Taban Fiyat Tespit Kurulu her yıl olduğu üzere bu yılda Ankara’da toplanacak. Toplantılara Komitede çalışanları temsil eden Türk-İş, DİSK ve Hak-İş katılacak. 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren artırımlı maaşlar ödenmeye başlanacak. Taban fiyata geçtiğimiz yıl başında yüzde 15 artırım yapılmıştı. Bu yıl da emsal oranda bir artırım yapılması bekleniyor. 2021 için brüt taban fiyatın 3.400 TL civarında olacağı öngörülüyor. Net taban fiyatın ise 2.650 lira ile 2.800 lira ortasında bir sayı bekleniyor.
2021 ASGARİ FİYAT NE VAKİT MUHAKKAK OLACAK?
Aile Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Selçuk: “2021’de uygulanacak taban fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında birinci toplantı 4 Aralık’ta yapılacak” dedi.
MİNİMUM FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?
Taban fiyatı, yasa gereği 5’er emekçi, patron ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 bireyden oluşan Minimum Fiyat Tespit Kurulu belirliyor. Bu kurulda, patron tarafını Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), personel tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) temsil ediyor.
Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Selçuk’un başkanlığında, Bakanlık’ta yapılacak birinci toplantının akabinde kurul, personel ve patronun konut sahipliğinde de başka ayrı toplanıyor. Komite, son toplantısını tekrar Bakanlık’ta yapıyor.
ENFLASYON BEKLENTİSİ NE KADAR?
Orta Vadeli Program’da 2020 yılı enflasyon varsayımı yüzde 10.5, 2021 yılı enflasyon beklentisi ise yüzde 8.0 olarak belirlendi. OVP’den sonra açıklanan Merkez Bankası 4. Enflasyon Raporu’nda ise 2020 yılı enflasyon iddiası yüzde 12.1 olarak revize edilirken, 2021 yılı enflasyon kestirimi de yüzde 9.4 olarak belirlendi. 2021 yılında memur maaşlarına ve kamu personellerinin fiyatlarına yüzde 3+3 oranında artış yapılacak. Enflasyon bu oranları aşarsa ortadaki fark da fiyat ve maaşlara yansıtılacak.
Minimum Fiyat Tespit Komisyonu’nun taban fiyatta ne kadar artış yapacağı merak ediliyor. Çeşitli senaryolara nazaran minimum fiyatta yapılacak muhtemel artışlar şöyle:
Merkez Bankası’nın 2021 Enflasyon Gayesine Nazaran:
Merkez Bankası 2021 yılında enflasyonun yüzde 9.4 oranında olacağını kestirim ediyor. Bu oranda artış yapıldığında brüt minimum fiyat 3 bin 220 TL, net minimum fiyat 2 bin 542 TL olur.
OVP’deki 2021 Enflasyon Gayesine Nazaran:
OVP’de 2021 yılı için enflasyonun yüzde 8 olacağı öngörülüyor. Taban fiyat bu gaye doğrultusunda yüzde 8 oranında artırılırsa brüt minimum fiyat 3.178 TL, net taban fiyat 2.510 TL olur.
Merkez Bankası’nın 2020 Enflasyon Kestirimine Nazaran:
Merkez Bankası 2020 yılı enflasyon iddiasını son raporunda yüzde 12.1 olarak revize etti. Taban fiyat artışı yüzde 12.1 oranında yapılırsa brüt minimum fiyat 3.299 TL, net minimum fiyat 2605 TL olur.
TCMB’nin 2021 Enflasyon Maksadına Refah Hissesi Eklenirse:
Merkez Bankası’nın 2021 yılı enflasyon maksadına 3 puan refah hissesi eklenerek yüzde 12.4 oranında artış yapılırsa brüt minimum fiyat 3.308 TL, net taban fiyat 2.612 TL olur.
EVVELKİ YILLARDA ENFLASYON VE TABAN FİYAT İLGİSİ
2015 yılında kritik bir seçim yapıldığı için 2015 yılı enflasyonu yüzde 8.81 olmasına rağmen, 2016 taban fiyatı yüzde 30 oranında artırıldı. 2016 yılı enflasyonu yüzde 8.53 olurken, bir evvelki yıl yüksek artırıldığından 2017 yılı minimum fiyatındaki artış yüzde 7.9’da kaldı.
Buna karşılık, 2017 yılı enflasyonu yüzde 11.92 çıkarken, 2018 taban fiyatı yüzde 14.2 oranında; 2018 yılı enflasyonu yüzde 20.30 olurken 2019 yılı taban fiyatı ise yüzde 26.1 oranında artırıldı.
