İzmir’in Seferihisar ilçesi yakınlarında 30 Ekim’de meydana gelen, 117 kişinin öldüğü 1034 kişinin yaralandığı 6.6 büyüklüğündeki yıkıcı zelzelenin akabinde Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Lideri Jeoloji Yüksek Mühendisi Engin Er, Marmara Bölgesi’ndeki etkin fay sınırlarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Marmara Denizi içinden ve Güney Marmara üzerinden geçen 3 büyük ve faal fay çizgisinin 7 üzeri zelzelenin habercisi olduğunu lisana getiren Er, gündemdeki fay yasasının bir an evvel yürürlüğe alınması gerektiğini belirtti. Yapılan binaların fay sınırlarından uzak, mühendislik hizmeti alınarak yapılması gerektiğini işaret eden Er, bu kriterlere uyulmadan yapılan binaların risk teşkil ettiğini söyledi.
‘ZEMİNİN YAPISINA DİKKAT ETMEMİZ LAZIM’
Bilhassa Bursa’da, Kuzey Anadolu fay sınırının kolları üzerinde yapılaşma olduğunu belirten Engin Er, “Devletin resmi kurumlarının açıkladığı fay sınırlarına baktığımız vakit, konutumuzun çabucak kenarından yahut altından geçen etkin, canlı fay çizgilerinin bulunduğunu görmekteyiz. Konutumuzun bu canlı fay sınırlarına ne kadar aralıkta olduğunu görebiliyoruz. Bu ne manaya gelir; konutumuzun depremsellik manasında ne kadar risk taşıdığını, fay sınırına ne kadar yakın olduğumuzu net bir formda görebiliriz. Bulunduğumuz yerin yapısına dikkat etmemiz lazım. Fay sınırına yakınsa, sıvılaşma alanındaysa, mühendislik hizmeti almayan binalarda oturuluyorsa, oturduğunuz yer sizin için risklidir” dedi.
‘GÜVENLİ BÖLGELER OLUŞTURULMALI’
İzmir sarsıntısını işaret ederek tabana uygun bina yapılmasının ne kadar kıymetli olduğunu hatırlatan Er, “İzmir’de örneklerini gördük. Yan yana olan binalardan biri yıkılmış, başkası yıkılmamış. 1999 sarsıntısında de gördüğümüz üzere binanın camları dahil kırılmamış lakin yan yatmış. O bina çok sağlam olmasına karşın taban özelliklerine ahenk sağlamadığı için yan yatmış. Hasebiyle bölgesel manada risk taşıyan bölgeler vardır. Fay çizgisinin üzerindeyse binanız risklidir. Bulunduğunuz yer risklidir. Denetiminin kesinlikle yapılması gerekir. Fay sınırlarının kesinlikle 1/1000’lik uygulama planlarına işlenip bu bölgelerde yapılaşmaya müsaade verilmemesi gerekir. Orta ve uzun vadede bu fay sınırları kentsel dönüşüme tabi tutulup inançlı bölgeler oluşturulmalıdır. İzmir’de 6.6 büyüklüğünde bir deprem oldu. Bursa, İstanbul, Edirne bu sarsıntısı hissetti. İnanılmaz güçten bahsediyoruz. Dünyayı yırtan bir tabiat olayından bahsediyoruz. Münasebetiyle bununla inatlaşmak değil, bununla birlikte yaşayabilecek tahliller üretmemiz gerekiyor. Bunun yollarından bir tanesi de fay sınırları üzerine yapılaşmadan kaçınmak lazım. Gündemde olan fay yasasının bir an evvel 1/1000’lik haritalara işaretleyerek bu fay sınırları üzerine bina yapmaktan vazgeçmek lazım. Bilhassa Bursa’da yer sıvılaşması var. Buna dikkat etmemiz lazım” sözlerini kullandı.
‘TSUNAMİ BEKLENEN YERLERİMİZ VAR’
Fay sınırları üzerine ve yakınına yapılan yapıların tabiat olayını doğal afete dönüştürdüğünü lisana getiren Er, şöyle devam etti;
“Deniz kenarında tsunami beklenen yerlerimiz var. Tsunami tedbirlerinin alınması lazım. Heyelana karşı tedbirlerin alınması lazım. Tabiat olaylarını doğal afete dönüştüren bizim ihmalkarlığımız. Japonya’da 6 büyüklüğünde bir zelzele olduğu vakit beşerler yerli yerinde duruyor. Orada yaşanan sarsıntılar bizim ülkemizdeki üzere 15-20 saniye de sürmüyor. Dakikaları geçen zelzeleler oluyor. Bizim de misal özellikteki önlemleri almamız gerekiyor. Yer etüdünün dünyada yahut Avrupa’da nasıl yapıldığını biliyoruz. 2019 yılında yürürlüğe giren yönetmeliğin olumlu tarafları var. Ancak bunların denetiminin yerde yapılmasıyla birlikte biz inançlı bir Bursa, inançlı bir bölge oluşturabiliriz. Bunlara dikkat etmezsek 5-6 büyüklüğündeki zelzelelerde binaların yıkıldığını, can kaybı olduğunu biliyoruz. Münasebetiyle mühendislik hizmeti almış binalarda, mühendislik hizmeti almış kentlerde yaşarsak biz de Japonya üzere sarsıntısı bir tabiat olayı olarak, doğal afet olmadan geçiştirebiliriz.”
Haber7
