“Covid yılı” olarak nitelenen 2020’de küresel enerji talebi yüzde 4,5 seviyesinde, güç kaynaklı global karbon salımı ise yüzde 6,3 seviyesinde düştü. Evvelki kestirimlerde güç talebinin yaklaşık yüzde 2,5 düşeceği öngörülmüştü.
BP’nin sunumuna nazaran, 2020’ye damga vuran Covid-19 salgını, global gücün en büyük krizleri ortasındaki 1956 Süveyş Kanalı krizi, 1973’teki petrol ambargosu, 1979 İran İhtilali ve 2011’deki Fukuşima nükleer felaketi üzere olayların tesirini geride bıraktı. BP Baş Ekonomisti Spencer Dale, devasa çalkantılar olarak tanımladığı tüm bu süreçlerin, 2020’deki duruma nazaran sönük kaldığını kaydetti.
Global güç talebi ve karbon salımındaki düşüşte, Covid kısıtlamaları müddetince ekonomik ve toplumsal hayatın ve nakliyecilik üzere tüketim kalemlerinin durma noktasına gelmesi tesirli oldu. Şimdiye kadar 4 milyon kişinin ömrünü yitirmesine neden olan Covid salgını, dünya iktisadında de büyük sarsıntılara neden oldu. Milletlerarası Para Fonu (IMF), Büyük Buhran (1929-37) periyodundan bu yana yaşanan en büyük ekonomik sakinliğin görüldüğünü kaydetti.
BP raporuna nazaran petrol tüketiminde de 2020 büyük bir sarsıntıya sahne oldu. Günde 9,1 milyon varillik, yani yüzde 9,3’lük düşüş yaşayan petrol tüketimi, 2011’deki düzeyine yaklaştı.
‘KARBON SALIMINDAKİ DÜŞÜŞ KISA ÖMÜRLÜ OLABİLİR’
Rapora nazaran, 2020’de ünite güç tüketimi karşılığında salınan karbon ölçüsünde yüzde 1,8’lik düşüş gerçekleşti. Karbon salımındaki düşüşü yorumlayan BP CEO’su Bernard Looney, “Dünya iktisadının tekrar canlanması ve kapanma tedbirlerinin bitmesiyle, karbon salımındaki Covid kaynaklı düşüşün kısa ömürlü olacağına ait telaş verici sinyaller geliyor” dedi.
Looney, “Asıl sorun, günlük hayatta kesintiler yaşanmaksızın, karbon salımında sürdürülebilir ve yıldan yıla karşılaştırılabilir bir düşüşe ulaşabilmek” tabirlerini kullandı.
YENİLENEBİLİR GÜÇ
BP Baş Ekonomisti Spencer Dale, iklim değişikliğiyle uğraş ve sürdürülebilir büyümeyi destekleme maksadı doğrultusunda dikkate alınması gereken en kıymetli ögenin, yenilenebilir güçteki büyüme olduğunu kaydetti. BP raporuna nazaran, biyoyakıtları da kapsayan yenilenebilir güç kapasitesi, 2020’de yüzde 9,7 artış gösterdi. Bu oran, son 10 yılın ortalaması olan yüzde 13,4’ün gerisinde kalsa da, mevcut kaidelere nazaran beklentilerin üstünde bir büyüme kaydedildi.
Geçtiğimiz yıl güneş gücüyle elektrik üretimi rekor seviyede artsa da, yenilenebilir güçteki büyümede rüzgar gücü başrolü üstlendi. Kapasite bakımından, güneş gücü 2020’de 127 gigawatt, rüzgar gücü ise 111 gigawatt artış gösterdi. Bu artışlar, şimdiye kadarki en büyük yıllık artış oranlarının yüzde 50 üzerinde.
Rüzgar ve güneş gücü kapasitesindeki artışın yaklaşık yarısı, Çin kaynaklı olarak gerçekleşti. Çin’de rüzgar gücü kapasitesi 72 gigawatt arttı. Yaşanan artışa karşın, yenilenebilir güç kaynakları dünyadaki toplam güç tüketiminde sırf yüzde 6’lık bir hisseye sahip. Petrol yüzde 31, kömür yüzde 27, doğal gaz yüzde 25’lik bir tüketim hissesine sahip. Geri kalan tüketim ise nükleer güç ve hidroelektrik üzere kaynaklardan sağlanıyor.
BP’nin yıllık olarak açıkladığı Dünya Güç İstatistikleri raporları, 70 yıldır dünyadaki güç tüketimini ve bunun kaynaklara nazaran tahlilini sunan temel raporlardan biri olarak kabul ediliyor.
Haber7
