Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK), elektrikte 2021-2025 yılları ortası “dördüncü tarife” periyoduna ait çalışması devam ediyor. Bu kapsamda Kasım ayında “elektrik dağıtım” ve “perakende satış” tarifelerine ait bildirileri, Resmi Gazete’de yayımlandı. Haber7.com bildirime yönelik birtakım basın-yayın organlarında yer alan elektrik dağıtım şirketlerinin gelirlerine ait bildirimdeki temsil ve ağırlama masraflarına yönelik haberler ve artırım tezlerini araştırdı. Hususa ait Haber7.com’un sorularını yanıtlayan EPDK yetkilileri, “Bu düzenleme ile bir artırım ya da fiyat değişikliği yapmadı. Katiyen tarifelere yeni bir öge ya da yeni bir sarfiyat kalemi eklenmedi” tabirlerini kullandılar. İşte bahse ait ayrıntılar:
GÜÇ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU (EPDK) NE YAPTI?
EPDK beş yıllık (2021-2025) tarife periyodu çalışmalarını tamamladı. Daha evvelki (2016-2020) periyotta yer alan maliyetler ve vatandaşımıza hizmeti etkileyecek kalite faktörleri gözden geçirildi. Şebeke kalitesinin arttırılması ve kesintilerin büsbütün ortadan kaldırılması, kayıp kaçakla uğraşta maksatlara ulaşılması, bakım ve tamirat faaliyetlerinin arttırılması, hakikat ve aktif yatırımlarla istihdamın arttırılması kapsamında yol haritası belirlenmiş oldu. Yani EPDK bu düzenleme ile bir artırım ya da fiyat değişikliği yapmadı. Muhakkak tarifelere yeni bir öge ya da yeni bir sarfiyat kalemi eklenmedi. Bu sarfiyatlar; tarifelere yönelik daha evvelki (2011-2015 tarife periyodu, 2016-2020 tarife dönemi) bildirimlerde de yer almaktadır ve EPDK tarafından bu kapsamdaki masraflara limit ve sınırlama getirilmiştir.
DAĞITIM GELİRLERİNE AİT BİLDİRİDE YER ALAN VE KAMUOYUNDA SPEKÜLASYONLARA SEBEP OLAN KARAR NELERİ İÇERİYOR?
Dağıtım gelirlerine ait bildirimde:
“Denetim, danışmanlık ve müşavirlik masrafları, dava, mahkeme, avukatlık, icra ve arabuluculuk sarfiyatları, dernek aidat sarfiyatları, temsil ve ağırlama sarfiyatları, noter sarfiyatları, ilan sarfiyatları, emsal kararlar dikkate alınarak ödenenler de dâhil olmak üzere mahkeme kararı gereği oluşan tazminat harici masraflar için, kelam konusu sarfiyatlar ile denetim edilemeyen işletme sarfiyatları dışarıda tutularak belirlenen düzenlemeye temel işletme sarfiyatı %7 artırılır.” kararı yer alıyor
Bu kapsamda şirketlerin temsil ağırlama ve üstte sayılan masrafları için kelam konusu masrafların dışında kalan ve tarifelerde dikkate alınan fiyatların %7’sinin dikkate alınacağı karara bağlanıyor.
BU UYGULAMA YENİ Mİ? VATANDAŞA ARTIRIM MANASINA MI GELİYOR?
Birinci sorunun yanıtında da belirtildiği üzere yeni bir uygulama, yeni bir masraf kalemi katiyetle kelam konusu değil. Hatta özelleştirme öncesi de bu tip masraflar elektrik tarifelerinin hesaplanmasında geçerli olmuştur. EPDK tarafından bu kalemlere limit ve sınırlama getirilmiştir. Faturalar için rastgele bir artırım ya da fiyat artışı kelam konusu değildir.
EPDK TEMSİL-AĞIRLAMA HİSSESİNİ MI ARTTIRDI?
Hayır tam bilakis. EPDK mali mevzuatta yer alan bu masraflara tavan ve limit getirdi. Yeni tarife periyodu için bu sarfiyatın limitten fazla kullanımının önüne geçti.
PEKALA, YA BAŞKA KALEMLER… ONLAR DA MI ARTMIYOR?