2019 yılı enflasyonu yüzde 11.84 olarak gerçekleşirken 2020 taban fiyatında de yüzde 15.0 oranında artış yapıldı.
Bir evvelki yılın enflasyonuna nazaran 2018 yılında uygulanan minimum fiyatta 2 puan, 2019 yılı minimum fiyatında 5.8 puan, 2020 yılı taban fiyatında ise 3.16 puanlık refah hissesi uygulandı. Son üç yılın minimum fiyatında, genel olarak bir evvelki yılın enflasyon sayısının üzerinde bir refah hissesi ek edildiği görülüyor. Buradan yola çıkarak, Merkez Bankası’nın 2020 yılı enflasyon kestirimi olan yüzde 12.1’in üzerine 2-3 puanlık refah hissesi eklenmesini beklemek gerçekçi görünüyor.
GEÇMİŞ YILLARDA MİNİMUM FİYAT ARTIRIMI NE KADAR OLMUŞTU?
Taban fiyat 2016 yılında yüzde 30.0, 2017’de yüzde 7.9, 2018’de yüzde 14.2, 2019 yılında yüzde 26.1, 2020 yılında da yüzde 15 oranında artırıldı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ise yıllık bazda 2015’te yüzde 8.81, 2016’da yüzde 8.53, 2017’de yüzde 11.92, 2018’de yüzde 20.30, 2019 yılında da yüzde 11.84 oranında arttı.
Geçmiş yıllardaki orta vadeli programlarda (OVP),ücret artışlarının geçmiş enflasyona nazaran yapılmayacağı vurgulandı. Geçen yıl yayımlanan 2020-2022 yıllarını kapsayan OVP’de fiyat istikrarını sağlamak hedefiyle alınacak önlemler ortasında “Kamunun yönlendirdiği kimi fiyat ve fiyatlarda geçmiş enflasyon yerine programdaki enflasyon maksatlarına nazaran ayarlamalar yapılacağı, böylelikle enflasyonda atalet tesirinin sınırlandırılacağı” belirtildi.
AGİ TABAN FİYATA DAHİL Mİ?
AGİ minimum fiyata dahil midir araştırmasını yapa ve taban fiyat fiyatını ayrıl almayı düşünen vatandaşlar araştırma yapıyor. Taban fiyat 2020 yılında bekar bir personel için Minimum Geçim İndirimi (AGİ) dahil 2.324 TL olarak belirlendi. Yani minimum fiyat herkese birebir sayıda veriliyor ve içinde yer alan AGİ meblağı da dahil oluyor. AGİ taban fiyat dışında ekstra olarak verilmiyor. Bilhassa minimum fiyattan maaşını alanlar AGİ minimum fiyatın içinde mi merak ediyor. Taban Fiyat Tespit Komitesi minimum fiyatı belirlerken içinde AGİ’yi de ekleyerek belirliyor…
MİNİMUM FİYAT 2020 TABLOSU
Brüt Taban Fiyat 2.943,00 TL
Sigorta Primi Personel Hissesi 412,02 TL
İşsizlik Sigortası Primi Personel Hissesi 29,43 TL
Gelir Vergisi Matrahı 2.501,55 TL
Gelir Vergisi 375,23 TL
Damga Vergisi 22,34 TL
Kesintiler Toplamı 839,02 TL
Minimum Geçim İndirimi (Bekâr ve Çocuksuz) 220,73 TL
NET FİYAT (Asgari Fiyat + AGİ Dahil) 2.324,70 TL
OY ÇOKLUĞUYLA KARAR VERİLİYOR
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
MİNİMUM FİYAT NELERE TESİR EDİYOR?
Taban fiyatın yine belirlenmesiyle olacak birtakım değişiklikler şunlar:
1- İşsizlerin aldığı maaş tıpkı oranda artacak.
2- Çalışanların aldığı taban geçim indirimi de yükselecek.
3- Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapanların ödeyecekleri ölçülerde artış olacak.
4- İş görmezlik ödeneğinde artış yaşanacak.
5- Yaşlılık, konutta bakım, engelli maaşları da Ocak ayı ile birlikte zamlanacak.
6- Kendi primini ödeyen Bağ-Kur’lular ve isteğe bağlı ödeme yapanların verdikleri paralar yükselecek. Gündelikçiler için ödenecek primler artacak.
Haber7
