Araştırmacı Müellif ve Gazeteci Mehmet Poyraz, Bakü yönetiminin Nahçıvan-Azerbaycan ulaşım yolunu açmakta ısrarlı olduğunu belirtti.
Poyraz, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Ermenistan’ın 1992’de birinci evvel Şuşa’yı işgal ettiğini, Azerbaycan’ın bu tarih ve kültür kentini kurtarmasıyla, 30 yıllık Karabağ savaşının başladığı yerde sona erdiğini söz etti.
Ermenistan’ın teslim olmasının akabinde Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in yapmış olduğu Karabağ’ın Azerbaycan’a ilişkin olduğu istikametindeki açıklamasını iki türlü okumakta yarar olduğunu lisana getiren Poyraz, “Moskova bu açıklamayla Azerbaycan’ın bölgedeki aktörlerinden birisi olduğunu kabullendi. Lakin bir yandan da Karabağ’da kelam sahibinin hala kendisi olduğunu ispatlamaya çalışıyor.” dedi.
Azerbaycan’ın büyük bir azimle güçlendiğini vurgulayan Poyraz, şöyle devam etti:
“Azerbaycan, Karabağ sıkıntısına memleketler arası hukuk çerçevesinde yaklaşarak diplomasi yürütmüştür. Yalnızca diplomasi ile kalmadı. Bilhassa son yıllarda olumlu sonuçlar veren diaspora faaliyetleri de dikkat alımlı. Karabağ’daki haklılığını memleketler arası diplomasiyle anlatırken, diaspora da sıkıntının anlaşılmasında yardımcı oldu.”
Poyraz, Azerbaycan’ın oyun kuruculuğu ve hareketleriyle Rusya’nın karşısında dimdik durduğunu, 100 yıl evvel çaresiz bir halde Moskova’ya teslim edilen ve 30 yıl evvelki silahsız ve cephanesiz bir Azerbaycan’ın artık olmadığını kaydetti.
Azerbaycan’ın bugünkü gücünü elde etmek için 30 yıl boyunca büyük bedeller ödediğini tabir eden Poyraz, “Bir yandan da Türkiye’nin kıymetli katkılarını göz arkası etmiyoruz elbette. 70 yıl boyunca Sovyet Rusya faşizmi altında ezilen bir millet 30 yılda kıyama kalkabiliyorsa bu büyük bir muvaffakiyettir.” diye konuştu.
“Bakü’yü kimsenin durduramayacağını dünya biliyor”
Azerbaycan’ın bölgede artık oyun kurucu bir aktör olarak istikrarları değiştirdiğini hasebiyle Bakü’nün Nahçıvan-Azerbaycan ulaşım yolunu kesinlikle yapacağını savunan Poyraz, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bakü idaresi, Nahçıvan-Azerbaycan ulaşım yolunu yapacağını ısrarla belirtiyor. Buradaki irtibatın kurulmaması halinde sonuçlarının ne olacağını bilhassa Moskova iyi biliyor. Hiçbir ülke yanı başında bir yangın yeri istemez ve bunu önlemek ismine adımlar atar. Rusya bu adımları atarken çıkarlarını da göz gerisi etmeyecektir. Cebren de olsa Azerbaycan kendi toprağı Nahçıvan’a kavuşma dileğindedir. Bunu yaparken de Bakü’yü kimsenin durduramayacağını Rusya başta olmak üzere tüm dünya bilmektedir.”
Nahçıvan-Bakü ulaşım yolunun Rusya’yı çok fazla ilgilendirmediğini, bu yolla sıkışan temel ülkenin İran olduğunu belirten Poyraz, Türkiye ve Nahçıvan’dan İran üzerinden Azerbaycan’a yapılan seyahatler ile lojistik nakliyeciliği İran’ın keyfiyetindeydi. İran üzerinden Azerbaycan’a karayolu ile geçiş her vakit garanti olmuyordu. Bu geçişlerden ekonomik bir çıkar elde etmiş olsa da İran’ın o anki ruh haline bağlıydı her şey. İran bu yolu Türkiye ve Azerbaycan’a karşı bir strateji olarak kullanıyordu.” biçiminde konuştu.
İran’ın en büyük kaygısının topraklarında yaşayan Azerbaycanlılar olduğunu aktaran Poyraz, “Nüfusun yarıdan birçoklarını oluşturan Güney Azerbaycanlıların, kuzeydeki kardeşlerinin güçlenmesiyle Tahran’a nasıl bir tutum alacaklarını vakit gösterecektir.” dedi.
Poyraz, bölgenin bu hale gelmesine ve yapay Ermenileşmesine neden olan Türkmençay Muahedesinden sonra süratlice Türk yurdu olmaktan çıkarılan Zengezur bölgesinin, Nahçıvan ve Azerbaycan ortasında duvar üzere durduğunu söyleyerek şu değerlendirmede bulundu:
“Bu bölgenin 10 Kasım Muahedesiyle İran tarafından Nahçıvan-Bakü ilişkisi gerçekleştirilirken öteki yandan stratejik atılımlar ile Zengezur’un tekrar Azerbaycan topraklarına katılması mümkün olabilir.”
Haber7
