Merkez üssü Ege Denizi’nin Seferihisar açıkları olan 6.6 büyüklüğündeki sarsıntı sonrası gözler bölgedeki öbür fay sınırlarına da çevrildi. Birinci derecede sarsıntı bölgesindeki İzmir’de kimileri 6 ile 7.2 büyüklüğünde zelzele üretme potansiyele sahip 17 etkin fay bulunuyor. Bu faylar ise vilayet genelindeki 30 ilçenin içinden geçiyor.
Fayların haritalandırılması ve imar haritalarına işlenmesi için ise çalışmalar başladı. Her bir fay için farklı başka zelzele senaryoları oluşturulacak.
Öte yandan yazım evresi devam eden ve gelecek yıl mart ayında sunulması planlanan ‘Fay Yasası’ ile de fay sınırları üzerindeki yapıların durumu, ne kadarının riskte olduğu, hangi bölgelerin yerleşime kapatılacağı ve kaç adetlik bir konutun da taşınacağı tam olarak ortaya çıkacak.
BAYRAKLI İÇİN TABAN UYARISI!
İzmir’deki zelzele sonrası yıkılan binaların bulunduğu tabana ve enkazlarda yapılan tespitlerde yıkıma neden olan kusurlara ait yenisafak.com’a konuşan Dokuz Eylül Üniversitesi Zelzele Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, yapılaşma niteliği olmayan yerlerde yapılaşmanın yapıldığını buna en hoş örneklerden birinin de Bayraklı Ovası olduğunu belirtirken, bu bölgenin yapılaşmaya uygun olmadığının altını çizerek bölgede yapılacak bir yapılaşma öncesinde tabanla ilgili sorunların kesinlikle çözülmesi gerektiğini vurguladı.
Bundan kaynaklı bahsedilen bölgelerin bütün jeolojik etüt raporlarında ‘Önlemli alan’ diye geçtiğini de kelamlarına ekleyen Sözbilir, bu çalışmanın yapılması yani tabanın iyileştirilmesi halinde lakin bölgede yapılaşmanın olabileceğini lisana getirdi.
SIVILAŞMIŞ YERDEN KAYNAKLI BİNALAR YAN YATTI
Yerde sıvılaşma tehlikesi olması halinde bunun için tedbir alınması gerektiğini, aksi takdirde sıvılaşmış tabanla binanın birleşmesi halinde mümkün bir sarsıntıda kelam konusu binanın yerin içine göçebileceğine de değinen Sözbilir, bu şekil bir durumun İzmir zelzelesi sonrasın da kimi binalarda meydana geldiğini, kimi binaların sarsıntı sonrası yan yattığını, bunun da binanın belirli bir kısmının taban içine gömüldüğü manasına geldiğini belirtti.
KOLONLARI KESİLDİĞİ TESPİT EDİLDİ
İzmir sarsıntısında yıkılan binalarda yer iyileştirmesinin yapılmadığının gözlemlendiğini ve bu iyileştirme yapılmamış taban üzerine de yanılgılı bina yapılmış olduğuna dikkat çeken Sözbilir, ”Yıkılan binalar incelendiğinde olması gereken kalitede yapılmadığı ortaya çıkıyor. Taban ve üretim yanılgılarının yanı sıra bir üçüncü neden daha tespit edilmiş. O da binanın girişindeki kolonların kesilmiş olduğuna yönelik. Tüm eksiklerin üzerine bir de bu eklenince binanın taşıma yükü sıfırlanıp yıkım meydana geliyor.” diye konuştu.
DEMİRDEN BETONA ÇOK SAYIDA YANILGI TESPİT EDİLDİ
Bunun dışında yıkılan binalarda yapılan incelemelerde deniz kumunun ağır olarak kullanıldığının da gözlemlendiğini tabir eden Sözbilir, inşaat mühendisi arkadaşların yapılarda yaptıkları birinci incelemelerde demir ve beton kullanımında, üretim tekniğinde ve işçilikte çok sayıda önemli yanlışın tespit edildiğini kaydetti.
FAY SINIRLARI ÜZERİNDEKİ YAPI STOĞU ŞİMDİ TESPİT EDİLMEDİ
İzmir’deki fay sınırları üzerindeki yapı stokuna ait şimdi bir çalışmanın tamamlanmadığına vurgu yapan Sözbilir, fay çizgisi üzerinde ne kadar yapı stoku var, bu yapı stokunun fay sınırlarının zelzele üretmesi halinde ne olacağına ait soruların karşılıklarının şimdi ellerinde olmadığını lisana getirdi.
SARSINTI MASTER PLANI HAZIRLANIYOR
Fay üzerinde hangi binaların yer aldığının belirli olmadığını zira şimdi imar haritalarına fay çizgilerinin işlenmediğini lisana getiren Sözbilir, ”Fay meydan haritasına çizilmiş, lakin bizim imar haritalarına ayrıyeten yerde gidip çizilmesi gerekiyor. Hasebiyle bizim İzmir ölçeğindeki 17 tane faya yönelik büyük ölçekli bir çalışma yok. O yüzden yapılacak Sarsıntı Master Planı ile bu faylar üzerindeki yapı stoku ortaya çıkarılacak.” dedi.
17 FAYA AİT SÜRATLE TEDBİR ALINABİLECEK
Zelzele Master Planı ile fay sınırları üzerinde tespiti yapılan yapıların niteliği, depremlere ne kadar güçlü olduğuna ait bilgilerin elde edileceğini de söz eden Sözbilir, İzmir’in ilçelerinden geçen 17 faya ait alınabilecek tedbirlerin de bu bilgiler ışığında süratle alınabileceğini kaydetti.
MART AYINDA FAY YASASI GELİYOR
İçişleri Bakanlığı tarafından ‘Fay Maddesi’nin hazırlandığını ve gelecek yıl mart ayında sarsıntı haftasında yasanın yazım kademesinin tamamlanarak sunulmasının planlandığını da aktaran Sözbilir kelamlarını şöyle sürdürdü;
”Yasanın manası şu olacak. İzmir’de bulunan 17 fay çizgisi var. Bunların hepsinin geçtiği bölgeler yapılaşmaya kapanacak mı? Hangi özellikleri taşırsa fay yapılaşmaya kapatılacak? Yapılaşmaya kapatılacak bölgelerde bu karar ne kadarlık bir alanı kapsayacak? Bu usul soruların yanıtları yer alacak maddede.”
100 BİN BİNANIN TAŞINMASI PLANLANIYOR
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından gündeme getirilen ‘Fay Yasası’ kapsamında fay sınırları üzerine yapılan binaların dönüştürülmesi ve daha inançlı bölgelere taşınması gündemde. Yapılan bir araştırmaya nazaran ise ortalarında İzmir, Balıkesir, Aydın ve Muğla üzere vilayetlerin de yer aldığı 18 kentin içerisinden fay çizgisi geçerken kelam konusu çizgiler üzerinde yer alan bina sayısı ise 100 bini bulunuyor.
Yenisafak
Haber7
