 2020’nin birinci yarısında yaşanan tecrit tedbirleri ve tedarik zinciri kısıtlamaları üretimi yüzde 27.7 oranında düşürmüştü. Fitch, bu baz tesirinin büyümeyi desteklemesini bekliyor. Endonezya’da da nikel cevheri ihracat yasağının sürdürülmesi, madencilerin iç piyasadaki satış fırsatlarını değerli ölçüde engellemiş ve üretimde düşüşe yol açmıştı.
Fitch, Endonezya’da nikel eritme ve rafinaj kapasitesindeki artışla birlikte maden üretiminde de artış bekleyen Fitch, büyüme oranının ise üretim sonrası kapasitesinin ne kadar süratli artırabileceğine bağlı olduğunu belirtiyor. Uzun vadeli olarak ise Fitch, global nikel üretiminin 2021-2029 yılları ortasında yıllık ortalama yüzde 3,7 oranında artacağını varsayım ediyor. Bu da, fiyatların yükseldiği ve Endonezya’nın nikel cevherine ihracat yasağı getirmesinden evvel üretimini sert bir formda artırdığı 2010-2019 devrinde elde edilen yüzde 5.9 yıllık ortalamaya nazaran değerli bir yavaşlama manasına geliyor. Fitch, 2020’de 2.0 milyon ton olan yıllık üretimin 2029 yılında 2.7 milyon tona ulaşacağını öngörüyor.
FİLİPİNLER, EN BÜYÜK ÜRETİCİ OLACAK
Endonezya, Filipinler’de sıkı etraf düzenlemelerinin getirilmesinin akabinde 2017’de en büyük global üretici pozisyonunu Filipinler’e bırakmıştı. Fakat Fitch, Endonezya’daki nikel cevheri ihracatında madencilik faaliyetlerinin durmasına neden olan kısıtlama nedeniyle Filipinler’in en büyük global üretici pozisyonunu tekrar kazanmaya hazırlandığını ve üretim tablolarının 2020’den sonra değişeceğine inanıyor. En iyi performans gösteren öteki büyük üretici ise güçlü projeleri devreye sokan Avustralya olacak. Birinci beş içinde yer alacak Rusya’da ise nikel üretiminin, daha az sayıda yeni proje gerçekleştirildiği için, başka ülkelere oranla daha yavaş artması bekleniyor.
Haber7
