Fransa Başbakanı Edouard Philippe’in, evvelki gün bir vadedir beklenen istifa kararını Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a sunmasının ve kabul edilmesinin akabinde, Macron’un Başbakanlığa atadığı isim sürpriz oldu. Başbakanlık hizmetine sık sık eski Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian’ın ismi geçiyordu.
Fakat Macron, yeni başbakan olarak 2011 ve 2012’de Nicolas Sarkozy’nin cumhurbaşkanlığı periyodunda Cumhurbaşkanlığı Umum Sekreter Yardımcılığını yapan Jean Castex’i seçti. Macron’un bu seçiminde devir zaman fikrine danıştığı Sarkozy’nin tesiri olduğu belirtiliyor. Castex’in mekanına ise eski Cumhurbaşkanı François Hollande periyodundaki Cumhurbaşkanlığı Umumi Sekreter Yardımcısı Nicolas Revel getirildi.
Macron, hizmete geldiğinden bu yana sarı yeleklilerin şovları, emeklilik ıslahatına karşı yapılan fiil ve grevler ile yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının yol açtığı buhranların üstesinden gelmeye çalışıyor.
MACRON GÜÇ KAYBEDİYOR
Anketler ve münhasıran son lokal seçimler Macron’un Fransızların nezdinde itibar kaybettiğine işaret ediyor.
Cumhuriyet Yürüyüşü Haraketi (LREM) ile Ulusal Meclis’te çoğunluğu kaybeden, mahallî seçimlerde de hezimete uğrayan Macron, gözünü 2022 seçimlerine çevirmiş durumda.
Macron’un Philippe ile yolları ayırmasının da bu çerçevede kıymetlendirilmesi gerekiyor. Macron’un popülaritesi kendisinden yüksek olan ve ileride güçlü bir rakip oluşum etme potansiyeli olan Philippe’i devre dışı bırakmak istediği düşünülüyor.
DEMOKRASİ DEĞİL OTOKRASİ
Cumhurbaşkanı’nın tıpkı vakitte birçok mevzuda görüş ayrılığı bulunan Philippe noktasına “daha kelam dinleyen” bir başbakanı tercih ettiği belirtiliyor.
Macron’un benimsediği devlet idaresi biçimi ikilinin arasının açılmasına neden oldu. 2017’de Fransızların lehine büyük değişim ve demokrasinin güçlenmesi vaadiyle Cumhurbaşkanlığına gelen Macron, belirlediği siyasetleri ağır tenkitlere karşın tatbike koymaktan vazgeçmedi.
Devletteki sıkıntıların tahlilinde demokratik olan diyalog yolunu seçen Philippe ile yollarını ayıran Macron’un demokrasiyi değil daha “otoriter” bir devlet idaresi biçimini seçtiği bedellendiriliyor.
İSTİFAYA GİDEN SÜREÇ
Philippe’in devlette yaşanan değerli bunalımların tahliline ait Macron ile derin görüş ayrılıklarına sahip olması da vazifesinden ayrılması tesirli oldu.
Sarı yeleklilerin fiilleri ile emeklilik ıslahatına karşı yapılan grev ve şovlar nedeniyle memleket kaosa sürüklenmişti.
Kovid-19 salgını nedeniyle de memleket bu yıl, 1975’ten bu yana en büyük ekonomik durgunluğa girdi.
Macron ve Philippe, Fransızları yakından ilgilendiren problemleri tahlile kavuşturmak için birlik oluşturmak konumuna sıklıkla birbirlerine hilâf açıklamalarda bulundu.
İkili arasında birinci görüş ayrılığı akaryakıt artırımlarına ait oluştu. Philippe, sarı yeleklilerin şiddetli şovlarına neden olan akaryakıt artırımlarının meclis nezdinde tartışılmaya açılması gerektiğine yönelik açıklamalarda bulunurken, Macron Başbakanı’nı göz arkası ederek akaryakıt artırımlarının iptal edildiğini duyurdu.
Macron ve Philippe, tekrar grev ve aksiyonlara sebep olan emeklilik ıslahatı konusunda da fikir ayrılığına düştü.
COVİD-19 salgınının yol açtığı ekonomik bunalıma ait de farklı açıklamaları bulunan ikili arasındaki gerginlik, Philippe’in pandemiyle savaş kapsamında almak istediği önlemlerin Macron tarafından iptal edilmesi yahut yine düzenlenmesiyle iyice arttı. Philippe, olağanlaşma sürecine daha önlemli girilmesini ve gerektiğinde tatbike konulan önlemlerin müddetinin uzatılması yolunu benimserken, Macron ekonomik telaşlarla önlemlerin 11 Mayıs’tan itibaren daha süratli biçimde kaldırılmasına yönelik adımlar attı.
Siyasetçi Philippe de Villiers, BFMTV kanalında Macron ile Philippe arasında yaşanan görüş ayrılıklarına ait, “17 Mayıs’ta Emmanuel Macron ile bir görüşmem oldu. ‘Edouard Philippe neden bu türlü yapıyor, neden olağanlaşma sürecine daha süratli girmiyoruz?’ diye sordum. Macron bana ‘Edouard Philippe ceza riskini tartıyor’ biçiminde yanıt verdi.” tabirlerini kullandı.
YENİ BAŞBAKAN CASTEX
55 yaşındaki Jean Castex, memlekette eski Başbakan Philippe üzere “sağcı siyasetçi” olarak tanınıyor.
2008’de memleketin güneyindeki Prades semtinin belediye başkanlığını yapan Castex, 15 Mart’ta düzenlenen lokal seçimlerin birinci tipinde yaklaşık yüzde 75 oyla tekrar Prades Belediye Lideri seçilmişti.
Castex, 2019’dan bu yana ise Ulusal Spor Ajansı Başkanlığı vazifesini yürütüyordu.
Yakın devirde Kovid-19 salgını kapsamında olağanlaşma sürecini yönetmek için nisanda Macron tarafından görevlendirilen Castex, Nicolas Sarkozy’nin cumhurbaşkanlığı devrinde 2011 ve 2012’de Cumhurbaşkanlığı Umum Sekreter Yardımcılığı vazifesini yürütmüştü.
Haber7