Temsil ağırlama masrafı ve bildiride geçen öteki sarfiyatlar ana faaliyet konusu işçi, bakım tamirat, endeks okuma, kesme bağlama, IT, gereç, genel idare sarfiyatları üzere masraflardan farklı değerlendirilmiş, tavana tabi tutulmuştur. Yani tavana tabi masrafları kelam gelimi %15’e çıkan bir şirketin masraf artışı tarifeye yansımamakta, şirketler bu tip masrafları düşürmeye, düşük tutmaya zorlanmaktadır.
NEREDEN ÇIKTI BU TEMSİL AĞIRLAMA MASRAFI? YENİ BİR UYGULAMA MI?
Hayır, elbette yeni değil. Yeni olan bir uygulama ya da sarfiyat kalemi katiyen kelam konusu değildir. Kamuda da ve özel dalda de bütçe kalemlerinde görülen temsil ağırlama sarfiyatı mali mevzuata uygun bir giderdir. Şirketlerin mali tablolarında ve düzenleyici hesap planlarında bu sarfiyat yer alır. Kelam konusu masraflar devir net karı ve Kurumlar Vergisi hesaplamalarında da mali mevzuata nazaran dikkate alınan giderlerdir. Daha evvel de vurguladığımız üzere EPDK bu masraflara tavan ve limit getirmiştir. Şirketler bu limitleri katiyetle aşamaz.
PEKALA, ŞİRKETLERİN REKLAM İLAN MASRAFLARI? ONLAR NEDEN BİLDİRİMDE YER ALIYOR?
Bildirideki karar “reklam amaçlı” ilan masraflarını kapsamıyor. Şirketler kendi reklamlarını kendi bütçelerinden karşılar ve EPDK bu bahse müdahil olmaz. Yani şirket reklamlarının faturaya yansıması katiyen kelam konusu değil. Burada şirketlerin kamuya açıklanması elzem olan “resmi ilanlar” kapsama alınıyor.
Bu ölçüde büyük ve her tüketiciye dokunan bir faaliyetle iştigal eden şirketlerin faaliyetlerinin doğal sonucu olarak tüketiciyi bilgilendirmeleri ve ilanlarda bulunmaları gerekiyor. Mevzuat değişiklikleri, alanda yapılan çalışmalar hakkında bilgilendirme yapılması (kesintilerle ilgili vatandaşlarımıza SMS atılması gibi), tüketici alacaklarının ilgililere duyurulması üzere sarfiyatlar bu kapsamda olup, dağıtım faaliyeti ile ilgili ilan ve duyuru süreçleri kelam konusu faaliyetin ana ögeleri ortasında yer alıyor.
EPDK BÜTÜN SARFİYATLARI TÜKETİCİYE YANSITIRKEN, GELİRLERİ ŞİRKETLERE Mİ BIRAKIYOR?
Katılıklar hakikat değil… Zira şirketlerin gelir tavanları belirlenirken üstteki masraflar dikkate alınmakta, verimsiz şirketler ilaveten kesintilere uğramaktadır. Ayrıyeten şirketlerin ilan geliri, kontrol geliri, müşavirlik geliri, temsil ağırlama yahut noter geliri elde etmeleri de kelam konusu olmayıp, gündem konusu olan ilgili sarfiyatların de makul bir oranda karşılandığı konsolide bir bütçesi vardır. Belirlenen bedellerle elde edilen ek reaktif bedeli geliri, kesme bağlama bedeli gelirleri, hasar-sigorta-ölçü test kontrol-bağış üzere faaliyetle ilgili tüm gelirler tüketiciye yansıtılmaktadır.
DANIŞMANLIK HİZMETLERİ, AVUKATLIK İCRA MASRAFLARI NEDEN BİLDİRİDE YER ALIYOR?
Dağıtım şirketleri kendi uzmanlık alanlarında olmayan IT, yönetim-organizasyon üzere hususlarda danışmanlık, mali müşavirlik hizmetleri üzere bahislerde müşavirlik, mali mevzuat kapsamında zarurî bağımsız kontroller üzere kontrol hizmetlerini almak zorundadır. Kelam konusu sarfiyatlar Türk Hukuk Sisteminin getirdiği yükümlülüklere uymanın ve yürütülen faaliyetin doğal sonucudur.
Dava mahkeme avukatlık icra masrafları ise elektrik dağıtım faaliyeti sonucunda oluşan hukuk masraflarıdır. Kaçakla uğraş, tahsilat, yüklenici sorumlulukları (malzemelerin şartnamelere uygunluğu, can ve mal güvenliğinin temini, vb.) kapsamında oluşan dava-icra sarfiyatları bu kapsamdadır.
Haber7
